Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από τον Δεκέμβριο του 2014 έως και τον Απρίλιο του 2015 έχει υπάρξει εκροή καταθέσεων ύψους 29,4 δισ. ευρώ, ενώ ως γνωστόν η αιμορραγία συνεχίστηκε και το επόμενο χρονικό διάστημα, δηλαδή από τον Μάιο έως και σήμερα.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, από τις εκροές αυτές 4,4 δισ. ευρώ έχουν μεταφερθεί σε τράπεζες του εξωτερικού και 5 δισ. ευρώ έχουν τοποθετηθεί σε Αμοιβαία Κεφάλαια εξωτερικού, ενώ τα υπόλοιπα (περισσότερα από 20 δις. ευρώ) βρίσκονται στην ελληνική αγορά (σπίτια, σεντούκια κ.λπ.), γεγονός που ενθαρρύνει την εκτίμηση πως αν υπάρξει συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών θα αρθεί σταδιακά η αβεβαιότητα και οι καταθέσεις που βρίσκονται εντός των τειχών θα επιστρέψουν τους επόμενους μήνες στις ελληνικές τράπεζες.
Μάλιστα, στην έκθεση αναφέρεται ότι οι καταθέσεις που βρίσκονται στο εσωτερικό αλλά εκτός τραπεζικού συστήματος έχουν προκαλέσει την αύξηση των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία στα 15 δισ. ευρώ. Δυσκολότερη χαρακτηρίζει η TτΕ την επιστροφή των καταθέσεων που έχουν τοποθετηθεί σε τράπεζες και σε Αμοιβαία Κεφάλαια εξωτερικού.
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο Διοικητής της TτΕ και στις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η καθυστέρηση της συμφωνίας με τους εταίρους στις τιμές των τραπεζικών μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Συγκεκριμένα, επισημαίνει ότι η μείωση στις τιμές των τραπεζικών μετοχών τους πρώτους μήνες του 2015, παρά τις διακυμάνσεις που σημειώνει σε καθημερινή βάση το Χ.Α., είναι μεγαλύτερη σε σχέση με το μέσο επίπεδο μείωσης που κατέγραψαν οι τίτλοι αυτοί το 2014. Ειδικότερα, η μείωση αυτή διαμορφώθηκε έως τις 2/6/2015 στο 32%.
Ένας ακόμη παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση των καταθέσεων τους πρώτους μήνες του 2015 είναι η χρησιμοποίηση των ταμειακών διαθεσίμων και των αποθεματικών των φορέων της ελληνικής κυβέρνησης από το ελληνικό δημόσιο προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι υποχρεώσεις του κράτους. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι οι ενδοκυβερνητικές συμφωνίες repos έχουν ανέλθει στα 10 δισ. ευρώ.
Προοπτική
Στην Έκθεση της ΤτΕ τονίζεται ότι η μεγαλύτερη πρόκληση για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι η αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, η οποία θα επιτρέψει στις τράπεζες να αποκαταστήσουν και να ενισχύσουν σε μεγάλο βαθμό τη χρηματοδοτική τους ικανότητα προς την οικονομία και τις επιχειρήσεις.
Αυτό όμως μπορεί να γίνει μόνο αν αποκατασταθεί η σταθερότητα της οικονομίας και επιτευχθεί συμφωνία με τους πιστωτές, η οποία θα αποφέρει δύο οφέλη για το τραπεζικό σύστημα:
- Πρώτον, την άρση του waiver από την ΕΚΤ, η οποία θα δώσει στις ελληνικές τράπεζες τη δυνατότητα απευθείας δανεισμού από την ΕΚΤ και σταδιακή απομάκρυνση από τον ακριβό δανεισμό του ELA.
- Δεύτερον, η οικονομία θα καταγράψει σημαντικά οφέλη από τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, από τον Ιούλιο του 2015.
Όλα αυτά, σύμφωνα με την Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική, θα προκαλέσουν έντονη θετική επίδραση και στις τιμές των μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Κώστας Παπαγρηγόρης