Στην οικονομική έκθεση του λιμανιού, παρουσιάζονται ενδιαφέρουσες εκτιμήσεις για αλλαγή του μοντέλου στη βιομηχανία της κρουαζιέρας, τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια του 2021 και το ρυθμό αύξησης των όγκων εμπορευματοκιβωτίων, εν συγκρίσει με τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Ειδικότερα, τα συνολικά έσοδα του πρώτου εξαμήνου ανήλθαν στα €66,5 εκατ. έναντι €70,6 εκατ. το αντίστοιχο διάστημα του 2019, μειωμένα κατά 5,8%. Αυτή η διαφορά οφείλεται στη σημαντική μείωση των εσόδων από τους τομείς κρουαζιέρας, ακτοπλοΐας και διακίνησης αυτοκινήτων κατά 83,9%, 32,8% και 28,3% ή κατά €3,7 εκατ., €1,6 εκατ. και €2,2 εκατ. περίπου αντίστοιχα. Ωστόσο, η κάμψη των εσόδων αντισταθμίστηκε από την αύξηση στο σταθμό εμπορευματοκιβωτίων και στη ναυπηγοεπισκευή κατά 17,8% και 21,8% ή κατά €2 εκατ. και €1,4 εκατ. αντίστοιχα.

Η εικόνα ανά κλάδο

Κρουαζιέρα

Η πανδημία «μηδένισε» τη δραστηριότητα κρουαζιέρας το πρώτο μισό του τρέχοντος έτους. Παρότι, υπήρχαν θετικές ενδείξεις για το σύνολο των επιβατών και τις προκρατήσεις πλοίων κατά το πρώτο δίμηνο του 2020, τα επακόλουθα μέτρα ασφαλείας ανέτρεψαν την κατάσταση. Ως εκ τούτου, η συνολική κίνηση επιβατών για τους πρώτους οκτώ μήνες του 2020 μειώθηκε κατά 98,9% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, από 692.012 σε 7.657 επιβάτες. Η κίνηση επιβατών από-επιβίβασης μειώθηκε κατά 99% (2.698 έναντι 273.433) ενώ η κίνηση διερχόμενων επιβατών μειώθηκε επίσης κατά 98,8% (4.959 έναντι 418.579).

Στην οικονομική έκθεση του ΟΛΠ αναφέρονται οι πιθανές επιπτώσεις στο μοντέλο της κρουαζιέρας: «Τα επακόλουθα της πανδημίας θα επηρεάσουν το "modus operandi" της βιομηχανίας μακροπρόθεσμα. Τέτοιες αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν το μέσο όρο μεγέθους πλοίου, τη μέγιστη χωρητικότητα επιβατών, τις διαδικασίες επιβίβασης/αποβίβασης και τον αριθμό των εταιρειών που διαχειρίζονται κρουαζιέρες».

Αναφορικά με τις εκτιμήσεις για το 2021, σημειώνεται ότι «παρά τις τρέχουσες συνθήκες, οι προγραμματισμένες για το 2021 αφίξεις κρουαζιέρας είναι πολλά υποσχόμενες, καθώς ανέρχονται σε 730».

Ακτοπλοΐα

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης βρέθηκε και η ακτοπλοΐα. Πιο συγκεκριμένα, το σύνολο επιβατών κατά το οκτάμηνο του έτους σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους μειώθηκε κατά 34,7% από 11,8 σε 7,7 εκατομμύρια επιβατών, ενώ η κίνηση οχημάτων μειώθηκε κατά 17,3% από 1,97 σε 1,63 εκατομμύρια οχήματα. Όλα τα παράκτια δρομολόγια κατέγραψαν μείωση αν και σε διαφορετικά επίπεδα. Οι ακτοπλοϊκές γραμμές (-49,2%) και οι γραμμές Αργοσαρωνικού (-49,1%) σημείωσαν τη μεγαλύτερη μείωση στην κίνηση επιβατών. Η συνολική κίνηση στα πορθμεία Σαλαμίνας (-14,9%) και οι άγονες γραμμές (-34,2%) κατέγραψαν, επίσης, μείωση.

Η εικόνα της επιβατικής κίνησης αναμένεται να επιφέρει αλλαγές στα προσφερόμενα δρομολόγια του 2021, σύμφωνα με την έκθεση του λιμανιού. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «τον Αύγουστο η μείωση των επιβατών σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2019 καταγράφει μείωση κατά 27,5%, δηλαδή υψηλότερη ποσοστιαία μείωση από τον Ιούλιο (-26,3%). Με δεδομένες αυτές τις επιχειρησιακές συνθήκες, η λειτουργική βιωσιμότητα των εταιρειών ακτοπλοΐας, θα επηρεαστεί αρνητικά, γεγονός το οποίο θα επηρεάσει με τη σειρά του τον αριθμό των προσφερόμενων δρομολογίων για το 2021 και τις αφίξεις πλοίων για το λιμάνι».

Σταθμοί διακίνησης Αυτοκινήτων

Κατά το πρώτο μισό του 2020, η κίνηση στους σταθμούς διακίνησης Αυτοκινήτων μειώθηκε κατά 31,6%. Τόσο το εγχώριο φορτίο (-41,3%) όσο και το φορτίο μεταφόρτωσης (-26,7%) κινήθηκαν πτωτικά. «Η μείωση ήταν αποτέλεσμα της παύσης παραγωγής στα εργοστάσια Παραγωγής Πρωτότυπου Εξοπλισμού (ΟΕΜ) και της παύσης λειτουργιών τόσο στους διανομείς Ελλάδας, αλλά και εξωτερικού. Τα εργοστάσια παραγωγής ξεκινούν σταδιακά εργασίες, αλλά συνήθως συνεχίζουν τη λειτουργία τους σε χαμηλότερα επίπεδα από τη μέγιστη δυνατότητα» εξηγείται στην οικονομική έκθεση του ΟΛΠ. Ως εκ τούτου, το εγχώριο φορτίο μειώθηκε σε 42.353 μονάδες από 72.168 (-41,3%) και το φορτίο μεταφόρτωσης κατά 26,7% (106.155 μονάδες από 144.837).

Σταθμός εμπορευματοκιβωτίων

Η κίνηση στο Σταθμό Εμπορευματοκιβωτίων, Προβλήτα Ι, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020 έφτασε τα 284.956 TEUs, σημειώνοντας αύξηση κατά 44,9% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Αυτή η αύξηση οφείλεται στην ενίσχυση του φορτίου μεταφόρτωσης από 146.864 TEUs σε 235.738 (60,5%), παρά την ελαφρά μείωση του εγχώριου φορτίου (εισαγωγές και εξαγωγές) κατά 1,2% (από 49.805 TEUs σε 49.218). «Η συνολική αύξηση στους όγκους φορτίου είναι αποτέλεσμα της συμφωνίας μεταξύ ΟΛΠ Α.Ε. και ΣΕΠ Α.Ε. που υποστηρίζει μια πιο αποτελεσματική χρήση των υποδομών με σύμπραξη μεταξύ των τερματικών του Πειραιά» τονίζει ο ΟΛΠ.  

Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Cosco, μητρική της ΣΕΠ, η οποία διαχειρίζεται τις Προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ στο λιμάνι, την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2020 διακινήθηκαν συνολικά από αυτές 3,258.3 εκατ. εμπορευματοκιβώτια από 3,493 εκατ. εμπορευματοκιβώτια το ίδιο διάστημα πέρυσι, μειωμένα κατά 6,7%.

Εκτιμήσεις για αύξηση όγκου φορτίων σε υψηλότερο ρυθμό από τον παγκόσμιο μέσο όρο διατυπώνει η ΟΛΠ ΑΕ. Ειδικότερα, υπογραμμίζει ότι «οι όγκοι μεταφόρτωσης αναμένονται να είναι στα ίδια επίπεδα με το 2019, με δεδομένη την αύξηση που επετεύχθη κατά το πρώτο εξάμηνο. Μεσοπρόθεσμα, η αναζωογόνηση της παγκοσμιοποίησης μέσω της απομάκρυνσης πολιτικών εμπορικού προστατευτισμού θα υπαγορεύσει τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης. Παρά το χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του περίπου 2% στους όγκους εμπορευματοκιβωτίων για το 2019 διεθνώς, οι όγκοι εξαγωγών ΝΑ Ασίας – Ευρώπης σημείωσαν αύξηση 5%, γεγονός ενδεικτικό ενός υγιούς εμπορικού περιβάλλοντος στην εμπορική γραμμή που εξυπηρετείται από το λιμάνι του Πειραιά.

Παραδοσιακά, ο Πειραιάς εξυπηρετεί όγκους μεταφόρτωσης για αναπτυσσόμενες χώρες της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, οι οποίες αναμένεται να αναπτυχθούν σε ταχύτερους ρυθμούς από τον παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης και εμπορίου και επομένως οι όγκοι του Πειραιά αναμένεται να αυξηθούν σε υψηλότερο ρυθμό από τον παγκόσμιο μέσο όρο».

Ναυπηγοεπισκευή

Όπως αναφέρει ο ΟΛΠ, «η παύση δρομολόγησης πλοίων δημιούργησε αβεβαιότητα για τη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αλλά προσέφερε την ευκαιρία να αναληφθούν επισκευές κατά τη διάρκειας αυτής της περιόδου. Ο αριθμός των πλοίων που εξυπηρετήθηκαν στις δεξαμενές υποστηρίχθηκε, επίσης, από την παύση της κίνησης της ακτοπλοΐας που επέτρεψε έναν πιο ευέλικτο προγραμματισμό των επισκευών λόγω του χρόνου αδράνειας». Σαν αποτέλεσμα, οι μέρες δεξαμενισμού πλοίων κατέγραψαν άνοδο 3% με τα πλοία υπό δεξαμενισμό να αυξάνονται κατά 6% (από 68 σε 72) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019.

«Το γεγονός ότι κατά τις πιο ακραίες συνθήκες, κατεγράφη αύξηση στις μέρες εξυπηρέτησης και στα πλοία είναι ενδεικτικό της εδραίωσης της ανταγωνιστικής θέσης του Πειραιά στη Ναυπηγοεπισκευή» υπογραμμίζεται στην έκθεση του λιμανιού.

Αναφορικά με το δεύτερο εξάμηνο του 2020, με βάση της εκτιμήσεις του ΟΛΠ, «τα νούμερα του πρώτου μισού του έτους δείχνουν αύξηση λόγω της ενισχυμένης διαθεσιμότητας δεξαμενών και ζήτησης πλοίων. Η εν λόγω τάση αναμένεται να συνεχιστεί και κατά το δεύτερο μισό του έτους».

Γιώργος Γεωργίου