Οι Υπερυπολογιστές και τα μεγάλα Κέντρα Δεδομένων αποτελούν βασική και στρατηγική υποδομή στον σύγχρονο κόσμο. Ανάμεσα στο πλήθος τομέων που αυτά στηρίζουν, αρκεί να αναφέρουμε σαν παραδείγματα την αναζήτηση φαρμάκων για τον covid-19 (π.χ. exscalate4cov.eu) και το ότι στα μεγάλα Κέντρα Δεδομένων τρέχουν εφαρμογές όπως το gov.gr και όλα τα εργαλεία πλανητικής κλίμακας για τηλεδιασκέψεις, τηλε-εργασία και τηλε-εκπαίδευση.
Αναγνωρίζοντας τη στρατηγική σπουδαιότητα του τομέα, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί τη σχετική έρευνα εδώ και χρόνια. Πρόσφατα ίδρυσε το κοινό εγχείρημα EuroHPC JU με προϋπολογισμό ένα δισεκατομμύριο Ευρώ για να προωθήσει την τεχνολογική ανεξαρτησία και πρωτοπορία στον τομέα. Στόχος, το 2027 να λειτουργεί στην Ευρώπη ένας υπολογιστής μοναδικών δυνατοτήτων σε επιδόσεις (High Performance Computing – HPC).
Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά, ήδη εδώ και πολλά χρόνια, σε ερευνητικά έργα κεντρικής σημασίας σε αυτή την περιοχή και στις υπολογιστικές υποδομές επεξεργασίας δεδομένων μεγάλου όγκου. Πρόσφατα παραδείγματα αποτελούν τα μεγάλα σχετικά έργα υπό το Συντονισμό Ελληνικών φορέων EuroEXA και ExaNeSt (στη φωτογραφία, πρωτότυπο υπερυπολογιστή με σημαντικές δυνατότητες ενεργειακής εξοικονόμησης που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα στο πλαίσιο των έργων αυτών), ενώ άλλα και παλαιότερα παραδείγματα αποτελούν π.χ. τα έργα ExaNoDe, EcoScale, EuroServer.
Εδώ και ενάμιση χρόνο, η Ελλάδα συμμετέχει (στην έβδομη από πλευράς προϋπολογισμού θέση μεταξύ των εταίρων) στο μεγάλο εγχείρημα του Ευρωπαϊκού Επεξεργαστή, στρατηγικής σημασίας για την τεχνολογική ανεξαρτησία και πρωτοπορία της Ευρώπης.
Το EuroHPC JU αξιολόγησε πρόσφατα τις προτάσεις που υποβλήθηκαν στην πρόσκληση του 2019 για έρευνα και ανάπτυξη στην περιοχή αυτή. Βάσει αυτής της αξιολόγησης, στην περίοδο 2021-2024 θα χρηματοδοτηθούν 19 έργα με άνω των 113 εκ. Ευρώ σε όλη την Ευρώπη, με τη μισή χρηματοδότηση να προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την υπόλοιπη μισή από τα κράτη μέλη. Ελληνικοί φορείς συμμετέχουν σε οκτώ από τα 19 αυτά έργα, και ο προϋπολογισμός των Ελληνικών αυτών φορέων σε αυτά τα οκτώ έργα ανέρχεται σε περί τα 8,9 εκ. Ευρώ. Από την άποψη μεγέθους συνεισφοράς της κάθε χώρας, δηλαδή προϋπολογισμού των φορέων της κάθε χώρας σε αυτά τα έργα, η Ελληνική συμμετοχή κατατάσσεται στην πέμπτη θέση μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών, δηλαδή αμέσως μετά τις Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, και Ιταλία
