Σύμφωνα με στοιχεία της KPMG που παρουσίασε η καπνοβιομηχανία Παπαστράτος στο πλαίσιο της εκστρατείας για την καταπολέμηση του φαινομένου σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία (Δημοσίας Τάξης, Ανάπτυξης και Ναυτιλίας), το 2009 τα παράνομα τσιγάρα αντιστοιχούσαν στο 3% της συνολικής κατανάλωσης, το 2010 το ποσοστό έφτασε το 6,3% και το 2011 διαμορφώθηκε στο 10,1%.

Ο σύνδεσμος καπνικών προϊόντων υπογραμμίζει ότι από το το 2010 μέχρι σήμερα οι δυσανάλογα υψηλοί και διαρκώς αυξανόμενοι φόροι (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης και ΦΠΑ) σε συνδυασμό με τη χαμηλή αγοραστική δύναμη των καταναλωτών είχε σαν συνέπεια κάθε χρόνο το νόμιμο εμπόριο να συρρικνώνεται. Σε σχέση με το 2009, η τότε χαμηλότερη λιανική τιμή των 2,00 ευρώ ανά πακέτο ανέρχεται σήμερα στα 2,90 ευρώ, αφήνοντας πενιχρά περιθώρια κέρδους για όλη την εφοδιαστική αλυσίδα (παραγωγή/διακίνηση/πώληση). Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω: το χρονικό διάστημα 2010-2012 υπολογίζεται ότι έκλεισαν περισσότερες από 3.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις που βάσιζαν την επιβίωσή τους στην πώληση προϊόντων καπνού με βάση τα ήδη διαθέσιμα στοιχεία και τις διεξαγόμενες έρευνες υπολογίζεται ότι το παράνομο εμπόριο μέχρι το τέλος του 2012 θα ξεπεράσει το 15% έναντι του 4% που ήταν το 2009. Εάν επιβεβαιωθούν τα σενάρια αύξησης της φορολογίας, ο ελληνικός σύνδεσμος καπνικών εταιρειών Ευρώπης επισημαίνει ότι θα υπάρξουν οι ακόλουθες αρνητικές συνέπειες:

- Αναπόφευκτη αύξηση των λιανικών τιμών από το επίπεδο των 2,90-3,10 ευρώ σε τουλάχιστον 3,40 ευρώ ανά πακέτο προκειμένου το εμπόριο να διατηρήσει τα περιθώρια κέρδους του.

- Στροφή στο παράνομο εμπόριο, το οποίο θα καταστεί πλέον αναπόφευκτη επιλογή για τον Ελληνα καταναλωτή του οποίου η αγοραστική δύναμη συρρικνώνεται διαρκώς.

- Απώλεια δημοσίων εσόδων της τάξης των 28 εκατ. ευρώ από κάθε επιπλέον ποσοστιαία μονάδα της νόμιμης αγοράς που μετατίθεται στην παράνομη.

Σ' αυτό το σημείο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα πέρσυ είχε τη δεύτερη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση παράνομων τσιγάρων στην ΕΕ σε σχέση με το 2010, κοντά δηλαδή στο μέσο όρο της Ευρώπης. Μάλιστα, έρευνα της AC Nielsen δείχνει ότι το 2012 η αυξητική τάση συνεχίζεται και ειδικότερα τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους το ποσοστό των παράνομων τσιγάρων εκτινάχθηκε στη χώρα μας στο 13,2%.

Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα που περιορίζει το προς κατανάλωση εισόδημα, τα τεράστια κέρδη για τους λαθρέμπορους, οι ανεπαρκείς πόροι για τις διωκτικές αρχές αλλά και η ελλιπής ενημέρωση της κοινής γνώμης για τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις του παράνομου εμπορίου τσιγάρων είναι οι βασικοί παράγοντες της έξαρσης του φαινομένου. Μάλιστα, από ένα container με παράνομα τσιγάρα (περίπου 10 εκατ. τσιγάρα) ο διαφυγόντες φόροι και άρα το κέρδος του λαθρέμπορού υπολογίζεται σε 1,4 εκατ. ευρώ. Υπολογίζεται ότι η πάταξη του παράνομου εμπορίου τσιγάρων θα σήμαινε 15% μεγαλύτερο τζίρο για τα νόμιμα σημεία πώλησης (περίπτερα, ψιλικατζίδικα κ.ά.).

Γενικότερα, τα νόμιμα καπνικά προϊόντα αποτελούν «αιμοδότη» του προϋπολογισμού. Το σύνολο των φόρων το 2011 ήταν 50 δισ. ευρώ και τα έσοδα από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) και ΦΠΑ από καπνικά προϊόντα έφτασαν τα 3,9 δισ. ευρώ ή το 8% των συνολικών φορολογικών εσόδων.

Η συνολική κατανάλωση τσιγάρων το 2011 ήταν 26,8 δισ. τσιγάρα, τα παράνομα τσιγάρα έφτασαν τα 2,7 δισ. τεμάχια με τις εκτιμήσεις για τους απολεσθέντες φόρους να κάνουν λόγο για 400  εκατ. ευρώ, δηλαδή οι συντάξεις του στενού δημοσίου τομέα για ένα μήνα ή 860.000 επιδόματα ανεργίας.