Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι επί της ουσίας οι έλεγχοι έχουν ήδη ξεκινήσει καθώς υπάρχουν δεδομένα που είχαν σχηματιστεί για τα ποιοτικά στοιχεία ενεργητικού κάθε τράπεζας κατά τα πανευρωπαϊκά stress tests.
Τραπεζικές πηγές επισημαίνουν στο Reporter ότι μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα έχουν οριστικοποιηθεί όλες οι παράμετροι και οι λεπτομέρειες για τον ενδελεχή έλεγχο των δανείων και των λοιπών στοιχείων ενεργητικού των συστημικών τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Την ίδια στιγμή, προσθέτουν οι ίδιες πηγές, η αξιολόγηση ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review - AQR) θα ξεκινήσει την προσεχή Δευτέρα 10 Αυγούστου και οι τράπεζες καλούνται να βρίσκονται σε ετοιμότητα για την παροχή όλων των στοιχείων που θα τους ζητηθούν. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι οι άδειες πολλών στελεχών που εμπλέκονται στη διαδικασία έχουν ανακληθεί.
Οι εκτιμήσεις των τραπεζιτών εξακολουθούν να αναφέρουν ότι το τελικό κονδύλι των αυξήσεων κεφαλαίου που θα απαιτηθούν θα κυμανθεί σε επίπεδα αρκετά χαμηλότερα από την πρόβλεψη που έχει γίνει στο πλαίσιο της πρόσφατης συμφωνίας της Ελλάδας με τους εταίρους και εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι οι τελικές ανάγκες σε μετρητά δεν θα ξεπεράσουν τα 10 δισ. ευρώ.
Βασικό τους επιχείρημα είναι ότι θα αξιολογηθούν με δεδομένα τέλους εξαμήνου τρέχοντος έτους, τα οποία δεν περιλαμβάνουν τις επιπτώσεις από τα capital controls, ενώ και το σενάριο για τον αναβαλλόμενο φόρο θεωρείται ευνοϊκό.
Βεβαίως, από την άλλη πλευρά υπάρχει το δυσμενές σενάριο της άσκησης που προβλέπει ύφεση της τάξης του 5% και αυτοί αναμφισβήτητα προκαλείται, πονοκεφάλους. Ωστόσο οι τραπεζίτες ποντάρουν στις υψηλές προβλέψεις που έχουν σχηματίσει ήδη μετά τα πανευρωπαϊκά τεστ και οι οποίες καλύπτουν σχεδόν το 60% της αξίας των προβληματικών δανείων.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα πάντως για τις τράπεζες εντοπίζεται στα δάνεια των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, εκεί δηλαδή όπου η ύφεση έχει χτυπήσει αλύπητα την επιχειρηματικότητα. Σε κάθε περίπτωση πάντως τα stress tests θα έχουν ολοκληρωθεί άμεσα γεγονός που θα δώσει και τη δυνατότητα να προχωρήσουν οι αυξήσεις κεφαλαίου εντός του 2016, όπως επιθυμεί τόσο η ΕΚΤ όσο και ή Τράπεζα της Ελλάδος και η Κυβέρνηση.
Στο μικροσκόπιο τα δάνεια
Σε ό,τι αφορά στην μεθοδολογία, σύμφωνα με την οποία θα γίνει η αξιολόγηση των στοιχείων ενεργητικού θα είναι, σύμφωνα με έγκυρες τραπεζικές πηγές, ίδια με αυτή του περσινού ελέγχου. Θα υπάρξει, δηλαδή, τόσο δειγματοληπτικός έλεγχος όσο και παροχή συγκεντρωτικών στοιχείων ανά κατηγορία δανείων.
Το εύρος του δείγματος δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί καθώς εξετάζεται να είναι μικρότερο της περσινής αξιολόγησης. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι ελέγχθηκαν δειγματοληπτικά 7.000 φάκελοι εταιρικών δανειακών συμβάσεων. Φέτος ο αριθμός του δείγματος ενδέχεται να περιορισθεί στο μισό, οι τελικές, όμως, αποφάσεις θα ληφθούν στα τέλη της εβδομάδας.
Λόγω της μεγάλης έκτασης που είχε η περσινή άσκηση, η επικαιροποίηση των φακέλων αναμένεται να είναι ευκολότερη. Σημειώνεται ότι πέρυσι βρέθηκε στο δείγμα έως και το 64% των επιχειρηματικών δανείων και έως το 84% του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών.
Τα αποτελέσματα του δειγματοληπτικού ελέγχου θα ανάγονται στο συνολικό χαρτοφυλάκιο της κατηγορίας δανείων, ώστε να προκύπτουν επαρκείς προβλέψεις.
Στόχος του ελέγχου είναι να καταγραφεί επακριβώς η πραγματική αξία των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών. Για τον λόγο αυτό θα εφαρμοστούν με ομοιόμορφο τρόπο συντηρητικά κριτήρια, προκειμένου να αποτιμηθούν οι λογιστικές αξίες.
Kώστας Παπαγρηγόρης