«Είμαστε πλέον ιδιαίτερα αισιόδοξοι πως ο TAP θα κόψει πρώτος το νήμα έναντι του Nabucco West για το άνοιγμα του Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου και ευελπιστούμε πως η ανακοίνωση της Κοινοπραξίας θα δικαιώσει τις προσπάθειες που καταβάλαμε προς αυτήν την κατεύθυνση» ανέφερε ο κ. Παπαγεωργίου, εν όψει της οριστικής απόφασης την Παρασκευή της κοινοπραξίας εκμετάλλευσης του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ του Αζερμπαϊτζάν που θα τροφοδοτήσει τον αγωγό.
Όπως είπε, «βρισκόμαστε πλέον ελάχιστα μακριά από το νήμα του τερματισμού, μία ανάσα πριν δρομολογηθεί η υλοποίηση ενός σχεδίου που για τη δική μας χώρα αποτελεί ένα ορόσημο με ιδιαίτερη γεωπολιτική, ενεργειακή και οικονομική σημασία, ενώ για την Ευρώπη αποτελεί ένα όραμα που λαμβάνει μετά από πολλά χρόνια "σάρκα και οστά"».
Ειδικότερα ανέφερε πως προδοκώνται ακόμη περισσότερα οφέλη: «Στη διαμόρφωση του θετικού επενδυτικού κλίματος που δημιουργεί μία επένδυση ύψους 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ, όπως ο TAP, στη δημιουργία άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την περιοχή της Βορείου Ελλάδας, στην αναβάθμιση των υποδομών μας, μέσα και από τις πιθανές συνέργειες και διακλαδώσεις που μπορεί ο TAP να αναπτύξει με Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου, την ενίσχυση του ανταγωνισμού στον τομέα των τιμών ενέργειας, με κύρια ωφελημένο τον Έλληνα καταναλωτή».
Στις δικές του δηλώσεις, μετά την επίσημη τελετή υπογραφής της συμφωνίας, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας στάθηκε στις επενδύσεις, τις θέσεις εργασίας που συνδέονται με την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ και την ανάδειξη της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο.
Από την πλευρά της Κοινοπραξίας του ΤΑΡ, ο διευθύνων σύμβουλος Kjetil Tungland ευχαρίστησε την κυβέρνηση για τη συνεργασία.
Όπως είπε, η συμφωνία αποτελεί τη σταθερή βάση για την υλοποίηση της επένδυσης, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, στην Ελλάδα για την κατασκευή του ελληνικού τμήματος του αγωγού, ενώ σημείωσε ότι προσβλέπει σε πολυετή συνεργασία με τις ελληνικές αρχές.
Στο περιθώριο της υπογραφής ο υπεύθυνος της κοινοπραξίας ΤΑΡ για την Ελλάδα, Ρ. Σκούφιας, υπογράμμισε ότι η συμφωνία επιβεβαιώνει το θετικό επενδυτικό κλίμα για την Ελλάδα και θέτει διεθνή στάνταρντ για την επίτευξη ανάλογων συμφωνιών σε διεθνές επίπεδο.
Η μάχη TAP - Nabucco
Η υπεροχή σε τεχνικά και οικονομικά στοιχεία του ΤΑΡ σε σχέση με τον ανταγωνιστικό αγωγό φαίνεται ότι δίνει το προβάδισμα στον ελληνικού ενδιαφέροντος αγωγό. Σημειώνεται ότι ο Nabucco, όπως αρχικά είχε σχεδιαστεί, ως τεραστίων διαστάσεων αγωγός, δεν κάλυπτε τα συμφέροντα των παραγωγών αερίου, δηλαδή των μελών της κοινοπραξίας του Σαχ Ντενίζ 2 (SOCAR, BP, STAT OIL). Έτσι η παράταση στην υποβολή προτάσεων που δόθηκε έφερε αναθεώρηση των αρχικών δεδομένων με μείωση της δυναμικότητάς του από 32 σε 16 δισ. κ.μ. τον χρόνο). Επίσης έδωσε χρόνο ώστε να υπογραφούν οι διακυβερνητικές συμφωνίες στις χώρες από τις οποίες διερχόταν αποτελώντας τα βασικά διαπραγματευτικά του όπλα. Αδύνατο σημείο, ωστόσο, ήταν το κόστος κατασκευής, καθώς και η χρηματοοικονομική βάση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο όγκος παροχής φυσικού αερίου στη Δύση αναμένεται από το 2017 να ανέλθει σε ετήσια βάση στα 10 δις εκ κυβικά μέτρα το χρόνο, ενώ η αρχική επένδυση στο κοίτασμα αυτό του Αζερμπαϊτζάν αναμένεται να ανέλθει στα 25 δις δολάρια με τις παραπληρωματικές επενδύσεις στο SDII να υπολογίζονται σε επιπλέον 10 με 15 δις δολάρια, εμπλέκοντας 6 περίπου χώρες και πολλούς επιχειρηματικούς εταίρους.
Στη μεγαλύτερη αυτή τη στιγμή βιομηχανική επένδυση στον κόσμο, πλέον, η Ελλάδα φαίνεται να είναι παρούσα φιλοδοξώντας να αποτελέσει δίοδο για το αζέρικο αέριο και να καταστεί μέρος της συνολικής στρατηγικής της ΕΕ για διαφοροποίηση των ενεργειακών της πηγών της.
Την ώρα, μάλιστα, που οι άμεσες ξένες επενδύσεις για τη χώρα παραμένουν ζητούμενο και το πρότζεκτ αυτό προσφέρει εισροές ύψους 1,5 δις ευρώ, αλλά και 2000 άμεσες και 10.000 έμμεσες θέσεις εργασίας.
Η Ευρώπη και ο ΤΑΡ
Η ποσότητα, που θα φέρει στη Δύση ο ΤΑΡ, δε λύνει το γρίφο της διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών της Ευρώπης, όμως, όπως τονίζουν αναλυτές «θα αποτελέσει την απαρχή για το άνοιγμα ενός νέου εναλλακτικού και αξιόπιστου δρόμου», κάτι που αποτλεέι διακαή πόθο των ΗΠΑ.Επίσης, θα προσφέρει ασφάλεια εφοδιασμού σε χώρες των Βαλκανίων και της ΝΑ. Ευρώπης, οι οποίες εξαρτώνται σε σημαντικό ποσοστό από έναν προμηθευτή τη Ρωσία, που ωστόσο παραμένει ο βασικός παίκτης λόγω όγκου παραγωγής (600 bcm το χρόνο) αλλά και δυνατοτήτων αυξομειώσεων στις τιμές.
Το χρονικό της υιοθέτησης του ΤΑΡ
Από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση θέλησε να δει εάν το σχέδιο του ΤΑΡ ήταν υλοποιήσιμο. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς από το προηγούμενο καλοκαίρι, μετά τις εκλογές, ενδιαφέρθηκε προσωπικά, καθώς το ύψος της επένδυσης δεν μπορούσε να αγνοηθεί. Οι 3000, έμμεσες και άμεσες, θέσεις εργασίας στη Β. Ελλάδα, αλλά και το 1,5 δισεκ. δολάρια που θα επενδυθεί σε κομβικούς κλάδους (κατασκευές, σωληνουργεία, κλπ) κινητοποίησαν την κυβέρνηση, που δεν μπορούσε και λόγω «κόστους ευκαιρίας» να κλείσει τα μάτια της στο project, παρά τις αντίθετες διαθέσεις παραγόντων της ΔΕΠΑ.
Έτσι ανατέθηκε στον κ. Ν. Μηταράκη υφυπουργό Ανάπτυξης να τρέξει τις σχέσεις με τον ΤΑΡ. Παράλληλα ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος ανέλαβε το ευαίσθητο τμήμα των διακρατικών συμφωνιών με Αλβανία και Ιταλία, συμφωνίες που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση του σχεδίου.
Το τελευταίο διάστημα τα πράγματα πήραν γρήγορα το δρόμο τους, ώστε στις 13 Φεβρουαρίου να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα η υπογραφή της Διακυβερνητικής Συμφωνίας (IGA) Ελλάδος – Αλβανίας – Ιταλίας. Οι διπλωματικές διαβουλεύσεις κλιμακώθηκαν μετά το Νταβός, καθώς η Ελληνική πλευρά θέλησε να ξεκαθαρίσει ότι προσφέρει απόλυτη πολιτική υποστήριξη στο Project.
Αυτό άλλωστε αναμένεται να αποτελέσει και τον καταλύτη για την άρση του αδιεξόδου με την Αλβανία για τον καθορισμό της ΑΟΖ, που έχει μπλοκάρει εδώ και χρόνια.
Με την κινητικότητά της η Αθήνα και τη συνάντηση του ίδιου του Πρωθυπουργού με τον πρόεδρο Αλίεφ αλλά και με εκπροσώπους του TAP, στέλνει το μήνυμα στην κοινοπραξία, αλλά και στις Αζέρικες Αρχές, που διαχειρίζονται τα κοιτάσματα της Κασπίας, ότι θα διευκολύνει την επένδυση, προσφέροντας οικονομικά και στρατηγικά πλεονεκτήματα.