Ωστόσο η πανδημία έφερε τα πάνω κάτω και κυρίως οδήγησε τα πλοία κρουαζιέρας σε ράδες αλλά πολλά εξ αυτών και σε μεσιτικά γραφεία προς πώληση σε μια προσπάθεια άντλησης ρευστότητας από τις εταιρίες.
Είναι ενδεικτικό ότι οι δύο μεγαλύτερες εταιρείες κρουαζιερόπλοιων στον κόσμο, η CARNIVAL και η ROYAL CARIBBEAN, δανείστηκαν ποσά δισεκατομμυρίων δολαρίων με υπέρογκα επιτόκια για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις τεράστιες οικονομικές υποχρεώσεις τους λόγω της αναγκαστικής αργίας των κρουαζιερόπλοιων
Ουσιαστικά όλοι αναμένουν το πώς θα διαμορφωθούν οι νέες τάσεις του τουρισμού αλλά και τα υγιειονομικά δεδομένα ώστε να προβλέψουν την επόμενη μέρα σε ένα κλάδο που η ανάπτυξή του βασίστηκε στη μαζικότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Vessels Value η δραστηριότητα της κρουαζιέρας μέχρι τα μέσα Απριλίου είχε ήδη μειωθεί κατά 50%, ενώ σήμερα είναι σχεδόν το σύνολο ακινητοποιημένα. Την ίδια ώρα ο στόλος κρουαζιερόπλοιων την τελευταία 10ετία αυξήθηκε κατά 65%.
Βέβαια κι εδώ όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, η επιλογή μιας πιο προσωποποιημένης και μικρής κλίμακας παροχή υπηρεσίας, μπορεί να αποτελέσει λύση. Όμως αυτό σημαίνει άρδην αλλαγή μοντέλου ναυπηγήσεων, υποδομών στα λιμάνια αλλά και διαμόρφωση νέων προγραμμάτων εμπειριών. Αυτό βέβαια ίσως είναι κάτι που ευνοεί την Ελλάδα, που λόγω ελλείψεων στις υποδομές και με μικρή φέρουσα δυνατότητα στους προορισμούς λόγω της νησιωτικότητας, μπορεί εύκολα να υποδεχτεί αυτό το μικρής αλλά υψηλής υπεραξίας μοντέλο κρουαζιέρας.
Τι λέει η αγορά;
Σύμφωνα, πάντως, με τη DW διοργανωτές κρουαζιέρων, όπως η TUI Cruises, παραμένουν αισιόδοξοι παρά την κρίση. «Παρά τις ακυρώσεις καταγράφουμε σημαντικό αριθμό κρατήσεων μέχρι το τέλος του 2020», λέει η εκπρόσωπος της γερμανικής εταιρίας Φρεντερίκε Γκρενεμάιερ στην DW και προσθέτει ότι «πολλοί απλά άλλαξαν τα εισιτήριά τους για το τέλος της χρονιάς ή την επόμενη».
«Όλα παραπέμπουν σε τέλμα με διάρκεια»
Πιο συγκρατημένος είναι ο εξειδικευμένος για κρουαζιέρες τουρ οπερέιτορ Kreuzfahrtberater. Ο επικεφαλής Φρανκ Ρίκε απαντά γραπτώς σε ερώτηση της DW: «Αναμένουμε σημαντική βελτίωση το δεύτερο εξάμηνο. Θα χρειαστεί ωστόσο χρόνος για να επιστρέψουν οι κρατήσεις σε επίπεδα προ πανδημίας». Σχεδόν απαισιόδοξες είναι την ίδια στιγμή εταιρίες ναυπηγείων, όπως για παράδειγμα η Lloyd στο Μπρεμερχάφεν. Ο εκπρόσωπος Μάρκο Γκράουντενς δηλώνει στην DW: «Όλα αυτά που ακούμε και διαβάζουμε για τις κρουαζιέρες παραπέμπουν σε τέλμα με σημαντική χρονική διάρκεια».
Με δεδομένες όμως τις μεγάλες παραγγελίες νέων πλοίων τα όσα συμβαίνουν στην κρουαζιέρα επηρεάζουν τόσο πιστωτικά ιδρύματα όσο και ναυπηγεία. Όσες εταιρίες δεν είχαν κάνει παραγγελίες παρακολουθούν προσεκτικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα την αγορά πριν προχωρήσουν σε ναυπηγήσεις. Ο Φλόριαν Φάιμαν από τα ναυπηγεία Meyer στην περιοχή του Εμς λέει ότι «το πλήγμα στα ναυπηγεία είναι μεσοπρόθεσμο». Το 2018 το μεγαλύτερο γερμανικό ναυπηγείο κατασκεύασε τρία κρουαζιερόπλοια. Η επιτυχία αυτή ήταν να επαναληφθεί και φέτος. Προς το παρόν όμως τρία ημιτελή σκάφη βρίσκονται ακόμα στα ναυπηγεία. Η Meyer βρίσκεται υπό μεγάλη οικονομική πίεση. Λόγω της πανδημίας οι εργαζόμενοι απασχολούνται με μειωμένο ωράριο. Λέγεται ότι το χρέος της εταιρίας αγγίζει το 1 δισ. Η διοίκηση των ναυπηγείων έχει ζητήσει την οικονομική στήριξη της τοπικής κυβέρνησης, ενώ παράλληλα ανακοίνωσε απολύσεις και προσπαθεί να μεταθέσει στο μέλλον, όσο είναι δυνατό, την παράδοση των υπό κατασκευή πλοίων.
Αλλάζουν ριζικά υποδοχή επιβατών και εστίαση
Σε αντίθεση ωστόσο με τα ναυπηγεία, ταξιδιωτικοί κολοσσοί και εφοπλιστές δεν έχουν χρονικά περιθώρια και πρέπει άμεσα να καταθέσουν νέες προτάσεις για υγειονομικούς κανόνες που θα περιορίσουν τους κινδύνους προσβολής από τον ιό. Η Φρεντερίκε Γκρένεμάιερ από την TUI Cruises δηλώνει ωστόσο ότι έχουν ήδη ληφθεί μέτρα ασφαλείας: «Σε κάθε πλοίο θα υπάρχουν πολύ λιγότεροι επιβάτες. Εκτός αυτού θα αλλάξουμε τη διαδικασία υποδοχής των επιβατών, την εστίαση, αλλά και τις μουσικοχορευτικές παραστάσεις στο πλοίο».
Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Kreuzfahrtberater προσθέτει ότι «οι επιβάτες θα εκπλαγούν με την αποφασιστικότητα και τον επαγγελματισμό, με τον οποίο οι περισσότερες εταιρίες ασχολούνται με το ζήτημα του κορωνοϊού και ποιες προτάσεις καταθέτουν για να διασφαλίσουν την υγεία των πελατών τους». Υπάρχουν ωστόσο προβλήματα που επιλύονται πολύ δύσκολα. Όπως είναι για παράδειγμα το μεσημεριανό και το βραδινό φαγητό, που θεωρούνται, όχι άδικα, το «κοινωνικό γεγονός» σε κάθε κρουαζιέρα.
«Δεν είναι μόνο το γεύμα, που μας απασχολεί», λέει ο Φρανκ Ρίκε, «αλλά το πώς και, το σημαντικότερο, με τι θα πλαισιωθεί. Δυστυχώς κατά τη διάρκεια του φαγητού υπάρχει μεγάλος κίνδυνος εξάπλωσης του ιού, όταν εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώνονται μια δεδομένη χρονική στιγμή στην τραπεζαρία του πλοίου». Και ο επικεφαλής του γερμανικού τουρ οπερέιτορ καταλήγει:
«Υπάρχουν τουρίστες για τους οποίους είναι εξαιρετικά σημαντικό να γευματίσουν μαζί με άλλους στο ίδιο μεγάλο τραπέζι. Υπολογίσαμε το ποσοστό γύρω στο 10%. Από τους επιδημιολόγους μάθαμε ωστόσο το τελευταίο διάστημα ότι το ποσοστό αυτό αρκεί για να ξεκινήσει η εξάπλωση του κορωνοϊού».
Γιώργος Αλεξάκης
