Με βάση την πορεία του Σεπτεμβρίου και βέβαια με δεδομένη, για πολλές περιοχές, την επέκταση της σεζόν μέχρι και τον Νοέμβριο οι προβολές είναι για μια πολύ καλύτερη του αναμενομένου πορεία του τουρισμού.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μιλώντας το πρωί του Σαββάτου στο Open ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε ότι υπάρχουν ιδιαίτερα θετικές ενδείξεις για τη φετινή πορεία του κλάδου.
Ανάκτηση εδάφους
Όπως είπε «έχουμε καλύψει το 70% του χαμένου εδάφους στις αφίξεις σε σχέση με το 2019. Στις ηλεκτρονικές συναλλαγές στο Σεπτέμβριο έχουμε άνοδο 35% σε σχέση με το 2019, που παραπέμπει σε μια σημαντική αύξηση της κατανάλωσης» σημείωσε τονίζοντας ότι «θα υπερβούμε το στόχο για 50% των εσόδων σε σχέση με πρόπερσι».
Επίσης στάθηκε στην αύξηση της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης που όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών πήγε από το επίπεδο των 564 ευρώ ανά άτομο το 2019 στα 737 ευρώ ανά άτομο φέτος. Από τον τουρισμό το πρώτο 7μηνο ανακτήσαμε το 37% των εσόδων σε σχέση με το 2019, με τον Ιούλιο να έχει φτάσει στο επίπεδο του 61%.» «Έχουμε μια ταχύτατη επιστροφή στην κανονικότητα με οικονομικό κλίμα σε προ πανδημίας επίπεδα. Υπάρχει εξαιρετική εικόνα συνολικά στα έσοδα. Είναι 1,1 δισεκ. πάνω από στόχους το Σεπτεμβρίου στις ΔΟΥ» σημείωσε ο κ. Σταϊκούρας που τόνισε ότι μόνο το Σεπτέμβριο οι ηλεκτρονικές συναλλαγές είναι ανεβασμένες σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019 κατά 36% αποτυπώνοντας μια ανάκαμωη της ζήτησης.
Όπως, επίσης, επεσήμανε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο υπουργός Τουρισμού, κ. Βασίλης Κικίλιας «για την εβδομάδα 13-19 Σεπτεμβρίου, η πληρότητα στα καταλύματα και στα ξενοδοχεία όλης της χώρας έφτασε στο 63%» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Τουρισμού για την πορεία της τουριστικής κίνησης το φθινόπωρο, συμπληρώνοντας μάλιστα ότι η καλή πορεία για συγκεκριμένους προορισμούς θα μπορούσε να επεκταθεί μέχρι και τον Νοέμβριο. «Για να καταλάβετε το μέγεθος της ζήτησης που υπάρχει πλέον για τη χώρα, η γερμανική αεροπορική Condor θα πραγματοποιεί πτήσεις και το Νοέμβριο στην Κρήτη» προσέθεσε.
Να σημειωθεί ότι χτες με ανάρτησή του στο twiiter ο επικεφαλής του Ομίλου IKOS και επίτιμος πρόεδρος του ΣΕΤΕ Ανδρέας Ανδρεάδης επανέλαβε την πρόβλεψη για 12 δισεκ. έσοδα φέτος. «Εκτιμώ επιβεβαίωση του σεναρίου για τουριστικά έσοδα το 21 κοντά στα 2/3 του 19 (~12 δις €) με μέσο έσοδο ανά επισκέπτη >20% & έσοδα Αυγούστου-Οκτωβρίου όσα το 19. Η πρώτες προκρατήσεις από Αγγλία για 2022 εξαιρετικές. Το πλήρες τουριστικό come-back της χώρας είναι πλέον ορατό» ανέφερε ο κ. Ανδρεάδης.
Τέλη Οκτωβρίου θα κάνει «ταμείο» η τουριστική βιομηχανία της χώρας, σημειώνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γρηγόρης Τάσιος, εκφράζοντας ταυτόχρονα την εκτίμηση του ότι τα έσοδα του ελληνικού τουρισμού θα διαμορφωθούν στα επίπεδα του 50% του 2019, της χρονιάς δηλαδή που ελληνικός τουρισμός κινήθηκε σε επίπεδα ρεκόρ.
Περί τα 10 δισ. ευρώ θα είναι τα έσοδα της ελληνικής οικονομίας από τον τουρισμό, χωρίς να αποκλείεται η αύξηση τους τόσο από την τουριστική κίνηση του Οκτωβρίου, όσο και του Σεπτεμβρίου. Το μειονέκτημα σε αυτή την περίπτωση, εξηγεί ο κ. Τάσιος, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, είναι το γεγονός ότι η υψηλή πληρότητα του Σεπτεμβρίου, αλλά και οι καλές προοπτικές του Οκτωβρίου, δεν συνοδεύονται από υψηλές τιμές στα τουριστικά πακέτα. Ωστόσο όμως υπάρχει αισιοδοξία για έσοδα πάνω από 10 δισ. ευρώ.
Μπορεί φέτος να υπήρξαν ικανοποιητικές επιδόσεις, αλλά όπως σημειώνει ο κ. Τάσιος η επιστροφή στην κανονικότητα θα γίνει το 2022. Βέβαια μεταβλητή στην συγκεκριμένη εξίσωση παραμένει η πορεία της πανδημίας, επισημαίνει ο πρόεδρος της ΠΟΞ. Και φυσικά η ελπίδα ότι η πανδημία θα είναι φθίνουσα στους χειμερινούς μήνες και δεν θα αποτελέσει τροχοπέδη στην έναρξη της νέα τουριστικής χρονιάς.
Οι προβολές για το 2022
Συντηρητικές, ωστόσο, με βάση τη δυναμική που καταγράφεται σήμερα, είναι οι προβλέψεις στα έσοδα από τον τουρισμό όπως αποτυπώνονται στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού.
Έτσι σύμφωνα την έκθεση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου για την αξιολόγηση των μακροοικονομικών προβλέψεων του προσχεδίου του προϋπολογισμού 2022 στο μέτωπο του τουρισμού προβλέπεται ότι ούτε το 2022 θα φτάσει η αγορά στο επίπεδο του 2019.
Προβλέπεται συγκεκριμένα η ανάκτηση του 79% των εσόδων του 2019, δηλαδή θα μείνουν κόμη 3,8 δις. ευρώ από τα έσοδα που δε θα ανακτηθούν. Δηλαδή συνολικά α έσοδα αναμένεται να κινηθούν στα 14,4 δις. ευρώ έναντι 18,2 δις. ευρώ το 2019 πράγμα που σημαίνει βέβαια ότι θα αυξηθούν κατά 60% συγκριτικά με τις προβλέψεις που υπάρχουν μέχρι στιγμής για φέτος.
Αυτό το σενάριο, με δεδομένη και τη βαρύτητα του τουρισμού στην πορεία του ΑΕΠ δημιουργεί ανασχέσεις στην αναπτυξιακή διαδικασία. Έτσι με βάση τα δεδομένα που καταγράφονται στο Προσχέδιο η μεγέθυνση του ΑΕΠ θα είναι μικρότερη κατά 1,7 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με φέτος, καθώς ο ρυθμός πέφτει στο 4,5% από 6,2%. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών για τη μεταβολή του ΑΕΠ το 2022 εμφανίζονται περισσότερο συντηρητικές σε σχέση με τις προβλέψεις των διεθνών οργανισμών καθώς η Κομισιόν αναμένει ρυθμό ανάπτυξης 6% ενώ ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ 5%. Ενώ η Τράπεζα Πειραιώς προβλέπει για το 2022 αύξηση του ΑΕΠ κατά 4% από 8% φέτος, όπως είπε ο Πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Γιώργος Χαντζηνικολάου, μιλώντας στην εκδήλωση του ΙΟΒΕ «Greece and the Recovery & Resilience Plan».
Αβεβαιότητες
Ωστόσο, βέβαια όπως αναφέρει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες για τη πορεία της οικονομίας που καθιστούν τις προβλέψεις επισφαλείς. Κυρίως εστιάζονται στην εξέλιξη της πανδημίας, στις εξελίξεις στο μέτωπο των τιμών της ενέργειας και άλλων παραγωγικών εισροών, στην ομαλή και γρήγορη ενεργοποίηση των σχημάτων στήριξης των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από Ταμείο Ανάκαμψης και στις ενδεχόμενες αναθεωρήσεις στοιχείων από την ΕΛΣΤΑΤ αναφορικά με το ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ το τρέχον έτος.
Η μέχρι τώρα πορεία
Πάντως και κατά την εκκίνηση του Οκτωβρίου αλλά και η καταγραφές για τον Σεπτέμβριο είναι πολύ καλές. Με βάση τα στοιχεία των διεθνών πτήσεων από την περιοχή του Νοτίου Αιγαίου από τα μέσα Μαϊου όπου δόθηκε το σήμα της επανεκκίνησης του τουρισμού, μέχρι και τις 26 Σεπτεμβρίου, το Νότιο Αιγαίο κατέγραψε διπλάσιες και πλέον αφίξεις από ότι το 2020 στο σύνολό του, με τους επιβάτες των απευθείας διεθνών να φτάνουν τα 2,5 εκατομμύρια επιβάτες.
Για την ακρίβεια μέχρι και τον Σεπτέμβριο η Μύκονος είχε υποδεχτεί δυόμιση φορές περισσότερες απευθείας πτήσεις σε σχέση με το 2020 (335.353) ενώ τρεις φορές περισσότερες ήταν οι αφίξεις στη Σαντορίνη σε σχέση με το 2020 (400.000). Αντίστοιχα το ίδιο διάστημα οι επιβάτες στη Ρόδο έφτασαν τους 1.145.023 σε σχέση με τους 585.000 επιβάτες του 2020 ενώ πάνω από 500.000 αφίξεις καταγράφηκαν στην Κω. Τις 40.000 ξεπέρασαν οι επιβάτες στην Κάρπαθο σε σχέση με τους 8.237 επιβάτες που έφτασαν στο νησί όλη την περσινή χρονιά.
Ακόμα και τον Σεπτέμβριο μάλιστα, συγκεκριμένα από 1η έως 26 Σεπτεμβρίου, οι απευθείας διεθνείς πτήσεις στα αεροδρόμια της Ρόδου, Κω, Σαντορίνης, Μυκόνου και Καρπάθου, ανήλθαν στις 4.352 μεταφέροντας περίπου 565.850 επιβάτες.
Μόνο στο νησί της Ρόδου οι αφίξεις έφτασαν τις 280.000, περί τις 90.000 ήταν οι αφίξεις στην Σαντορίνη ενώ πάνω από 133.000 επιβάτες συγκέντρωσε η Κως. Η Μύκονος έφτασε τους 58.500 επιβάτες ενώ η Κάρπαθος με 9.896 αφίξεις, κατάφερε μόνο το Σεπτέμβριο να ξεπεράσει το σύνολο των αφίξεων της προηγούμενης τουριστικής περιόδου.
Συνολικά οι επιβάτες από το εξωτερικό προς τα πέντε αεροδρόμια των νησιών του Ν. Αιγαίου φτάνουν τα 2,76 εκατομμύρια, αν προστεθούν στις απευθείας διεθνείς αφίξεις και οι επισκέπτες με transfer από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος», τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες του Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου.
Αντίστοιχες των αεροπορικών επιδόσεων ήταν φυσικά και οι πληρότητες στους συγκεκριμένους προορισμούς. Στην περίπτωση των δημοφιλών νησιών της Μυκόνου και της Σαντορίνης τις πρώτες εβδομάδες του Σεπτεμβρίου οι πληρότητες έφτασαν το 80% ενώ συνολικά οι πληρότητες κινήθηκαν κατά 40 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα από τα ποσοστά του περσινού Σεπτεμβρίου.
Όπως προκύπτει από την έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων για την εβδομάδα 1-5 και 6-12 Σεπτεμβρίου, οι πληρότητες στα ξενοδοχεία, που παρεμπιπτόντως παρέμειναν ανοικτά σε ποσοστό 96,8%, κυμαίνονται σε 69% και 68,5% αντίστοιχα, όταν ο μέσος όρος του Σεπτεμβρίου του 2020, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, ήταν 28,2%.
Καλές επιδόσεις σε Κέρκυρα και Κρήτη
Αντίστοιχα καλές επιδόσεις καταγράφονται και σε εμβληματικούς προορισμούς όπως η Κέρκυρα και η Κρήτη.
Για την ακρίβεια, βάσει πρόσφατων δηλώσεων του προέδρου εργαζομένων στην ΥΠΑ, κ. Δημήτρη Ρούσου, «ο φετινός Σεπτέμβριος κλείνει με 1.594 εμπορικές πτήσεις εξωτερικού, εκ των οποίων οι 446 πτήσεις είναι από τη Μεγάλη Βρετανία, 338 από τη Γερμανία, 126 από την Ιταλία, 125 από την Πολωνία, 84 από την Γαλλία, 55 από την Τσεχία, 47 από την Αυστρία, 45 από την Ολλανδία, 43 από το Βέλγιο, ενώ σημαντική είναι η προσέλευση από τη Ρωσία με 34 πτήσεις, έναντι του Αυγούστου που ήταν μόνο 19 πτήσεις».
Σύμφωνα με τα στοιχεία των εμπορικών πτήσεων εξωτερικού, οι επιβάτες που έφτασαν στο αεροδρόμιο Ιωάννης Καποδίστριας άγγιξαν περίπου τις 200.000. Ενθαρρυντικό είναι και το ποσοστό πληρότητας των πτήσεων αυτών, το οποίο στην περίπτωση των πτήσεων από την Γερμανία και την Πολωνία έφτασε στο 80-90% ενώ στην περίπτωση των πτήσεων από Μ. Βρετανία έφτασε το 50% των προκαθορισμένων θέσεων.
Έτσι στην Κέρκυρα οι τουρίστες του Σεπτεμβρίου φαίνεται να έχουν διπλασιαστεί σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά (115.000 τουρίστες) πλησιάζοντας μάλιστα τα νούμερα του Σεπτεμβρίου του 2019 όπου είχαν έρθει αεροπορικώς 255.000 ξένοι τουρίστες. Επίσης στη «δύση» της σεζόν, με βάση παράγοντες της αγοράς, το νησί αναμένει περί τις 600 πτήσεις εξωτερικού και σχεδόν 80.000 τουρίστες.
Αντίστοιχα στην Κρήτη οι πληρότητες έφτασαν τον Σεπτέμβριο στο 80%, την ώρα που το σύνολο των τουριστικών καταλυμάτων παρέμεινε ανοιχτό, σε αντίθεση με πέρυσι που η τουριστική σεζόν τελείωσε πρόωρα και άδοξα.
Όσον αφορά την φθινοπωρινή κίνηση από το εξωτερικό, οι Γερμανοί και οι Γάλλοι είναι οι εθνικότητες που είναι στην κορυφή των αφίξεων. Να σημειωθεί ότι έρχεται και το τετραήμερο της 28ης Οκτωβρίου οπότε και αναμένεται να υπάρξει και έντονη κίνηση, εκτός απροόπτων, και για τον εσωτερικό τουρισμό.
Νέες πτήσεις
Για τη νέα χρονιά πάντως ήδη καταγράφεται έντονο ενδιαφέρον για «κλείδωμα» χρονοθυρίδων στα αεροδρόμια. Αφίξεις σε ελληνικά αεροδρόμια ήδη από τον Απρίλιο του 2022 δρομολογεί και η Jet2, ο μεγαλύτερος tour operator της βρετανικής αγοράς, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε πριν λίγες μέρες ο κ. Κικίλιας. «Οι Βρετανοί φιλοδοξούν να φέρουν πιο νωρίς την τουριστική περίοδο την επόμενη χρονιά.
Συνεχής προβολή
Προσπάθειες μάλιστα φαίνεται να δρομολογούνται και για την ενίσχυση των χειμερινών προορισμών, οι οποίοι είναι ο μεγάλος ασθενής της συγκεκριμένης υγειονομικής κρίσης μετρώντας ήδη δύο ολοσχερώς χαμένες χρονιές. Ενισχυτικά προς αυτή την κατεύθυνση, όπως σημείωσε ο υπουργός Τουρισμού, δρομολογείται μια καμπάνια προβολής του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και συγκεκριμένα των χειμερινών εναλλακτικών προορισμών η οποία θα είναι μικρή και θα τρέξει Νοέμβριο, Δεκέμβριο και Ιανουάριο.
Στόχος άλλωστε του υπουργείου για φέτος και κυρίως για τις επόμενες χρονιές είναι να φέρει στο τουριστικό προσκήνιο όλο τον «ανεκμετάλλευτο» πλούτο της χώρας. «Υπάρχει πολύ μεγάλος ανεκμετάλλευτος πλούτος στη χώρα μας, για παράδειγμα, στη Βόρεια Ελλάδα, πέριξ του Αγίου Όρους. Γίνονται επιχειρηματικές προσπάθειες αναβάθμισης των ξενοδοχειακών μονάδων εκεί, τις οποίες χαιρετίζουμε και υποστηρίζουμε. Και θέλουμε να προσελκύσουμε πακέτα και από τη δύση. Στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης θα γίνει προσπάθεια να γίνει προορισμός και από την Αμερική, home port για την κρουαζιέρα. Άλλωστε το λιμάνι είναι στρατηγικό πλεονέκτημα και εργαλείο για εμάς. Παράλληλα θέλουμε να συνάψουμε διακρατική συμφωνία και θα το κάνουμε αυτό μέσα στο χειμώνα, ώστε να ανοίξει πλήρως η αγορά από τη Ρωσία και από τις ανατολικές χώρες», ανέφερε χαρακτηριστικά σε πρόσφατες δηλώσεις του.
Κομβικός και ουσιώδης ήταν ο ρόλος του ΕΟΤ στην εφετινή τουριστική χρονιά, όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γενικός γραμματέας του οργανισμού Δημήτρης Φραγκάκης.
Μεταξύ άλλων αναλύει τη στρατηγική του οργανισμού και ενόψει της επόμενης χρονιάς.
Ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού από την πρώτη στιγμή της έναρξης της τουριστικής σεζόν, εξήγησε ο κ. Φραγκάκης, συνέβαλε αποφασιστικά στο να διαδοθεί το μήνυμα σε όλο τον κόσμο ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα που άνοιξε στην Ευρώπη για διακοπές.
«Πρώτοι απ’ όλους τους ανταγωνιστικούς τουριστικούς προορισμούς, η Ελλάδα έτρεξε καμπάνια επικοινωνίας με αποκορύφωμα την 14η Μαίου που η χώρα υποδέχτηκε τους πρώτους επισκέπτες της», υπενθύμισε ο κ. Φραγκάκης, και συμπλήρωσε ότι αυτό έδωσε ένα πολύ καλό σήμα στην αγορά, όπως αποδείχτηκε στην πορεία.
Οντας έτοιμος ο ΕΟΤ για το καλοκαίρι του 2021, σύμφωνα με τον γγ του ΕΟΤ, από τον Ιανουάριο ξετύλιξε τη στρατηγική επικοινωνίας του με τις πληθυσμιακές ομάδες που τον ενδιέφεραν. «Επί μήνες συνομιλούσαμε με τις αεροπορικές εταιρίες και ολους τους μεγάλους διεθνείς οργανωτές ταξιδίων. Την ιδια στιγμή τα γραφεία του ΕΟΤ στο εξωτερικό είχαν επικοινωνία με όλους τους μικρούς και μεγάλους παίκτες της παγκόσμιας τουριστικής βιομηχανίας», ανάφερε ο κ. Φραγκάκης.
Έτσι δόθηκε το μήνυμα ότι η Ελλάδα ανοίγει με ασφάλεια τις πύλες εισόδου της. Την ίδια στιγμή ο ΕΟΤ υλοποιούσε προγράμματα συνδιαφήμισης της Ελλάδας με tour operators και αεροπορικές εταιρίες ύψους 13,7 εκατ. ευρώ, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει πότε στο παρελθόν, εξήγησε ο γγ του ΕΟΤ.
Σχετικά με την καμπάνια του 2021, ο κ. Φραγκάκης ανέφερε ότι ήταν εστιασμένη στον ποιοτικό τουρισμό, ενώ υπήρξε και στόχευση στα μέσα ενημέρωσης, στα οποία προβλήθηκε η χώρα. Οι Γαλλία, Ρουμανία, Πολωνία, αλλά και οι ΗΠΑ ήταν οι χώρες στις οποίες ο ΕΟΤ επένδυσε επικοινωνιακά με εξαιρετικά αποτελέσματα, όπως τόνισε.
Γιώργος Αλεξάκης