Πιο συγκεκριμένα το Ν/Σ καθιστά το ρόλο των Επιμελητηρίων κομβικό στη χάραξη της αναπτυξιακής πολιτικής, διαμορφώνει προϋποθέσεις για διαφανή λειτουργία και διαχείριση και διευκολύνει την προσπάθεια ενίσχυσης με προσωπικό. Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία, οι παρεμβάσεις στην επιμελητηριακή νομοθεσία εστιάζονται στα εξής 9 σημεία:

1. Ενισχύεται περαιτέρω ο ρόλος των Επιμελητηρίων στην στήριξη και ανάπτυξη των επιχειρήσεων με τον θεσμό των Κέντρων Υποστήριξης Επιχειρήσεων, προκειμένου η λογική της υπηρεσίας μίας στάσης να επεκταθεί σταδιακά σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής μιας επιχείρησης, κυρίως μέσω της αξιοποίησης της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων του δημοσίου και της ηλεκτρονικοποίησης των διαδικασιών. Με αυτές τις διατάξεις συγκεκριμενοποιείται μετά από χρόνια, η αποστολή των Επιμελητηρίων ως προς την παροχή υπηρεσιών προς τα μέλη τους και γενικότερα στις επιχειρήσεις.

2. Θεσπίζεται ένα νέο συντονιστικό όργανο, το Περιφερειακό Επιμελητηριακό Συμβούλιο, ώστε οι αναπτυξιακές δράσεις των Επιμελητηρίων να εντάσσονται εναρμονισμένα στον  ευρύτερο περιφερειακό αναπτυξιακό  σχεδιασμό.  Ο ρόλος των επιμελητηρίων ως συμβούλων της Πολιτείας ενισχύεται θεσμικά για πρώτη φορά: η γνώμη τους καθίσταται προϋπόθεση για την κατάρτιση των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ. Επιπλέον, παρέχονται αυξημένες δυνατότητες για την αξιοποίηση οικονομιών κλίμακας και την ανάληψη συντονισμένων δράσεων από όλα τα Επιμελητήρια της Περιφέρειας, κυρίως σε δράσεις προώθησης της εξωστρέφειας των μελών τους.

3. Αποσαφηνίζεται η έννοια του μέλους Επιμελητηρίου. Οι εταιρείες που εγγράφονται στο ΓΕΜΗ διατηρούν αυτοδίκαια την δυνατότητα συμμετοχής στα Επιμελητήρια. Ταυτόχρονα παρέχονται δυνατότητες εθελοντικής εγγραφής σε εταιρείες που δεν είναι υπόχρεες  εγγραφής στο ΓΕΜΗ .

4. Σε συνδυασμό με το παραπάνω παρέχονται αυξημένες θεσμικές δυνατότητες για την ανάπτυξη συνεργειών και οικονομιών κλίμακας, τόσο σε περιφερειακό επίπεδο, όσο και με άλλους αναπτυξιακούς φορείς. Επιπλέον, αυξάνεται η ευελιξία των διοικήσεων αναφορικά με τον καθορισμό διαφορετικών κατηγοριών ανταποδοτικών υπηρεσιών,  εκτός του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ), οι οποίες θα αντιστοιχούν στην προαιρετική συνδρομή που καταβάλουν τα μέλη ή σε ανταποδοτικά τέλη για κάθε υπηρεσία ξεχωριστά. Με αυτό τον τρόπο, επιδιώκεται αφενός η ενίσχυση των εσόδων των Επιμελητηρίων, τα οποία σήμερα εξαρτώνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τα ανταποδοτικά τέλη ΓΕΜΗ, αφετέρου η ανάδειξη των ανταποδοτικών υπηρεσιών σε πόλο έλξης για τα μέλη τους.  

5. Ευθυγραμμίζεται πλήρως η οικονομική διαχείριση των Επιμελητηρίων με τις υφιστάμενες διατάξεις περί δημόσιου λογιστικού και δημόσιων προμηθειών. Καθορίζονται όρια  για την διάθεση των πόρων σε άλλους φορείς που σχετίζονται με την επιχειρηματικότητα ή συμβάλουν στην τοπική ή περιφερειακή ανάπτυξη. Αποσαφηνίζεται, η έννοια της εποπτείας που ασκείται από την Πολιτεία, προκειμένου να ενισχυθεί τόσο η διαφάνεια όσο και η ευελιξία στην λειτουργία των Επιμελητηρίων και αποσαφηνίζονται διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου και δημόσιας λογοδοσίας για την διαχείριση των πόρων και τη γενικότερη δραστηριότητά  τους. 

6. Θεσπίζονται για πρώτη φορά διατάξεις σχετικά με την πειθαρχική ευθύνη των διοικήσεων των Επιμελητηρίων και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων. Η οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια των Επιμελητηρίων καθώς και οι αρμοδιότητες που ασκούν προϋποθέτουν  την θέσπιση διατάξεων αυτοελέγχου και εσωτερικής λογοδοσίας. Η εισαγωγή πειθαρχικών κανόνων σχετικών με τη λειτουργία των διοικήσεων των Επιμελητηρίων και της ΚΕΕ, ως συμπλήρωση των αντίστοιχων διατάξεων που ισχύουν για τους υπαλλήλους τους, συμβάλλει στην εδραίωση ομογενούς πλαισίου επιμελητηριακής δράσης.

7. Ενισχύεται η αντιπροσωπευτικότητα και αναλογικότητα του εκλογικού συστήματος, τόσο στο Διοικητικό Συμβούλιο όσο και στις Διοικητικές επιτροπές. Καταργείται η «ομοσπονδιακού τύπου» εκλογή των ΔΣ. Καθιερώνεται  μέγιστο δύο διαδοχικών θητειών για τη θέση του Προέδρου και η ποσόστωση φύλλου  προκειμένου να τονωθεί η συμμετοχή της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Αποτρέπεται η κατάρτιση μονοτμηματικών -συντεχνιακών ψηφοδελτίων καθώς σε κάθε συνδυασμό πρέπει να συμμετέχουν πλέον όλα τα τμήματα Έτσι τα συμφέροντα διαφορετικών κλάδων θα  εκπροσωπούνται ισορροπημένα και το κυριότερο ενθαρρύνεται μια ολιστική προσέγγιση για την βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη μέσω της διασύνδεσης  των κλάδων της οικονομίας και την ανάπτυξη αλυσίδων αξίας.

8. Δημιουργούνται προϋποθέσεις ενίσχυσης του προσωπικού τους, χωρίς επιβάρυνση ούτε του κρατικού προϋπολογισμού, ούτε του προϋπολογισμού των επιμελητηρίων. Δρομολογείται συντεταγμένη διαδικασία επίλυσης του προβλήματος της υποστελέχωσης που επί δεκαετίες αντιμετώπιζαν  τα Επιμελητήρια με «ανορθόδοξο» τρόπο μέσω της απασχόλησης προσωπικού το οποίο προσλαμβανόταν είτε σε νομικά πρόσωπα που είχαν συστήσει Επιμελητήρια, είτε σε τοπικούς εμπορικούς-επαγγελματικούς συλλόγους. Με βάση το σχέδιο νόμου αυτό το προσωπικό μοριοδοτείται με αντικειμενικό τρόπο βάσει της πραγματικής  προϋπηρεσίας του σε Επιμελητήριο, ώστε να συμμετάσχει σε διαγωνισμό υπό την αιγίδα του ΑΣΕΠ. Με την ολοκλήρωση της παραπάνω διαδικασίας απαγορεύεται η επιδότηση των  εταιρειών των Επιμελητηρίων για μισθοδοσία προσωπικού τους. Αποτρέπονται έτσι αδιαφανείς προσλήψεις. Οι εταιρείες από δω και στο εξής θα αναλαμβάνουν μόνο όσα έργα δεν μπορούν αντικειμενικά να φέρουν εις πέρας τα Επιμελητήρια με τις οργανικές τους μονάδες. Για όλα τα υπόλοιπα θα επιλαμβάνονται οι κατάλληλα στελεχωμένες επιμελητηριακές υπηρεσίες.

9. Εκσυγχρονίζεται το θεσμικό πλαίσιο για τα Διμερή Επιμελητήρια, προκειμένου να καταστούν ουσιαστικός και ενισχυτικός παράγοντας εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας και αποτελεσματικότητας της διμερούς διπλωματίας. Προς αυτή την κατεύθυνση, αποδίδονται σχετικές αρμοδιότητες, όχι μόνο στο Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, αλλά και στο Υπουργείο Εξωτερικών.

Γιώργος Αλεξάκης