Ειδικότερα, σχέδιο δράσης σε πέντε άξονες περιλαμβάνει η μελέτη της Μckinsey που εκπονήθηκε για λογαριασμό του ΤΧΣ και θα αποτελέσει κατεύθυνση για τις τράπεζες προκειμένου να επιλύσουν τα μεγάλα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε ένα μεγάλο δείγμα δανείων σε επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 20 εκατ. ευρώ και δανειακά ανοίγματα άνω των 10 εκατ. ευρώ.
Από το αρχικό δείγμα 1.200 μεγάλων ομίλων με δάνεια 36 δισ. ευρώ εκ των οποίων 20 δισ. είναι μη εξυπηρετούμενα, η μελέτη έθεσε ένα πρώτο φίλτρο εξαιρώντας υγιείς επιχειρήσεις ή άλλες με ήδη καταγγελμένα δάνεια και κατέληξε σε δείγμα 160 ομίλων με δάνεια 15 δισ. ευρώ εκ των οποίων 11 δισ. ευρώ είναι σε καθυστέρηση.
Σε ένα επόμενο φίλτρο, αναλόγως της δυνατότητας παρεμβάσεων σε επιχειρηματικούς κλάδους με βάση τη συμβολή τους στην οικονομία, τη συμβολή τους στην προστιθέμενη αξία στο ΑΕΠ, την επίπτωσή τους στην απασχόληση και στο χαρακτήρα τους (εξαγωγικός ή μη) η μελέτη καταλήγει σε 21 κλάδους.
Βάζοντας και το κριτήριο της ευχέρειας για διαρθρωτικές παρεμβάσεις στους κλάδους αυτούς η μελέτη καταλήγει σε πέντε κλάδους με 7,5 δισ. ευρώ δάνεια εκ των οποίων 4,5 δισ. ευρώ είναι μη εξυπηρετούμενα. Σε αυτά δίνεται προτεραιότητα, ενώ πρόκειται για τους κλάδους: τουρισμού, τροφίμων και ποτών, υγείας και φαρμάκων και μεταφορών που φαίνεται ότι συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις για άμεση ανάληψη δράσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες όπως εκτιμήθηκε από τον κ. Αρη Ξενόφο, διευθύνοντα σύμβουλο του ΤΧΣ, μέχρι τα τέλη Ιουνίου θα έχει επικαιροποιηθεί η μελέτη του ΤΧΣ που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2015 και θα αφορά στο σύνολο των κόκκινων δανείων (όχι μόνο επιχειρηματικά).
Οι πέντε άξονες της μελέτης είναι:
- Εντοπισμός και ιεράρχηση των περιορισμών και εμποδίων για την αναδιάρθρωση μεγάλων εταιρικών χρεών (νομικά και κανονιστικά, φορολογικά και λογιστικά και επιπρόσθετες μεταρρυθμίσεις για τη λειτουργία της τραπεζικής αγοράς)
- Σχεδιασμός πλαισίων συντονισμού μεταξύ των τραπεζών
- Προσδιορισμός περιμέτρου προβληματικών επιχειρήσεων και κλάδων
- Αξιολόγηση υφιστάμενων δυνατοτήτων του τραπεζικού τομέα
- Διεύρυνση του ρόλου των κεφαλαιαγορών
1. Την έρευνα, τον εντοπισμό και την ιεράρχηση των περιορισμών και εμποδίων για την αναδιάρθρωση μεγάλων εταιρικών χρεών που κατέχουν οι ελληνικές τράπεζες, με στόχο την ανάπτυξη μιας δυναμικής αγοράς ΜΕΑ. Συγκεκριμένα τα εν λόγω εμπόδια έχουν κατηγοριοποιηθεί στις ακόλουθες κύριες κατηγορίες:
- Nομικά & Κανονιστικά (π.χ. περιορισμοί στην προώθηση των δικαιωμάτων των πιστωτών, περιορισμένη προστασία στελεχών όταν προβαίνουν στην αναδιάρθρωση υφιστάμενων δανείων, περιορισμοί στο κανονιστικό πλαίσιο για την εξυπηρέτηση και πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων, περιορισμένα κίνητρα για εξωδικαστικούς συμβιβασμούς κλπ).
- Φορολογικά/Λογιστικά (π.χ. οι πολύ υψηλοί φόροι ακινήτων οι οποίοι έχουν επηρεάσει αρνητικά την εν λόγω αγορά).
- Θέματα Τραπεζικής Αγοράς όπου η έλλειψη ενός πλαισίου συντονισμού, ενιαίας προσέγγισης / διαδικασίας μεταξύ όλων των εμπλεκομένων πλευρών (ιδιωτών, δημοσίου, οφειλετών), καθώς και η έλλειψη εξειδίκευσης προηγμένων λύσεων αναδιάρθρωσης, ενίοτε παρατείνει και πολλές φορές εμποδίζει την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας αναδιάρθρωσης. Επιπρόσθετα χρειάζονται κατάλληλες μεταρρυθμίσεις προκειμένου να είναι εφικτή, ταχεία και αποτελεσματική η λειτουργία του εν λόγου μηχανισμού συντονισμού.
- Το ΤΧΣ θα πρέπει να σχεδιάσει ένα μηχανισμό συντονισμού μεταξύ των τραπεζών) για τις μεγάλες εταιρικές αναδιαρθρώσεις.
- Στόχος της πρότασης είναι η παροχή κατευθυντήριων οδηγιών και αρχών προκειμένου να εξασφαλιστεί η εξεύρεση λύσεων, η επιτάχυνση της διαδικασίας και η συγκέντρωση/ανταλλαγή τεχνογνωσίας, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα εμπλεκόμενα μέρη τα σχετικά εγχειρίδια άλλων χωρών, και τα διεθνή πρότυπα συνεργασίας προσαρμοσμένα στην ελληνική πραγματικότητα.
- Ο μηχανισμός συντονισμού θα απευθύνεται σε μεγάλες εταιρείες λαμβάνοντας υπ' όψη τη δυνατότητα ή μη αναδιάρθρωσης, τον αριθμό των τραπεζών που έχει έκθεση ο όμιλος, και επιλεγμένους χρηματοοικονομικούς δείκτες ανά όμιλο ή ακόμα και σε σύνολο κλάδων (αναγνώριση προβληματικών κλάδων, προτεραιοποίηση με βάση την επίπτωση ενδεχόμενης κλαδικής αναδιάρθρωσης στην εθνική οικονομία και συνοπτική αξιολόγηση των επιλεγμένων κλάδων) που χρήζουν αναδιάρθρωσης.
- Από την ανάλυση των δεδομένων που ελήφθησαν ~170 Όμιλοι (με ~ Euro11δις μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και ~Euro15 δις συνολική έκθεση) και 5 κλάδοι θα μπορούσαν να εμπίπτουν στο εύρος εφαρμογής του μηχανισμού.
Οι τράπεζες θα πρέπει να ενισχύσουν περαιτέρω τις δυνατότητες αναδιάρθρωσης των δανείων μεγάλων επιχειρήσεων:
- να κατηγοριοποιήσουν (segmentation) τις υποθέσεις και να τις συνδέσουν με συγκεκριμένες λύσεις μέσω επέκτασης των αναλύσεων, σαφούς καθορισμού των ορίων για διαφορετικές κατηγορίες πελατών και σύνδεση πελατών με συγκεκριμένες επιλογές αναδιάρθρωσης.
- να ενθαρρύνουν τη χρήση εξελιγμένων και μακράς διάρκειας λύσεων αναδιάρθρωσης με επέκταση και τυποποίηση της εφαρμογής των πιο περίπλοκων και μακροπρόθεσμων λύσεων (π.χ. κεφαλαιοποίηση χρέους, λειτουργική αναδιάρθρωση).
- να αναπτύξουν τις ικανότητες και την εξειδίκευση του προσωπικού υπεύθυνο για την αναδιάρθρωση εταιρικών δανείων με επιπλέον σεμινάρια εκπαίδευσης και τοποθέτηση πρόσθετου προσωπικού με την κατάλληλη τεχνογνωσία και
- να βελτιώσουν την ποιότητα και τον όγκο της απαιτούμενης πληροφορίας και να καθορίσουν συγκεκριμένους δείκτες απόδοσης (KPIs) καθώς και να θεσπίσουν κίνητρα για την ενίσχυση των συστημάτων και υποδομών πληροφορικής
- Για την ενεργή συμμετοχή επενδυτών στις κεφαλαιαγορές (capital market players) απαιτείται ένα προοδευτικό νομικό, κανονιστικό και φορολογικό πλαίσιο γύρω από τις πτωχευτικές διαδικασίες καθώς και ευνοϊκές μακροοικονομικές συνθήκες.
- Οι παράγοντες των κεφαλαιαγορών καθώς και άλλοι ειδικοί αναδιαρθρώσεων, πρέπει να βρίσκονται σε στενή συνεργασία με τις τράπεζες, στο πλαίσιο ενός μηχανισμού συντονισμού ή ενός οχήματος αναδιάρθρωσης κεφαλαίων.