Η κρουαζιέρα «αποτελεί μια δραστηριότητα με σημαντική προστιθέμενη αξία για την εθνική μας οικονομία» τόνισε πρόσφατα ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Γιάννης Πλακιωτάκης και είναι απαραίτητη η χάραξη μίας εθνικής στρατηγικής για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η ενέργεια του υπουργού να επανασυστήσει την Εθνική Συντονιστική Επιτροπή Κρουαζιέρας, μέσω της οποίας θα διαμορφωθεί ένα πλαίσιο που θα ενσωματώσει όλα τα ζητήματα της οικονομικής πολιτικής, της χωροταξίας, του περιβάλλοντος και των υποδομών.
Ενισχυμένη η αγορά της κρουαζιέρας το εννεάμηνο του 2019
Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδας για την κρουαζιέρα γεννούν ελπίδες για την περαιτέρω ανάπτυξή της. Πιο συγκεκριμένα, κατά το εννεάμηνο του 2019, καταγράφηκαν 2.972 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων έναντι 2.562 αφίξεων το 2018, με 4.106 χιλ. επισκέψεις επιβατών, έναντι 3.781 χιλ. επισκέψεων επιβατών την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Παράλληλα, κατά την ίδια περίοδο, οι συνολικές εισπράξεις από επιβάτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 10,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 και ανήλθαν στα 426 εκατ. ευρώ.
Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 44,8% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι της Κέρκυρας και το λιμάνι του Μυκόνου, με 14,2% και 9,4% των εισπράξεων αντιστοίχως. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 88,8% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 81,2% των συνολικών επισκέψεων επιβατών.
Οι συνολικές διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιερόπλοιων αυξήθηκαν κατά 15,2% και διαμορφώθηκαν στις 4.308 χιλ. διανυκτερεύσεις, επηρεάζοντας θετικά τη διαμόρφωση των εισπράξεων από την κρουαζιέρα. Οι συνολικοί επιβάτες κρουαζιέρας για την επισκοπούμενη περίοδο εκτιμώνται σε 1.933 χιλιάδες, παρουσιάζοντας μείωση κατά 20,9%.
Τα λιμάνια διαμορφώνουν το μέλλον της κρουαζιέρας
Κρίσιμη για την επόμενη μέρα της κρουαζιέρας είναι η αξιοποίηση των δέκα μεγάλων περιφερειακών λιμανιών της χώρας. Όπως αναφέρει το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, επιλογή της κυβέρνησης είναι να αλλάξει την πολιτική φιλοσοφία για την αξιοποίηση των λιμανιών μέσα από μελέτες αξιολόγησης, οι οποίες υποδεικνύουν ποιο μοντέλο θα ακολουθηθεί κατά περίπτωση. «Οι εναλλακτικές προσεγγίσεις αφενός αναδεικνύουν την υπεραξία κάθε περιουσιακού στοιχείου και αφετέρου το καθιστούν πιο ελκυστικό στο μελλοντικό επενδυτικό ενδιαφέρον, πάντα με σεβασμό στο δημόσιο συμφέρον» σημειώνεται από το υπουργείο. Στόχος είναι, λοιπόν να καλυφθεί και ο τομέας της κρουαζιέρας, αλλά και να εξεταστεί η δυνατότητα, μικρότερα κρουαζιερόπλοια να μπορούν να επισκεφτούν την τεράστια πολυνησία της Ελλάδας, που είναι και το συγκριτικό της πλεονέκτημα. Βέβαια, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να βελτιωθούν οι υποδομές στα περισσότερα λιμάνια της χώρας και προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να στρέψει το βλέμμα η νησιωτική πολιτική.
Η επέκταση του σταθμού κρουαζιέρας στον Πειραιά
Κατά τη συνάντηση του Περιφερειάρχη Αττικής, Γιώργου Πατούλη με εκπροσώπους της διοίκησης του ΟΛΠ, τέθηκε επί τάπητος η επέκταση του επιβατικού λιμένα Πειραιά προς τα νότια ώστε να δημιουργηθούν δύο θέσεις για πρόσδεση κρουαζιεροπλοίων «νέας γενιάς», μήκους μεγαλύτερου των 280 μέτρων και δυναμικότητας 2.500 επιβατών. Στόχος είναι μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου να έχει υπογραφεί η σύμβαση με τον προσωρινό μειοδότη για την εκκίνηση της κατασκευής του έργου. Με βάση τις σχετικές εκτιμήσεις, οι εργασίες θα ξεκινήσουν στο τέλος Φεβρουαρίου, με χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης 32 μήνες.
Πρόκειται για έργο προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και περιλαμβάνει την κατασκευή επέκτασης συνολικού εμβαδού 150.000 τ.μ., καθώς και των απαιτούμενων δικτύων απορροής υδάτων, οπτικών ινών και παροχής ρεύματος και νερού.
Η κρουαζιέρα στο Master Plan
Άλλωστε στο Master Plan του ΟΛΠ, το οποίο περιλαμβάνει έργα συνολικής αξίας περίπου 611 εκατ. ευρώ, προβλέπονται έργα που στοχεύουν στον κλάδο της κρουαζιέρας. Ανάμεσά τους βρίσκεται η μετατροπή της πενταγωνικής αποθήκης σε επιβατικό σταθμό κρουαζιέρας. Υπενθυμίζεται ότι από το τελικό επενδυτικό σχέδιο, αφαιρέθηκε η προοπτική δημιουργίας εμπορικού κέντρου, καθώς δέχτηκε σφοδρές επικρίσεις από την τοπική επιχειρηματική κοινότητα και αντικαταστάθηκε από ένα κέντρο εξυπηρέτησης επιβατών στους σταθμούς κρουαζιέρας με καταστήματα χωρίς δασμούς (Duty Free Shops), το οποίο θα αναβαθμίσει το προφίλ του λιμανιού.
Οι προοπτικές της «home port» κρουαζιέρας
«Στοίχημα» για τον Πειραιά είναι η ανάδειξή του σε «home port» λιμάνι για τα κρουαζιερόπλοια. Μία κίνηση που θα ενισχύσει τις προσπάθειες του ΟΛΠ είναι η προγραμματισμένη για το καλοκαίρι του 2021 χρήση του λιμανιού από την MSC Cruises, η οποία θα «εγκαινιάσει» τo MSC Lirica στην αγορά της Ανατολικής Μεσογείου, με κύριο λιμάνι επιβίβασης και αποβίβασης για όλη τη σεζόν τον Πειραιά. To MSC Lirica θα πραγματοποιεί κρουαζιέρες από τον Πειραιά προσφέροντας ένα νέο καινοτόμο δρομολόγιο εβδομαδιαίων κρουαζιέρων 23 αναχωρήσεων από τον Μάιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2021 από τον Πειραιά για τα λιμάνια της Μυκόνου, Χάιφας, Λεμεσού, Ρόδου και Κουσάντασι με επιστροφή στον Πειραιά.
Κομβικός για την ανάπτυξη της κρουαζιέρας είναι και ο ρόλος των φορέων του τουρισμού. Σύμφωνα με τον υπουργό Τουρισμού, Χάρη Θεοχάρη: «Με πάνω από 500 εκατ. ευρώ άμεσα έσοδα για το 2019, οι προοπτικές είναι καλύτερες για την κρουαζιέρα το 2020 καθώς μέσω «home port», που έχει και τα μεγαλύτερα έσοδα, αναμένουμε στην Ελλάδα για τον Πειραιά 297 αναχωρήσεις, για την Κέρκυρα 51 και για το Ηράκλειο 14». «Έτσι (σε full capacity) για το «home port» του Πειραιά θα έχουμε 996.114 επιβάτες, για την Κέρκυρα 198.098 και για το Ηράκλειο 63.088, που αντιστοιχούν σε 62,35% των συνολικών επιβατών για τον Πειραιά, 16,66% των συνολικών επιβατών για την Κέρκυρα και 16,30% των συνολικών επιβατών για το Ηράκλειο. Είναι λοιπόν κρίσιμο να υπάρξει βελτίωση όλων των μεγεθών (Transit calls, Homeports, έσοδα και σύνδεση με την τοπική επιχειρηματικότητα) για να μπορέσουν οι ελληνικοί προορισμοί να συμβάλουν ακόμα περισσότερο στην εθνική και τοπική οικονομία και γενικότερη ανάπτυξη» προσθέτει ο κ. Θεοχάρης.
Γιώργος Γεωργίου