Ο κ. Ενρία, επικεφαλής της EBA, παρουσία του κ. Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του ESM και «δεξιού χεριού» του κ. Σόιμπλε, ανακοίνωσε ότι έχει ετοιμασθεί ένα σχέδιο για την δημιουργία μίας ευρωπαϊκής bad bank στην οποία θα μπορούσε να απορροφηθεί το σύνολο των «κόκκινων» δανείων του συνόλου των ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Τα προβληματικά δάνεια και ανοίγματα στην Ευρώπη φθάνουν τα 900 δισ. με 1 τρισ. ευρώ, των οποίων σχεδόν 370 δισ. στην Ιταλία και περίπου 110 δισ. στην Ελλάδα, ενώ από τις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά είναι και η Κύπρος, η Ισπανία και η Πορτογαλία. Μια bad bank θα μπορούσε να αποτελέσει μια σοβαρή πρόταση στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που κλυδωνίζουν το ευρωπαϊκό banking και ειδικά τις τράπεζες τις νοτίου Ευρώπης, καθώς η πρόταση Ρέγκλινγκ θα έλυνε το πρόβλημα συλλογικά.
Μία τέτοια bad bank μπορεί να λειτουργήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να καλύψει όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες χωρίς να παραβιασθεί στο παραμικρό η αρχή της «μη αμοιβαιοποίησης» του χρέους μεταξύ των χωρών και των τραπεζών.
Σε κάθε περίπτωση έχει ενδιαφέρον ότι η Κομισιόν εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να προχωρήσει στη δημιουργία μίας πανευρωπαϊκής bad bank που θα αγοράσει, σε πρώτη φάση, περί τα 250 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs).
Βέβαια, εγείρονται κάποια θέματα, κάποια ερωτήματα, όπως το ποιος θα πληρώσει τον «λογαριασμό», εάν θα καμφθούν οι όποιες γερμανικές αντιρρήσεις, εάν θα πειστούν τα κράτη να χρηματοδοτήσουν τη νέα bad bank, σε τι τιμές επί της ονομαστικής αξίας θα αγοράζει ο ESM για να μην ζημιωθούν κεφαλαιακά οι τράπεζες κ.λπ.
Ωστόσο, είναι παραπάνω από προφανές ότι η ΕΚΤ, η Ευρώπη συνολικά, αναζητά τρόπους για να αντιμετωπίσει το ζήτημα των «κόκκινων» δανείων. Η Ευρωζώνη θα δημιουργήσει μία κοινή εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων στα πρότυπα των «bad bank», η οποία θα αναλάβει την «μεταπώληση» των δανείων. Η bad bank θα καλύπτει τη διαφορά μεταξύ της τιμής που προσφέρουν τα funds και της εκτιμώμενης αξίας των NPEs. Θα πληρώνει τις τράπεζες την εκτιμώμενη τιμή και θα προσπαθεί σε διάστημα τριών ετών να «πιάσει» την τιμή αυτή από την αγορά. Αν στην τριετία η bad bank πουλήσει το δάνειο σε τιμή χαμηλότερη της τιμής που το αγόρασε από την τράπεζα, τότε θα ζητάει από την τράπεζα τη διαφορά (με ανακεφαλαιοποίηση με τον κανόνα του bail-in ;).
Το θέμα είναι εάν η Ελλάδα, που έχει «ανοιχτά τραπεζικά μέτωπα», καταφέρει να συμμετέχει σε αυτέ στις διαδικασίες καθώς αυτές θα χρειαστούν χρόνο ωρίμανσης εμώ επί της ουσίας για το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα υπάρχει μια άτυπη διορία ολίγων μηνών για να φέρει τα πρώτα αποτελέσματα όσον αφορά στη διαχείριση των NPLs.
Πάντως, αν η ιδέα της κεντρικής bad bank που θα αναλάμβανε να διαχειριστεί τα «κόκκινα» δάνεια των ελληνικών τραπεζών, ελαφρύνοντας τους ισολογισμούς τους, δεν «περιπάτησε» στην Ελλάδα, εάν το ευρωπαϊκό πείραμα γίνει πράξη και δεν έχουμε μέχρι τότε απρόοπτα, εκτιμάται ότι ένα συνολικό ποσό άνω των 15-20 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων θα μπορούσε να μεταφερθεί από τις ελληνικές τράπεζες στην ευρωπαϊκή «bad bank».
Εξέλιξη που θα έδινε «ανάσες» στις τράπεζες που εμφανίσουν ανοίγματα 110 δις ευρώ και αναβαλλόμενη φορολογία 19-20 δις ευρώ, δηλαδή είναι κεφαλαιακά επιρρεπής, με τον συνδυασμό αυτόν να μειώνει ποιοτικά την κεφαλαιακή στάθμη των ελληνικών τραπεζών
Σε κάθε περίπτωση πάντως, μιλάμε ακόμα για «σχέδια», που ακόμα και να ευδοκιμήσουν θα χρειαστεί κάποιο εύλογο χρονικό διάστημα, πολύ δε περισσότερο να βρεθεί «χρυσή τομή» στο ποιος και πώς θα πληρώσει τον «λογαριασμός» και αν θα καμφθούν οι αναδράσεις της Γερμανίας.
Πλην όμως, οι προχτεσινές ανακοινώσεις αποκτούν ενδιαφέρον ακριβώς επειδή ήταν παρών, και σύμφωνος, ο κ. Ρέγκλινγκ που θεωρείται από την «πολιτική διπλωματία» ως «άνθρωπος του Σόμπλε στον ESM».
Γιώργος Παπακωνσταντίνου