Πάντως η τελευταία απόφαση του ΥΠΑΑΤ έφερε «ίλιγγο» σε εξαγωγείς και παραγωγούς.

Σύμφωνα με τη ΔΟΕΠΛ (ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑΣ ΕΛΙΑΣ), η αναίρεση της διατύπωσης στο ΦΕΚ της 16ης Δεκεμβρίου 2016, όπου καταγραφόταν η πολυσυζητημένη και συμφωνημένη ρύθμιση για την άρση των εμποδίων για τις εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς με brand name «Kalamata olives» πυροδοτεί αρνητικές εξελίξεις αν δεν διορθωθεί εκ νέου.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΔΟΕΠΛ Δρ. Γεώργιο Ντούτσια μετά την απόφαση του να διαγραφεί το συνώνυμο «Καλαμάτα» στο Μητρώο Ποικιλιών Οπωροφόρων Φυτών αφενός οι ανταγωνιστές στα ράφια ξένων σούπερ μάρκετ θα ζητήσουν να κατέβουν οι συσκευασίες που δεν είναι ΠΟΠ, αλλά και αφετέρου οι αρμόδιες Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης που πιστοποιούν σχετικά τις ποσότητες εν όψει εξαγωγών βρίσκονται σε νομικό κενό σε σχέση με την ονομασία που θα πρέπει χρησιμοποιούν πολλοί διακινητές και παραγωγοί. «Ευελπιστώ να επικρατήσει ώριμη σκέψη» σημειώνει χαρακτηριστικά μιλώντας στο Reporter.gr.

Όπως τονίζει η συμβιβαστική λύση που βρέθηκε με τη χρήση συνωνύμου «Καλαμάτα» (για να αναιρεθεί λίγες μέρες μετά) έδινε λύση διέξοδο μέχρι να κατατεθεί φάκελος για το χαρακτηρισμό της «Ελιάς Καλαμάτας» ως ΠΓΕ προϊόν ή ως εθνικό ΠΟΠ. «Μέχρι να βρούμε την οριστική λύση όμως θα χάναμε τις αγορές» σημειώνει ο κ. Ντούτσιας.

Μάλιστα προειδοποιεί ότι καραδοκούν οι ανταγωνιστές για να ζητήσουν από τις ξένες αλυσίδες να κατεβάσουν τις υψηλής προστιθέμενης αξίας τυποποιημένες συσκευασίες με ελιές «Καλαμάτας». Την ίδια ώρα επειδή δεν υπάρχουν τέτοιας ποιότητας και ποσότητας προϊόντα οι ίδιοι ανταγωνιστές αναμένεται να ζητήσουν από τους Έλληνες παραγωγούς να τους δώσουν «χύμα» τις ποσότητες «κοψοχρονιά» για να τις συσκευάσουν οι ίδιοι σφετεριζόμενοι το όνομα «Καλαμάτα». Όπως αναφέρει ίδιοι θα μπορούν να ελιχθούν πιο αποτελεσματικά, να παρακάμψουν εμπόδια, χωρίς οι Έλληνες παραγωγοί να μπορούν να μπουν εύκολα σε δικαστικές διαδικασίες. Κι αυτό σε μια χρονιά, που αν και δεν είναι καλή το προϊόν έχει τιμή από 1,5 – 2 ευρώ ανάλογα με την ποιότητα. Ήδη, πάντως, οι Τούρκοι με τις ποσότητες από την ποικιλία Αδραμυτινή, που παράγεται επίσης και στα νησιά, τη Μυτιλήνη, προσπαθούν να «πλασάρουν» συσκευασίες ως ελιές «Καλαμών» και να κλέψουν αγορές.

Από την πλευρά του και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών – Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ), Νέλος Γεωργούδης μιλώντας στο Reporter.gr κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. «Θα μπλοκαριστούν οι εξαγωγές» υπογραμμίζει κι αναφέρει ότι δεν υπάρχει κόντρα με το προϊόν ΠΟΠ. «Δε θίγει το ΠΟΠ η απόφαση που σε συνεργασία όλοι οι φορείς μαζί με τον Γενικό Γραμματέα του υπουργείου κ. Ν. Αντώνογλου πήραμε μετά από δύο χρόνια προσπάθειας. Η χώρα 100 χρόνια εξάγει με το συνώνυμο» τονίζει.

Όπως αναφέρει η ΔΟΠΕΛ η «σύγχυση αυτή δεν μπορεί να παρατείνεται και να γίνεται αντικείμενο κακόβουλης εκμετάλλευσης».

Το νομικό πλαίσιο και οι συγχύσεις

Σημειώνεται ότι για την προάσπιση αυτού του brand name «Kalamata olives» στις αγορές του εξωτερικού, η Πολιτεία με το 221/1979 Προεδρικό Διάταγμα «περί τυποποιήσεως, συσκευασίας και ποιοτικού ελέγχου των προς εξαγωγήν πρροριζομένων επιτραπεζίων ελαιών» (άρθρο 7, παραγρ.3 & άρθρο 19, παραγρ.2) που ισχύει και σήμερα, υποχρεώνει όλους τους εξαγωγείς να εξάγουν τις ελιές ποικιλίας Καλαμών με την παραπάνω ονομασία.

Δηλαδή το ελληνικό κράτος από το έτος 1979 υποχρεώνει ρητά οι ελιές της ποικιλίας Καλαμών να ονομάζονται Kalamata olives όταν απευθύνονται στην εξωτερική αγορά (εκτός Ελλάδας).

Όμως το 1993 (17 χρόνια μετά) η ίδια ελληνική Πολιτεία με επιπόλαιη προσέγγιση χωρίς να αντιλαμβάνεται το μέγεθος του προβλήματος που θα δημιουργούσε στις εξαγωγές της χώρας, αναγνωρίζει την Ονομασία Π.Ο.Π. «Ελιά Καλαμάτας» / P.D.O. «Elia Kalamatas» προκαλώντας σύγχυση σε εθνικό και διεθνές επίπεδο μεταξύ των δύο ονομασιών.

Έτσι η κατοχύρωση ως ΠΟΠ προϊόντος της ποικιλίας Καλαμών στην περιοχή της Μεσσηνίας, απ' όπου όμως εξάγονται μόνο 200 τόνοι ετησίως, έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας, οι οποίες εξάγουν 50.000 τόνους αυτής της ποικιλίας.

Σε διάστημα πέντε χρόνων, μάλιστα, οι εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς αυξήθηκαν κατά περίπου 100 εκατ. ευρώ και πλησιάζουν πλέον τα 400 εκατ. ευρώ. Θεωρείται το σημαντικότερο ελληνικό εξαγώγιμο προϊόν στην κατηγορία των τροφίμων.

Το προφίλ της παραγωγής

Ετήσια παραγωγή έτοιμου προϊόντος (επιτραπέζιες ελιές) της ποικιλίας “Καλαμάτα”:

• Ετήσια κατανάλωση στην Ελλάδα : 5.000 - 8.000 τον.
• Ετήσιες εξαγωγές σε όλες τις χώρες: 35.000 - 55.000 τον.
• Αναμένεται στα επόμενα 10 χρόνια έκρηξη παραγωγής (100.000 τον.) με τη συνεχόμενη είσοδο σε καρποφορία των φυτεύσεων των τελευταίων χρόνων στους Νομούς Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας και Φθιώτιδας

ΝΟΜΟΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ (τον.) ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΓΧΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Αιτωλ/νίας 18.000 - 28.000 44%

Λακωνίας 11.000 - 17.000 27%

Μεσσηνίας 1.500 - 2.500 4%

Φθιώτιδας 6.500 - 10.500 17%

Άλλοι 3.000 - 5.000 8%

ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: 40.000 - 63.000 100%

Γιώργος Αλεξάκης