Βασικότερο είναι ότι πλέον η συνέχιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας δημιουργεί προβληματισμό για την αποκατάσταση της κανονικότητας, ενώ το κλίμα γενικότερης ανασφάλειας κρατά τους καταναλωτές μακριά από τα μαγαζιά και την κατανάλωση.
Επιπλέον το άνοιγμα κάποιων φυσικών καταστημάτων των μεγάλων αλυσίδες για χονδρεμπορικές αγορές δημιουργεί έντονο προβληματισμό. Έτσι την παρέμβαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων κυρίου Άδωνη Γεωργιάδη ζήτησε με Επιστολή της η ΕΣΕΕ, για την ευθεία παράκαμψη των περιοριστικών μέτρων που γίνεται από μεγάλες επιχειρήσεις, που προχωρούν σε πωλήσεις λιανικής με το «μανδύα» της χονδρικής πώλησης.
Μάλιστα πολλές από τις επιχειρήσεις αυτές διαφημίζουν ανοικτά, με προωθητικά μηνύματα, ότι άνοιξαν τα καταστήματά τους για όλους τους καταναλωτές που έχουν επαγγελματικό ΑΦΜ.
Η ΕΣΕΕ κάνει λόγο για μια επικίνδυνη πόρτα πλαγιοκόπησης όχι μόνο των όρων θεμιτού ανταγωνισμού απέναντι στα καταστήματα που είναι κλειστά αλλά και έναντι των κανόνων για την προστασία της δημόσιας υγείας. Να σημειωθεί ότι μπορεί και κάποιες κατηγορίες μικρών καταστημάτων να ανοίγουν για αγορές με τιμολόγιο, όμως ούτε τις ίδιες δυνατότητες έχουν για διαφήμιση και προβολή ούτε και για εσωτερική οργάνωση ώστε να δεχτούν τέτοιου είδους εμπορική δράση.
Αντίστοιχα και η μέθοδος της εκ των προτέρων συνεννόησης για προκαθορισμένες αγορές, το click away, εκτιμούν ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί για τα μικρά μαγαζιά ενώ το ηλεκτρονικό εμπόριο για πολλούς είναι άπιαστο όνειρο. Πιο συγκεκριμένα πολλές επιχειρήσεις θεωρούν ότι είναι ανεφάρμοστο το σύστημα click away καθώς δεν έχουν επαρκή τετραγωνικά να δεχτούν πελάτες. Επιπλέον δεν διαθέτουν τους αναγκαίους εξωτερικούς χώρους για παραδόσεις παραγγελιών κι έτσι ο κίνδυνος φαινομένων «Harrods» είναι υπαρκτός, ιδιαίτερα σε κεντρικά σημεία. Επίσης η λειτουργία τους είναι συνδεδεμένη με την λειτουργία μιας συνολικής αγοράς της γειτονιάς όπου κάποιος βγαίνει όχι για να ψωνίσει κατ΄ ανάγκη αλλά για να νοιώσει το κλίμα των ημερών.
«Η προσπάθεια καθιέρωσης της μεθόδου «click away» στις αγορές εν μέσω lockdown δημιουργεί σύγχυση και ανησυχία στους χιλιάδες μικρούς και μεσαίους εμπόρους όλης της χώρας. Για την συντριπτική πλειοψηφία των εμπόρων, η συγκεκριμένη μέθοδος αγορών δεν έχει πεδίο εφαρμογής. Η θέσπιση αυτή τη στιγμή του click away ενέχει σοβαρό κίνδυνο ανοίγματος όλης της αγοράς και μάλιστα ανεξέλεγκτα, με προφανείς συνέπειες για τον έλεγχο της πανδημίας. Πιστεύω πως καμία νέα, αδοκίμαστη μέθοδος πωλήσεων δεν μπορεί να υποκαταστήσει τα μικρά ανοικτά εμπορικά καταστήματα που έχουν αποδείξει, εν μέσω πανδημίας, ότι δεν αποτελούν εστίες μετάδοσης του κορονοϊού. Η Πολιτεία αυτή την δύσκολη εποχή οφείλει να προστατεύσει τόσο την δημόσια υγεία όσο και τον υγιή ανταγωνισμό», τονίζει σε δήλωση του ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Γιώργος Καρανίκας, μεταφέροντας την αγωνία αλλά και τις έντονες αντιδράσεις των συναδέλφων του.
Πάντως πολλές επιχειρήσεις, με αυτά τα δεδομένα, φοβούνται ότι ακόμη κι αν ανοίξουν λίγό πριν τα Χριστούγεννα δε θα καταφέρουν να «σκουπίσουν» τζίρο και έτσι κινδυνεύουν να χάσουν το 20% των πωλήσεών του τζίρου τους μένοντας κλειστές την περίοδο των Χριστουγέννων. Στη μέση βρίσκεται η κυβέρνηση, που πρέπει να πάρει τις αποφάσεις. Σημειώνεται ότι ο εορταστικός τζίρος το 2019 ήταν στα 3,5 δισ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι στελέχη της αγοράς αναφέρουν ότι μπορεί πολλοί «μικροί», μπαίνουν στον πειρασμό να λειτουργήσουν «από τη πίσω πόρτα» ρισκάροντας πρόστιμα και τη δημόσια υγεία προκειμένου να διασώσουν ό,τι μπορούν και να καλύψουν τρέχουσες υποχρεώσεις για ενοίκια (το 60% παραμένει καταβλητέο), φόρους και εισφορές, λογαριασμούς ΔΕΚΟ.
Σύμφωνα, πάντως, με τα τελευταία στοιχεία τα πολυκαταστήματα το Σεπτέμβριο «έγραψαν» αύξηση των πωλήσεων τους κατά 1,8% σε σχέση με πέρσι, ωστόσο η «βουτιά» μετά τις εκπτώσεις του Αυγούστου ήταν εντυπωσιακή (-18,7%). Όσο για τα είδη ένδυσης και υπόδησης, Σεπτέμβριος έκλεισε με πτώση πωλήσεων 8,6% σε σχέση με πέρσι και 29,3% σε σχέση με τον Αύγουστο.
Την ίδια ώρα, νέα στοιχεία δείχνουν ότι οι περιορισμοί στις μετακινήσεις αλλά και ο φόβος του κορονοϊού, έδωσαν απίστευτη ώθηση στις ηλεκτρονικές πωλήσεις όπου όμως οι μικρές επιχειρήσεις δεν έχουν έντονη παρουσία.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε χτες σε διαδικτυακή συνέντευξη Άσπα Παλημέρη, Country Manager της Mastercard για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, υπάρχει μεταστροφή των καταναλωτών προς το ηλεκτρονικό εμπόριο, με 30% αύξηση στον τζίρο των συναλλαγών σε σχέση με το 2019. Παράλληλα, στον φυσικό κόσμο, η ήδη μεγάλη διείσδυση των ανέπαφων συναλλαγών ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο, φθάνοντας στο επίπεδο του 92% επί του συνόλου των συναλλαγών που πραγματοποιούνται με κάρτα.
Παρουσιάζοντας κάποια βασικά μεγέθη της ελληνικής αγοράς πληρωμών με κάρτες, η κα. Παλημέρη επεσήμανε τη σημαντική αύξηση, της τάξεως του 16,6% σε σχέση με το 2019, του τζίρου που πραγματοποιήθηκε με κάρτες έκδοσης ελληνικών τραπεζών σε φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα – αύξηση που, εύλογα, οφείλεται αποκλειστικά στις πληρωμές σε εγχώριους εμπόρους, μιας και ο όγκος των συναλλαγών με ελληνικές κάρτες εκτός συνόρων μειώθηκε σημαντικά (-12,5% στην περίπτωση των συναλλαγών στην Ευρώπη και -35,3% στην περίπτωση των συναλλαγών εκτός αυτής).
Γιώργος Αλεξάκης
