Μάλιστα, όπως τονίζεται από πηγές του ΥΠΕΝ, μέγεθος του έργου αλλά και η δυνατότητα άμεσων αποσβέσεων καθώς η μεγάλη διασύνδεση, θα φέρει εξοικονόμηση σε ενεργειακούς πόρους, σε ετήσια βάση, που φτάνει τα 450 εκατ. ευρώ η οποία έχει κινητοποιήσει στελέχη αλλά και εταιρίες του κλάδου που επιδιώκουν άμεση εμπλοκή. Τρεις μάλιστα είναι εκείνες που κατασκευάζουν ειδικό καλωδιακό εξοπλισμό για πόντιση σε τόσο μεγάλα βάθη που διασφαλίζουν μειωμένες απώλειες. Μάλιστα πρόκειται για κολοσσούς από ΗΠΑ, Κίνα και Γερμανία - Γαλλία (κοινό σχήμα) που είναι πρωτοπόροι και ενδιαφέρονται κάτι που είναι κι εν γνώσει και της Ν.Δ., που εφόσον εκλεγεί θα κληθεί να διαχειριστεί το όλο θέμα.
Το οικονομικό αποτύπωμα του έργου και η γρήγορη απόσβεσή του, όπως αναφέρεται, πυροδοτεί και την κόντρα με τον Eurasia Interconnector που διεκδικεί το έργο έχοντας πάρει το «χρίσμα», για να το χαρακτηρίσει ως διευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (PCI), λαμβάνοντας κοινοτικές χρηματοδοτήσεις. Αυτό όμως μπορεί να γίνει εφόσον προωθηθεί από κοινού με τη σύνδεση της Κύπρου, που από τεχνικής και οικονομικής άποψης χαρακτηρίζεται πιο δύσκολο και σύνθετο project. Γνώστες του χώρου, κάνουν λόγο για οικονομικό «φιλέτο» το οποίο είναι η σύνδεση της Κρήτης με την Αττική και εκεί εστιάζουν και οι επενδυτές. Κι όχι τόσο στο τμήμα μέχρι την Κύπρο. Αυτή η διστακτικότητα των επενδυτών μάλιστα καθιστά το τμήμα Κρήτης – Κύπρου πιο δύσκολο στην υλοποίηση, ακόμη κι αν λαμβάνει κοινοτικά χρήματα και άρα, όπως αναφέρεται, ευεπίφορο σε καθυστερήσεις.
Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες, για λόγους άμεσης υλοποίησης του έργου, κάτι που είναι ζωτικής σημασίας για τη Μεγαλόνησο, αλλά και ελέγχου της διαδικασίας κατασκευής του, η ηγεσία του υπ. Περιβάλλοντος κι Ενέργειας ,Γιώργος Σταθάκης, μετά από εντελεχείς διερευνήσεις επέλεξε να προωθήσει το έργο ως εθνικό. Ήδη, δε, οι προκηρύξεις με τις υψηλότερες τεχνικές προδιαγραφές για την τεχνική επάρκεια του έργου, όπως τονίζεται από το ΥΠΕΝ, προχωρούν κανονικά, τόσο για τις καλωδιακές όσο και για τις σταθερές εγκαταστάσεις αυξομείωσης τάσης.
Προκήρυξη με τεχνική επάρκεια
Μάλιστα, πηγές του ΥΠΕΝ με αφορμή και την τελευταία κινητικότητα με δηλώσεις από την πλευρά του Euroasia που είναι αντίθετη στην προώθηση του έργου ως εθνικού τονίζουν ότι οι τεχνικές προδιαγραφές και οι διαδικασίες των προκηρύξεων πληρούν τα τελευταία δεδομένα της σχετικής τεχνολογίας, ενώ έχουν γίνει με απόλυτη διαφάνεια, καθώς, άλλωστε, αφορούν μια διεθνή αγορά υψηλής τεχνολογικής επάρκειας, όπου δε χωρούν "κόλπα" κι "ελλείμματα". Την ίδια στιγμή, παραπέμπουν στην απάντηση που έδωσε ο κ. Σταθάκης στη Βουλή προς το ΚΙΝΑΛ πριν λίγους μήνες τον περασμένο Μάρτιο «Η μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης δικαιωματικά είναι εθνικό έργο που ανήκει στον ΑΔΜΗΕ, όπως ανήκουν και όλα τα μεγάλα εθνικά έργα και είναι και στο επενδυτικό του πρόγραμμα. Για να κάνει κάποιος άλλος αυτό το έργο, πρέπει να του το παραχωρήσει ο ΑΔΜΗΕ, να του πει «δεν μπορώ να το κάνω εγώ, κάντο εσύ». Αυτό δεν το έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση». «Συμφωνώ στο να γίνει το μεγάλο PCI κ.λπ.», είπε, «αλλά στο αίτημα να παραχωρήσει ο ΑΔΜΗΕ το έργο, δεν το παραχώρησε ποτέ, παρά το γεγονός ότι υπήρξε αίτημα. Είναι ένα έργο, το οποίο είναι εθνικό από τη φύση του, δικαιωματικά και είχε ενταχθεί και σε ένα διασυνοριακό έργο. Ποια ήταν η λύση; Η λύση ήταν αυτή που πρόκρινε η παρούσα Κυβέρνηση: Να γίνει από κοινού το έργο, αντί να γίνουν δυο έργα, που δεν έχει κανένα νόημα, με έναν όρο ως κόκκινη γραμμή που βάλαμε, το 51% του project θα ανήκει στον ΑΔΜΗΕ. Πάγιο εθνικό συμφέρον» τόνισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ο κ. Σταθάκης απαντώντας στις αιτιάσεις που επαναφέρονται εν μέσω προεκλογικής περιόδου τονίζει ότι «Υπογράψαμε τις συμβάσεις, είπαμε «ελάτε να το κάνουμε» και μετά η άλλη πλευρά άρχισε τις υπαναχωρήσεις. Πολλές υπαναχωρήσεις, πάρα πολλές υπαναχωρήσεις από ό,τι υπέγραψε. Ακούω με πολύ δέος τα επιχειρήματα περί χαμένων χρημάτων, πόρων κλπ. Υπάρχουν δυο θέματα που είναι υπέρτατου εθνικού συμφέροντος και δεν το συζητάμε. Στην Κρήτη πρέπει να γίνει μεγάλη διασύνδεση. Έπρεπε να ξεκινήσει από χθες. Με όλη αυτή την εμπλοκή παρατάθηκε και αυτή τη στιγμή μετρώ ότι χάσαμε έναν ολόκληρο χρόνο, για να μην πω ενάμιση. Πόσο κοστίζει αυτό στον Έλληνα καταναλωτή; Η Κρήτη κοστίζει κάθε χρόνο στον Έλληνα καταναλωτή 450 εκατομμύρια ευρώ. Επαναλαμβάνω το νούμερο, 700 εκατομμύρια πληρώνουν ΥΚΩ όλοι οι Έλληνες πολίτες και τα 450 εκατομμύρια από τα 700 είναι κάθε χρόνο το κόστος της Κρήτης που παράγει ηλεκτρισμό με πετρέλαιο κλπ. Δεν πάει άλλο αυτή η κατάσταση. Είναι 450 εκατομμύρια η ζημιά που έχει υποστεί και 1.300.000 είναι κάθε μέρα που καθυστερούμε αυτό το υψίστης σημασίας έργο. Κλείνω αυτό το θέμα και με αυτό την παρένθεση. Άρα, προχωρεί το έργο, θα το προχωρήσει η «Αριάδνη», είναι δεδομένο. Επαναλαμβάνω ότι ο ΑΔΜΗΕ είναι πλέον μαζί με την State Grid, η οποία δεν είναι παθητικός μέτοχος στον ΑΔΜΗΕ. Η State Grid προσθέτει τεχνολογία, είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο, έχει οικονομική δυνατότητα, δανειοδοτήσεις κλπ. Είναι μια εγγύηση για τον ΑΔΜΗΕ και ήταν μοντέλο, το οποίο μαζί με την State Grid – το υπογραμμίζω - μεταμόρφωσε τον ΑΔΜΗΕ σε έναν φορέα που μπορεί αποδεδειγμένα και κάνει γρήγορα μεγάλα έργα που μέχρι χθες ήταν αδιανόητα».
Και συνέχισε «Άρα, πάνω σε αυτή τη βάση θα προχωρήσουμε. Θεωρώ τον ΑΔΜΗΕ κατεξοχήν παράδειγμα της δικής μας προσέγγισης σε αυτό το θέμα. Οι κρατικές εταιρείες δεν είναι κατάρα. Το αντίθετο, υπό δεδομένες συνθήκες και με αυτό το μοντέλο αποδεικνύεται ότι μπορούν να λειτουργήσουν και να αποδώσουν και να φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα αρκεί να έχουν αξιόπιστους εταίρους και στρατηγικούς επενδυτές μέσα σε αυτό».
Τέλος ο κ. Σταθάκης κατέληξε αναφερόμενος στο θέμα των συνεννοήσεων με την Επιτροπή: «Οι τρεις επιστολές, η δική μου, του κ. Κανιέτε και του κ. Λακκοτρύπη, έχουν δημοσιευτεί στις εφημερίδες. Την καθυστέρηση για δύο χρόνια δεν την έκανε η Κυβέρνηση. Υπεγράφη το MOU τον Οκτώβρη του 2017. Ο EuroAsia αρνήθηκε να υπογράψει το «share holders agreement» του SPV ΑΡΙΑΔΝΗ, η ΡΑΕ ανέθεσε το έργο τον Σεπτέμβρη, έδωσε προθεσμία για να αγοράσει το 49% των μετοχών μέχρι τα Χριστούγεννα και ο επίσημος φορέας που επιβλέπει τα PCI, από τον Ιούνιο του 2018 ανακήρυξε το έργο με καθυστέρηση δύο χρόνων. Ποια κυβέρνηση καθυστερεί; Έχει χαρακτηριστεί το έργο καθυστερούμενο από το 2014. Σε ποιο στάδιο ωρίμανσης είναι το δεύτερο κομμάτι Κύπρος - Κρήτη; Μηδέν.
Η Ελλάδα δεν θα θυσιάσει το μεγαλύτερο εθνικής σημασίας έργο της σε μια περαιτέρω διολίσθηση και εμπλοκή με μια ανύπαρκτη εταιρεία -για να είμαστε και ειλικρινείς τώρα- που δεν έχει φράγκο, δεν έχει τεχνολογία, δεν έχει κάνει ποτέ της κανένα έργο και που κάποιοι, για διάφορους λόγους, συνεχίζουν να θεωρούν ότι μπορεί να υλοποιήσει το μεγαλύτερο έργο της χώρας. Δεν γίνεται. Η Ελλάδα θα προχωρήσει και θα προχωρήσει με τον μόνο τρόπο που είναι εφικτό το έργο. Όταν έκλεισε το θέμα συμβατότητας της ΑΡΙΑΔΝΗΣ με το PCI -γιατί έκλεισε αυτό το θέμα- η μόνη πράξη που έπρεπε να κάνει ο EuroAsia, για να συνεχίσει το PCI πλήρως ενταγμένο, ήταν μία: Να γράψει σε μια κόλλα χαρτί μια πρόταση: «Ο EuroΑsia ως project promoter, αναγνωρίζω την ΑΡΙΑΔΝΗ ως φορέα υλοποίησης του πρώτου σκέλους του έργου». Και δεν υπήρχε πλέον κανένα πρόβλημα. Διότι η ΑΡΙΑΔΝΗ ως μέρος του PCI, με την αναγνώριση αυτή -μία πρόταση είναι, και αυτό απάντησα και στον Κύπριο συνάδελφο και φίλο μου- θα προχωρούσε κανονικά.
Το δεύτερο κομμάτι, όταν ωριμάσει και έχοντας διασφαλίσει ότι οι τεχνικές προδιαγραφές θα είναι το ίδιο, θα βρει ένα άλλο SPV σχήμα και θα προχωρούσε κοκ.
Άρα, όλο το θέμα είναι μια απλή παραδοχή, την οποίαν υπέγραψε το Οκτώβρη του 2017 ο EuroAsia, αναίρεσε την υπογραφή του και αφού μπήκε το θέμα σε μια σειρά με απόφαση της ΡΑΕ κ.λπ. και αφού δεν είχε τα λεφτά να συμμετέχει στην ΑΡΙΑΔΝΗ, έπρεπε απλώς να το αναγνωρίσει. Η επιστολή μου στον Κανιέτε λέει ότι οφείλει, με βάση τον ευρωπαϊκό κανονισμό, να το αναγνωρίσει, επειδή αδυνατεί να κάνει οτιδήποτε άλλο. «He is obliged to recognize…». Δεν το κάνει;» τόνισε.
Γιώργος Αλεξάκης