Πόσο προσανατολισμένη είναι, όμως, σήμερα η χώρα σε αυτή την κατεύθυνση; H ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η τεχνολογία, η βιομηχανική επανάσταση 4.0 κι οι πιέσεις που ασκούνται από την παγκοσμιοποίηση των οικονομιών, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για αναβολές ή υπεκφυγές.
Η Ελλάδα, μόλις ξεπέρασε τη δίνη της πολυετούς κρίσης χρέους, που την άφησε πίσω και τεχνολογικά, έδειξε αποφασισμένη να ανασυντάξει τις δυνάμεις της και να στραφεί σε αυτό που σήμερα όλοι ονομάζουμε ψηφιοποίηση ή ψηφιακή μετάβαση. Δημόσιος και ιδιωτικός τομέας επενδύουν με αξιοθαύμαστη ταχύτητα στις νέες τεχνολογίες. Ήδη αξιοποιούνται πόροι του κοινοτικού προγράμματος «Horizon 2020», που προβλέπει τη διάχυση χρηματοδοτήσεων 80 δισ. ευρώ σε κοινοτικό επίπεδο για την έρευνα και την καινοτομία, ενώ η χώρα είναι έτοιμη να διαχειριστεί τις ενισχύσεις των 72 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της Ε.Ε., σημαντικό μέρος των οποίων θα διατεθούν για χρηματοδότησης στο πεδίο της ψηφιοποίησης.
Στον ιδιωτικό τομέα αγορές όπως οι τηλεπικοινωνίες, η ενέργεια, η ιατρική, οι μεταφορές και φυσικά η παραγωγή -πρωτογενής και δευτερογενής- δίνουν μια πραγματική μάχη να κερδίσουν το χαμένο χρόνο. Το δημόσιο από την πλευρά του, υπερβάλλοντας εαυτόν, καθιερώνει σε μεγαλύτερο εύρος και βάθος τη νεοτεχνολογική γλώσσα στις δομές του. Ήδη υπηρεσίες όπως, μεταξύ άλλων, το TAXISnet, τα ΚΕΠ, το ΓΕΜΗ, το ΕΣΗΔΗΣ (Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημόσιων συμβάσεων), το e-Κτηματολόγιο, ο eΕΦΚΑ και το govHUB της ΚΕΔΕ, δείχνουν θετικά δείγματα γραφής, επικοινωνώντας, πλέον, σε μεγάλο βαθμό ψηφιακά με την αγορά, όπως και με τον πολίτη.
Μάλιστα, η αντιμετώπιση των ακραίων συνθηκών που επέβαλε η υγειονομική κρίση, υποχρέωσε την κυβέρνηση να κινηθεί ταχύτερα από ότι σχεδίαζε και οφείλουμε να δεχθούμε ότι το πέτυχε. Το είδαμε εξάλλου να συμβαίνει και με το ζήτημα των εμβολιασμών αφού σε άμεσο χρόνο στήθηκε η πλατφόρμα για τα ραντεβού των πολιτών ή με τα SMS για την κυκλοφορία των πολιτών. Επίσης, αμέτρητα πιστοποιητικά ή άλλα έγγραφα άρχισαν να διακινούνται αποκλειστικά μέσω διαδικτύου μεταξύ υπηρεσιών του δημοσίου, ενώ καθιερώθηκε κι η ψηφιακή επικοινωνία του πολίτη με τις δημόσιες αρχές.
Τα βήματα που απομένουν είναι ακόμη πολλά και σίγουρα πιο δύσκολα και απαιτητικά, για το κράτος. Όμως σε αυτή τη φάση το σημαντικότερο είναι ότι η πολιτεία αντιλαμβανόμενη την υπεραξία των νέων τεχνολογιών, παρουσιάζεται αποφασισμένη να επιταχύνει κάθε σχετική προσπάθεια, επενδύοντας στην ψηφιοποίηση και στην καινοτομία, αλλά και στους νεότερους ανθρώπους που στελεχώνουν τις υπηρεσίες του δημοσίου και που έχουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες να κάνουν χρήση των νέων τεχνολογιών.
Στον ίδιο χρόνο -κυριολεκτικά εκ του παραλλήλου- η αγορά κάνει τα δικά της νεοτεχνολογικά βήματα. Η πρώτη μεγάλη τεχνολογική στροφή ήλθε το 1999 με την είσοδο στην αγορά του IoT, του Internet of Things (Δίκτυο των Πραγμάτων), που ενσωμάτωσε ηλεκτρονικά συστήματα, λογισμικά, αισθητήρες, ενεργοποιητές και τα διασύνδεσε με τη χρήση του διαδικτύου για τη συλλογή και ανταλλαγή δεδομένων. Πρόκειται για τεχνολογία στην οποία μία στις δύο εταιρείες επιμένει να επενδύει παγκοσμίως, παρά τη συνεχιζόμενη πανδημία και τον αντίκτυπό της στη διεθνή οικονομία και η οποία συνδυάζεται απόλυτα με τεχνολογικές εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης (Artificial Intelligence - AI). Είναι χαρακτηριστικό ότι έως το 2023, η μια στις τρεις εταιρείες που θα έχει εφαρμόσει τεχνολογίες IoT, θα έχει, επίσης, εφαρμόσει τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης σε συνδυασμό με τουλάχιστον ένα έργο IoT.
Στα ανωτέρω έρχονται να προστεθούν, τα τελευταία χρόνια, κι οι οπτικές ίνες στις οποίες οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα επενδύσουν 4 δισ. ευρώ την επόμενη 10ετία, προκειμένου να αντικαταστήσουν σταδιακά τα δίκτυα χαλκού στα οποία βασίζουν σήμερα τη διακίνηση της πληροφορίας, ενώ ετοιμάζονται για το επόμενο μεγάλο βήμα τους, την εγκατάσταση των δικτύων 5G, που θα αποτελέσουν το όχημα για την ανάπτυξη νέων μηχανισμών και εφαρμογών, με σκοπό τη μεταφορά πληροφοριών, σε μεγαλύτερους όγκους και υψηλότερες ταχύτητες. Τα κεφάλαια που επενδύουν από κοινού οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών για τις σχετικές συχνότητες, φθάνουν τα 372 εκατ. ευρώ, ενώ για τις εφαρμογές που θα «κουμπώσουν» στα δίκτυα θα διατεθούν από τρίτους παρόχους περί τα 3,5 με 5 δισ. ευρώ.
Δεν πρέπει, δε, να ξεχνάμε τη «Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025» που προβλέπει κονδύλια συνολικού ύψους 6 δισ. ευρώ για την εκτέλεση 455 έργων, εστιασμένων στην Υγεία, την Παιδεία, τη Δικαιοσύνη, την Οικονομία, το Περιβάλλον, την Ενέργεια κ.α., με στόχο τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας του κράτους και της αγοράς και απώτερο σκοπό την υλοποίηση της στρατηγικής που αποτυπώνεται στον όρο «Ψηφιακή Ελλάδα».
Δημόσιος και ιδιωτικός τομέας δίνουν, καθένας, τη δική του μάχη. Μέχρι πρότινος ήταν δύο διαφορετικοί κόσμοι, σήμερα έχουν πλησιάσει ο ένας τον άλλο κι αύριο θα αποτελούν «έναν όγκο» σε όρους τεχνολογίας. Κι όλα αυτά, στο όνομα της διπλής ψηφιακής μετάβασης που θα δώσει νέα ώθηση και νέες διαστάσεις στην ελληνική οικονομία, στην επιχειρηματικότητα, στην απόδοση της επένδυσης.
Άρθρο του Δρος Αθανάσιου Κελέμη
Γενικού Διευθυντή του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου