Βασικότερη αιτία είναι οι πολύ χαμηλές τιμές που προσφέρονται από τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια και οι οποίες κυμαίνονται κοντά στα 5 ευρώ ανά 100 ευρώ δανείου, ενώ στις πολύ… εξεζητημένες περιπτώσεις που θεωρούν οι ξένοι παίκτες ότι υπάρχουν περιθώρια ανάκτησης δίνουν τιμές περίπου στο 25% της ονομαστικής αξίας του δανείου.
Τι σημαίνει αυτό; Πρακτικά σημαίνει ότι τα ξένα funds για ένα δάνειο 100 εκατ. δίνουν τιμή 5 ή 25 εκατ. ευρώ. Όμως, εάν οι τράπεζες έχουν διενεργήσει πρόβλεψη για παράδειγμα 50 ή 60 εκατ. ευρώ, προκύπτει μια ζημία minimum15 εκατ. ευρώ.
Αν δηλαδή πουλήσουν οι τράπεζες ακόμα και στο 25%, με πρόβλεψη στο 60% εμφανίζουν ζημία 15 εκατ. για ένα δάνειο…
Κατά συνέπεια, αντιμέτωπες με το δίλημμα να εγγράψουν πρόσθετες ζημίες οι τράπεζες βλέπουν ευνοϊκά το ενδεχόμενο «κουρέματος» για μεγάλες κατηγορίες πελατών με συγκεκριμένα κριτήρια και διαφάνεια, προκειμένου να αποτραπεί ο «ηθικός κίνδυνος», θέτοντας σε δυσμενή θέση όσους είναι συνεπείς στην αποπληρωμή των οφειλών τους. Αναγκαία προϋπόθεση για να προχωρήσουν σε «κούρεμα» οφειλών –ακόμη και τα στεγαστικά δάνεια που έχουν εξασφάλιση– είναι να υπάρξει το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο που θα προστατεύει τα στελέχη των τραπεζών που θα βάζουν την υπογραφή τους σε παρόμοιες ρυθμίσεις.
Το «κούρεμα», εφόσον το μοντέλο λάβει της έγκρισής των «δανειστών», θα γίνεται με αυστηρά κριτήρια και με την προϋπόθεση της αποδεδειγμένης αδυναμίας του οφειλέτη να ανταποκριθεί στην αποπληρωμή της οφειλής του. Πρόσθετη προϋπόθεση είναι φυσικά να μη διαθέτει μεγάλη ακίνητη περιουσία, ενώ βασικό κριτήριο θα είναι και η οικογενειακή του κατάσταση, με στόχο οι διαγραφές να γίνουν στοχευμένα.
Για τον σκοπό αυτό θα αξιοποιηθεί πλήρως ο Κώδικας Δεοντολογίας, ο οποίος απαριθμεί όλες τις δυνατότητες που έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες, π.χ. μεταβίβαση του ακινήτου από τον ίδιο τον δανειολήπτη κ.ά. και στις οποίες περιγράφεται ξεκάθαρα και το «κούρεμα» οφειλής.
Η πρόθεση των τραπεζών να προκρίνουν τις διαγραφές δανείων, δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν πωλήσεις χαρτοφυλακίων. Αντίθετα, οι πωλήσεις σε funds θα επιστρατευθούν παράλληλα με το μέτρο των διαγραφών από τις ίδιες τις τράπεζες, αλλά σταδιακά. Πολλά από αυτά τα δάνεια, κυρίως καταναλωτικά, έχουν διαγραφεί από τους ισολογισμούς των τραπεζών και η πώλησή τους δρομολογείται άμεσα, δηλαδή έως τα τέλη του 2016. Πρόκειται για χαρτοφυλάκιο 3 δισ. ευρώ περίπου, που σύμφωνα με τις αποτιμήσεις που υπάρχουν στην αγορά, θα πωληθούν σε εξευτελιστική τιμή, που σύμφωνα με πληροφορίες θα είναι 1-2 ευρώ για 100 ευρώ δανείου.