Αφορμή για την ανάπτυξη του q-commerce αποτέλεσε φυσικά η πανδημία που εμφανίστηκε το 2020, ενώ και το 2021 ήταν μία χρονιά «αλματώδους» ενίσχυσης για τον συγκεκριμένο κλάδο. Σύμφωνα με στοιχεία της Convert Group, το 2021 οι πωλήσεις των ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα «άγγιξαν» τα 255 εκατ. ευρώ, το 2020 διαμορφώθηκαν σε 163 εκατ. ευρώ, ενώ προ πανδημίας το 2019 οι πωλήσεις ανήλθαν σε 45 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, το α’ τρίμηνο του 2022 φάνηκαν τα πρώτα «σημάδια» της επιστροφής στην κανονικότητα. Η αξία των πωλήσεων μειώθηκε κατά 4%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021, και «έπεσε» στα 61 εκατ. ευρώ, ακολουθώντας και την ευρύτερη τάση μείωσης της ζήτησης στα σούπερ μάρκετ, που έχει «πυροδοτήσει» ο πληθωρισμός. Βέβαια, σε επίπεδο 12μήνου τα στοιχεία είναι εντελώς διαφορετικά. Σύμφωνα με την Convert Group, την περίοδο Απρίλιος 2021 - Μάρτιος 2022 οι πωλήσεις μέσω των ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ αυξήθηκαν κατά 23% σε σχέση με το διάστημα Απριλίου 2020 - Μαρτίου 2021, με τον τζίρο να ανέρχεται στα 221 εκατ. ευρώ.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ «ποντάρουν» στο ότι τα online σούπερ μάρκετ ήρθαν για να μείνουν και επιδιώκουν περισσότερες συνεργασίες με ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Το q-commerce, δηλαδή η ηλεκτρονική παραγγελία από τους καταναλωτές και η άμεση παράδοση των προϊόντων από τα σούπερ μάρκετ, δείχνει να καθιερώνεται, γι’ αυτό και ο ανταγωνισμός στον κλάδο του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων εντείνεται. Σε έναν ευρύτερο ορισμό του quick commerce, πρόκειται για τη νέα γενιά του ηλεκτρονικού εμπορίου και βασίζεται στην παράδοση διάφορων προϊόντων, από είδη παντοπωλείου, φαρμακευτικά είδη, μέχρι ηλεκτρονικές συσκευές και είδη οικιακής φροντίδας, σε διάστημα μικρότερο της μιας ώρας, με δίκυκλα κυρίως να εκτελούν τις παραγγελίες.
Η «εικόνα» του α’ τριμήνου
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα υπόλοιπα στοιχεία της προαναφερθείσας έρευνας της Convert Group. Η μέση αξία του καλαθιού το πρώτο τρίμηνο του 2022 έμεινε σταθερή στα 78 ευρώ (με τον ΦΠΑ). Στα marketing κανάλια, σημειώθηκε νέο ρεκόρ με το 41% των παραγγελιών να προέρχονται από direct επισκέψεις στα online super market (δηλαδή οι καταναλωτές πληκτρολογούν απευθείας την ηλεκτρονική διεύθυνση του site ή την έχουν αποθηκεύσει στους σελιδοδείκτες τους), οι οποίες γνωρίζουν μια άνευ προηγούμενου ανάπτυξη, με χαρακτηριστική αύξηση 5 ποσοστιαίων μονάδων συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2021.
Από την άλλη πλευρά, σημειώθηκε μια πτώση δύο ποσοστιαίων μονάδων συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2021 στις πωλήσεις που προήλθαν από διαφημίσεις Google (23%) και από οργανικά αποτελέσματα (19%).
Σε ότι αφορά την τάση για την εξ’ αποστάσεως εργασία (work-from-home trend), παρατηρείται μια σταδιακή υποχώρηση, καθώς οι εργαζόμενοι επιστρέφουν στην βάση εργασίας τους, με το 55% του συνόλου των online παραγγελιών να προέρχονται από laptops και desktops, ενώ πριν ένα χρόνο ήταν 40% και 60% από κινητές συσκευές.
Τέλος, στις κατηγορίες των οποίων οι online αγορές παρουσίασαν αύξηση για τους μήνες Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο 2022, συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2021, αναδεικνύονται οι εξής: +11% σε προϊόντα για κατοικίδια, +3% σε προϊόντα περιποίησης και τρόφιμα για βρέφη και παιδιά και +2% σε χαρτικά και είδη καθαρισμού. Η κατηγορία των φρέσκων τροφίμων επέφερε το 34% των ετήσιων πωλήσεων του κλάδου.
Αριστοτέλης Παππάς
