Όπως αναφέρει ανακοίνωση ύστερα από κατάλληλη αξιοποίηση πληροφοριών και συντονισμένη επιχειρησιακή δράση, εξαρθρώθηκε κύκλωμα που εμπορευόταν και διακινούσε λαθραία αλκοολούχα ποτά-τσίπουρο, στην περιοχή της Αττικής.
Ειδικότερα, διενεργήθηκαν, στις 22/1/2021, έλεγχοι και έρευνες σε δύο αποθηκευτικούς χώρους στα Μέγαρα Αττικής, οι οποίοι χρησιμοποιούνταν για την εμφιάλωση, αποθήκευση και διακίνηση των λαθραίων αλκοολούχων ποτών. Συνολικά, εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν:
- 2.040 λίτρα αλκοολούχου ποτού που ομοιάζει με τσίπουρο σε πλαστικές φιάλες-δοχεία και πλαστικές δεξαμενές.
- 1.000 λίτρα αλκοολούχου υγρού άγνωστης προέλευσης σε πλαστικές δεξαμενές.
- Εξοπλισμός εμφιάλωσης, ανοξείδωτες δεξαμενές και μεγάλο πλήθος κενών φιαλών.
Συνελήφθησαν τρία άτομα, δύο ημεδαποί και ένας αλλοδαπός, που εντοπίστηκαν στους αποθηκευτικούς χώρους. Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, με τη διαδικασία του αυτοφώρου, για παράβαση των διατάξεων του Τελωνειακού, Αγορανομικού Κώδικα, των διατάξεων του Νόμου 146/1914 «περί αθέμιτου ανταγωνισμού», καθώς και των Νόμων 4251/2014 και 3386/2005 για την παράνομη είσοδο του αλλοδαπού στην Ελλάδα.
Από την ποσότητα αλκοολούχων ποτών που κατασχέθηκαν ελήφθησαν δείγματα, τα οποία έχουν αποσταλεί προς εξέταση στη Χημική Υπηρεσία, ενώ ζητήθηκε από το Τελωνείο Ελευσίνας να προσδιορίσει τους αναλογούντες δασμούς και λοιπούς φόρους. Οι κατασχεθείσες ποσότητες αλκοολούχων ποτών μεταφέρθηκαν σε αποθηκευτικούς χώρους προς φύλαξη.
«Η έρευνα συνεχίζεται, προκειμένου να εντοπιστεί η συνολική ποσότητα αλκοολούχων ποτών που διακινήθηκε από τους εμπλεκόμενους, καθώς επίσης και οι επιχειρήσεις στις οποίες διατέθηκαν» αναφέρει το ΣΔΟΕ και προσθέτει ότι «η Επιχειρησιακή Διεύθυνση Σ.Δ.Ο.Ε. Αττικής συνεχίζει, με αμείωτους ρυθμούς, τη μάχη κατά του οργανωμένου οικονομικού εγκλήματος».
Φόροι η μεγάλη πληγή
Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι για τις παραβατικές αυτές συμπεριφορές μεταξύ άλλων αιτία είναι και οι μεγάλοι φόροι που δίνουν κίνητρο σε λαθρεμπόρους για να στήσουν παράνομες «μπίζνες».
Είναι ενδεικτικό ότι ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα οινοπνευματώδη ποτά και ειδικότερα στην κατηγορία των αλκοολούχων (ουίσκι, βότκα, τζιν, αποστάγματα, κλπ), που σε συνδυασμό με τον υψηλό ΦΠΑ εκτινάχτηκε στα ύψη με αύξηση +125% μέσα στην κρίση, δεν έφερε αποτέλεσμα για το κρατικό ταμείο.
Καθώς μάλιστα στην κατάταξη της Eurostat, οι γειτονικές μας Ρουμανία (76,4 μονάδες) και Βουλγαρία (78,7) έχουν τις χαμηλότερες τιμές στην αγορά των οινοπνευματωδών ποτών, η τεράστια ψαλίδα του φόρου με την Ελλάδα γίνεται μαγνήτης για διασυνοριακό εμπόριο, νόμιμο και παράνομο, κάτι που αποτελεί έναν από τους παράγοντες της απώλειας εσόδων τόσο ΦΠΑ όσο και ΕΦΚ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τη χρονιά που έγιναν οι φορολογικές αλλαγές στην Ελλάδα (2010), οι πωλήσεις του «καλαθιού» αλκοολούχων ποτών στη Βουλγαρία διπλασιάστηκαν σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (από 38 χιλ. 9λιτρα κιβώτια το 2009 σε 78 χιλ. το 2010), ενώ την επόμενη χρονιά, οι πωλήσεις ήταν 4 φορές υψηλότερες συγκριτικά με το 2009.
Πρέπει να σημειωθεί βέβαια ότι η αύξηση της έμμεσης φορολογίας στην Ελλάδα όχι μόνο δεν έφερε τα προσδοκώμενα έσοδα στον κρατικό κορβανά παρά μόνο πρόσκαιρα που πολύ σύντομα επέστρεψαν στα επίπεδα προ φόρων ακυρώνοντας έτσι το όποιο δημοσιονομικό όφελος επεδίωκε, αλλά κυρίως έστρεψε τους καταναλωτές στην παράνομη αγορά.
Είναι ενδεικτικό όπως αναφέρει το ΙΟΒΕ ότι μια πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Προστασίας Πνευματικών Δικαιωμάτων (EUIPO, 2016) υπολόγισε ότι οι παραβάσεις πνευματικών δικαιωμάτων στον τομέα των αλκοολούχων ποτών μειώνουν τις πωλήσεις κατά €740 εκατ. ή 4,4% της συνολικής αγοράς. Το μέγεθος των παράνομων αγορών συνδέεται ευθέως με υπερβολικές αυξήσεις στους φόρους των νόμιμων προϊόντων.
«Πρωταθλητισμός» στην απώλεια εσόδων
Μάλιστα, μια εκτίμηση που αναφέρεται στη συγκεκριμένη μελέτη τοποθετεί την Ελλάδα στη 2η υψηλότερη θέση στην ΕΕ, με ποσοστό 11%, με κριτήριο το μέγεθος των χαμένων πωλήσεων νόμιμων αλκοολούχων ποτών ως προς το σύνολο των πωλήσεων στην εγχώρια αγορά.
Σε σχέση με την αποτελεσματικότητα της φορολόγησης των οινοπνευματωδών ποτών στην αντιμετώπιση ζητημάτων που αφορούν τη δημόσια υγεία, έχει παρατηρηθεί διεθνώς ότι μια αύξηση του φόρου σε ποτά που ήδη επιβαρύνονται με υψηλή φορολογία επηρεάζει κυρίως τον γενικό πληθυσμό και όχι των ατόμων που έχουν παθολογική σχέση με το αλκοόλ, γεγονός που περιορίζει την αποτελεσματικότητα της φορολόγησης ως εργαλείου πολιτικής υγείας.
Επιπλέον, οδηγεί σε υποκατάσταση προς φθηνότερα νόμιμα ποτά που δεν φορολογούνται (π.χ. κρασί) ή φορολογούνται με χαμηλότερους συντελεστές (π.χ. μπύρα), νόμιμα μη τυποποιημένα (π.χ. χύμα τσίπουρο, τσικουδιά, κρασί) ή αφορολόγητα (παράνομα) ποτά. Συνεπώς όπως σημειώνει το ΙΟΒΕ, ο αυξημένος φόρος είναι πιθανό να μην μειώνει τελικά την κατά κεφαλήν κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, αλλά να μετατοπίζει την κατανάλωση προς φθηνότερα ή αφορολόγητα/παράνομα προϊόντα που μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία.
Ενδιαφέρον για τον σκοπό της μελέτης είναι το γεγονός ότι, στην Ελλάδα η αυξημένη βαρύτητα των φόρων κατανάλωσης δεν απορρέει από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), αλλά από τους λοιπούς (ειδικούς) φόρους κατανάλωσης. Αυτό μπορεί να υποδηλώνει μειωμένη αποτελεσματικότητα σε άλλες περιοχές του φορολογικού συστήματος ή/και συγκριτικά υψηλότερους συντελεστές ειδικών φόρων κατανάλωσης.
Γιώργος Αλεξάκης
