«Να διδάξουμε το μέτρο ως Έλληνες» σημειώνουν και αναφέρουν ότι θα πρέπει να υπάρξει μια συντονισμένη παρέμβαση προς τις Βρυξέλλες όπου δίνονται οι πολιτικές κατευθύνσεις ώστε να μην ενταθεί η κρίση σε βάθος χρόνου, η κρίση που πλήττει πορτοφόλι των Ευρωπαίων καταναλωτών μέσω της αυξήσεως των τιμών καυσίμων και ηλεκτρισμού, αλλά και να επέλθει ένα έμμεσο πλήγμα στην οικονομία της Ευρώπης μέσω της μείωσης της ανταγωνιστικότητάς της.
«Κυνηγάμε το διοξείδιο του άνθρακα αλλά ξεχνάμε π.χ. το μεθάνιο που δε βγαίνει μόνο από το καύσιμο αλλά κι από την τροφική αλυσίδα. Όσο π.χ.δε φροντίζουμε τα σκουπίδια μας κι αυτά θα βγάλουν ρύπους» σημειώνουν με έμφαση αναδεικνύοντας το μέγεθος του ανορθολογισμού που επικρατεί στα κέντρα λήψης αποφάσεων στις Βρυξέλλες, αλλά και των ρυθμιστικών ελλειμμάτων που δίνει χώρο σε κερδοσκόπους. Ειδικά εστιάζεται η κριτική στο σύστημα εμπορίας ρύπων, το λεγόμενο ETS, που όπως έχει διαμορφωθεί, όπως αναφέρουν δε συνεισφέρει στην ενίσχυση των «πράσινων» αναβαθμίσεων παραγωγικών μονάδων ή άλλων κλάδων που σταδιακά θα μπουν στο σύστημα π.χ. ναυτιλία μεταφορές αλλά στην κερδοσκοπία εξωευρωπαϊκών παραγόντων.
«Και σε όλο αυτό έχουμε φτιάξει κι ένα μηχανισμό που κάθε Trader μπορεί να εκμεταλλευτεί. Έτσι μπαίνουν οι traders και αντί να βοηθήσει ο ένας κλάδος τον άλλο (πχ εργοστάσιο με εργοστάσιο και ναυτιλία με ναυτιλία) στην προσπάθεια υιοθέτησης πιο πράσινων πρακτικών, αφήνουμε να κάνει το παιχνίδι του ο κάθε trader, να ανεβάσει τις τιμές τεχνηέντως, να πάρει τα κέρδη του και να φύγει. Ειδικά αυτό συμβαίνει όταν δεν υπάρχουν σωστοί κανόνες» τονίζουν και θέτουν επιτακτικά το ζήτημα επιβολής κανόνων και ρυθμίσεων. «Θα έπρεπε να μην μπορεί καθένας να μπει στην αγορά και να κάνει παιχνίδι να απογειώνει τις τιμές, να παίρνει κέρδη και να φεύγει εκτός» τονίζεται με έμφαση. «Το είδαμε το ίδιο με το target model στην Ελλάδα. Εάν δεν έχεις κανόνες θα έχεις τιμές στο θεό. Θα ήταν λογικό να είχε περάσει το όλο σύστημα με κανόνες. Δεν είναι ότι φεύγουμε από το ένα σύστημα και πάμε στο άλλο» σημειώνουν με νόημα αναδεικνύοντας σειρά στρεβλώσεων σε όλο το φάσμα ενεργειακής πολιτικής που εκπορεύεται από τις Βρυξέλλες και υιοθετείται εσπευσμένα, συχνά, από τις Ελληνικές αρχές.
Σε σχέση με το φυσικό αέριο τονίζουν ότι οι επιλογές των Βρυξελλών οδήγησαν τα κράτη μέλη από το μονοπώλιο του ΟΠΕΚ (που ελέγχει το 82% της αγοράς) στο μονοπώλιο φυσικού αερίου (Ρωσία, Κεντρική Ασία) που ανέρχεται σε ένα επίπεδο 92%.
«Δε θέλουμε καθυστέρηση για την πράσινη μετάβαση. Χρειάζεται όμως ένας αισιόδοξος ορθολογισμός» αναφέρουν οι ίδιοι παράγοντες και τονίζουν ότι «η συνταγή για την πράσινη μετάβαση δεν είναι μία αλλά πρέπει να τροποποιηθεί» στέλνοντας μήνυμα στις Βρυξέλλες. «Να κάτσετε να δουλέψετε στην ΕΕ, δεν έχουμε δεύτερες σκέψεις, ζητάμε περισσότερη δουλειά από ΕΕ και όχι τόσο επηρεασμό από λομπίστες. Δεν μπορεί να κυβερνάνε 15.000 λομπίστες» αναφέρουν.
Σύμφωνα με όσα προτάσσουν οι ίδιοι παράγοντες το διοξείδιο του άνθρακα είναι σαφώς το αέριο του θερμοκηπίου με τις μεγαλύτερες εκπομπές που σχετίζονται με την ανθρώπινη δραστηριότητα, αλλά το μεθάνιο που συνδέεται με την αγροτική παραγωγή, για παράδειγμα, είναι σχεδόν 15 φορές πιο δραστικό στον εγκλωβισμό θερμότητας στην ατμόσφαιρα. Επιπλέον τονίζουν ότι καθώς η εστίαση στο CO2 είναι μονόδρομος, οι Ευρωπαϊκές προσπάθειες θα συνεχίσουν να αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό αν δεν υπάρξει διεθνής συντονισμός. Κι αυτό γιατί μόλις το 8% της παγκόσμιας εκπομπής CO2 προέρχεται από την Ευρώπη. Έτσι οι όποιες μονομερείς ενέργειες από πλευράς Ευρώπης θα έχουν ουσιαστικό αποτέλεσμα μόνο αν συνδυαστούν με συντονισμένες πιέσεις σε τρίτα κράτη που θέλουν να έχουν εμπορικές σχέσεις με την Ευρώπη, χωρίς, όμως, και σε αυτήν την περίπτωση, να παραγνωρίζεται το πολιτικά και οικονομικά δυσβάσταχτο κόστος για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η απολιγνιτοποίηση
Σε σχέση με την φυγή από τον άνθρακα στην Ελλάδα τονίζουν ότι είναι μονόδρομος η απολιγνιτοποίηση, ένεκα και των πιέσεων της ΕΕ, αλλά υποσημειώνουν ότι πέρα από τις προφανείς κοινωνικές επιπτώσεις, που θέτουν έντονα ζητήματα προβληματισμού για τη σκοπιμότητα των όποιων βεβιασμένων κινήσεων, υπάρχει και η ανάγκη ασφάλειας εφοδιασμού με τη χρήση εθνικού πόρου. «Μας έσωσαν το καλοκαίρι» αναφέρουν και κάνουν λόγο για πολιτική δυο μέτρων και σταθμών στην ΕΕ. «Δεν μπορεί να ανοίγει ό,τι ορυχείο μπορεί να ανοίξει στην Κίνα ή εμείς να ξεχνάμε ότι η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος χρήστης κάρβουνου στην Ευρώπη» αναφέρουν σε σχέση με το σχέδιο απολιγνιτοποίησης τασσόμενοι, επίσης, υπέρ των εξορύξεων, καθώς διασφαλίζουν εθνικούς ενεργειακούς πόρους, αλλά και των περιβαλλοντικών αναβαθμίσεων παραδοσιακών μονάδων παραγωγής ρεύματος, καθώς ως φαίνεται πρώτες ύλες, όπως το ντίζελ ή ο λιγνίτης μπορεί με βελτιστοποίηση διαδικασιών να επιφέρουν ασφάλεια στο σύστημα τροφοδοσίας αλλά και στο περιβάλλον.
Πολιτική τιμολόγησης
Παράλληλα με αιχμή τις τελευταίες εξελίξεις αλλά και τα διδάγματα του καλοκαιριού με τη χρήση λιγνιτικών εργοστασίων που έχουν κόστος παραγωγής 150Mwh σήμερα, αναφέρουν ότι απαιτείται να αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού των τιμών ηλεκτρικού ρεύματος. Όπως αναφέρουν θα πρέπει να βγαίνει ένας διαφορετικός μέσος όρος για κάθε πηγή που εισφέρει στο συνολικό ενεργειακό μίγμα και κυρίως «να μην καθορίζει την τιμή εκκαθάρισης στην αγορά ρεύματος (Οριακή τιμή συστήματος) η τιμή φυσικού αερίου» ή όποια άλλη πηγή μπαίνει τελευταία στιγμή στο σύστημα με ακριβή τιμή «σπρώχνοντας» στα ύψη τους τελικούς μέσους όρους. «Να μπει με πραγματικό συντελεστή το φυσικό αέριο στην τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής» συμπληρώνουν.
Η δέσμη προτάσεων
Όπως αναφέρουν κορυφαίοι παράγοντες της αγοράς χρειάζεται
- Παγκόσμιος συντονισμός για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (“GHG”) κάτι που θα επιφέρει μεγαλύτερη και συντομότερη μείωση σε παγκόσμιο επίπεδο από ότι η μονομερής προσήλωση στους Ευρωπαϊκούς στόχους.
- Στήριξη στην Ευρωπαϊκή βιομηχανία καθώς οι ελαφρύνσεις προς καταναλωτές ουσιαστικά επιδοτούν εξίσου Ευρωπαίους και τρίτους παραγωγούς ανεξαρτήτως κόστους παραγωγής οπότε δεν είναι αποτελεσματικές.
- Μείωση του αποτυπώματος GHG από όλους τους κλάδους της οικονομίας (πχ. συμπεριλαμβανομένης της λελογισμένης κατανάλωσης τροφίμων και διάθεσης απορριμμάτων που επιταχύνουν την εκπομπή μεθανίου) και από όλες τις δραστηριότητες.
- Αλλαγή της δομής της αγοράς δικαιωμάτων CO2 και συνεκτίμηση των επιπτώσεων από κάθε κανονιστική παρέμβαση της ΕΕ.
- Σταδιακή ενεργειακή μετάβαση, εναρμονισμένη με άλλες δυτικές οικονομίες, που θα επιτρέψει την ανάπτυξη τεχνολογιών που μειώνουν το κόστος της μετάβασης αυτής. Μια δραστική και μονομερής μετάβαση στην Ευρώπη θα πιέσει την Ευρωπαϊκή βιομηχανία να πάρει αποφάσεις που μελλοντικά μπορεί να αποδειχθούν πολύ πιο κοστοβόρες για αυτήν και την Ευρώπη συνολικά. Για παράδειγμα, είναι δεδομένο ότι η πρόσφατη εκτόξευση των τιμών της ενέργειας είναι εν μέρη αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών της Ένωσης. Εάν αυτή η κρίση δεν αντιμετωπιστεί σύντομα, θα οδηγήσει σε μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές αναταράξεις όλη την Ευρώπη.
Γιώργος Αλεξάκης
