Ο διακινούμενος όγκος
Ο παγκόσμιος όγκος διακινούμενων containers υποχώρησε το 2020 κατά 1,2%, συγκριτικά με το 2019. Πρόκειται για μία πτώση αρκετά χαμηλότερη, από αυτήν την οποία προέβλεπαν αναλυτές, με την εμφάνιση της πανδημίας. Από το -6,8% του πρώτου εξαμήνου, οι όγκοι αναπτύχθηκαν κατά 4,2% στο δεύτερο μισό. «Μεγάλο τμήμα αυτής της ανάπτυξης συγκεντρώθηκε σε λίγες διαδρομές, με τη συμφόρηση στα λιμάνια και την ανισορροπία να προκαλούν διαταραχές σε άλλες εμπορικές γραμμές» επισημαίνει η BIMCO.
Από τις τρεις διαδρομές με τους υψηλότερους όγκους, αυτή από την Άπω Ανατολή προς τη Βόρεια Αμερική ήταν η μόνη, η οποία κατέγραψε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης στο σύνολο του 2020, καθώς σε διαδρομές εντός της Ασίας, αλλά και από την Άπω Ανατολή προς την Ευρώπη, το εμπόριο του δευτέρου εξαμήνου δεν ήταν αρκετό για να καλύψει τις απώλειες του πρώτου.
«Η ιδιαίτερα ισχυρή ανάκαμψη της ζήτησης για containers στις ΗΠΑ ήταν απόρροια της αύξησης στις καταναλωτικές δαπάνες και ιδιαίτερα σε αγαθά για το σπίτι, καθώς οι πολίτες πέρασαν πολύ περισσότερο χρόνο σε αυτά, απ' ότι συνήθως» σημείωσε, ο επικεφαλής αναλυτής Ναυτιλίας της BIMCO, Peter Sand και πρόσθεσε ότι «καθώς η παραγωγή σε καταναλώτριες χώρες δυσκολεύεται να ανακάμψει και να φτάσει στα προ πανδημίας επίπεδα, οι εισαγωγές έχουν ξεπεράσει τη ζήτηση, σε έναν αριθμό προϊόντων, για να καλυφθεί το κενό. Αυτή η εξέλιξη είναι εξαιρετικά επωφελής για την Ναυτιλία».
Οι ναύλοι
Οι ναύλοι δε σημείωσαν την ίδια πτώση με τους όγκους στο πρώτο εξάμηνο, καθώς τα carriers μετέφεραν τις απώλειες στους παρόχους χωρητικότητας. Ωστόσο, υποχώρησαν σημαντικά από τα μέσα Φεβρουαρίου μέχρι και τον Ιούνιο. Με την αύξηση των όγκων, οι ναύλοι ακολούθησαν ανοδική πορεία, φτάνοντας στα επίπεδα ρεκόρ, τα οποία απολαμβάνουν οι carriers σήμερα.
Τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με την BIMCO, η απότομη άνοδος των ναύλων έχει διακοπεί, εν μέρει, μετά από παρέμβαση της κινεζικής κυβέρνησης. Ωστόσο, η ζήτηση παραμένει ισχυρή, τα carriers «έχουν το πάνω χέρι» και προχωρούν σε προσαυξήσεις στα κόστη, επιβαρύνοντας τους μεταφορείς. Στα μέσα Φεβρουαρίου, οι πρόσθετες επιβαρύνσεις για τη διασφάλιση χώρου και εξοπλισμού σε μεγάλες εμπορικές διαδρομές κυμαίνονταν από 1.500 έως και 2.500 δολάρια ανά TEU.
Η ξαφνική αύξηση της ζήτησης για πλοία ενίσχυσε όχι μόνο τη spot αγορά, αλλά και τις χρονοναυλώσεις, οι οποίες βιώνουν μία ανάκαμψη σε σχήμα «V» από τον Ιούνιο του 2020, με τους ναύλους σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα από αυτά προ πανδημίας. Τα συμβόλαια ναυλώσεων από 6 έως 12 μήνες διαμορφώνονται στα 13.700 δολάρια την ημέρα για ένα feeder, χωρητικότητας 1.700 TEUs, στα 23.000 δολάρια ημερησίως για ένα πλοίο, χωρητικότητας 3.500 TEUs και στα 42.000 δολάρια για ένα πλοίο, χωρητικότητας 8.500 TEUs.
«Ακόμη και σε αυτά τα επίπεδα των ναύλων, τα carriers είναι «απεγνωσμένα» να αποκτήσουν όση περισσότερη χωρητικότητα μπορούν, προκειμένου να μείνουν συνεπείς με το πρόγραμμά τους, καθώς οι καθυστερήσεις σε αρκετά λιμάνια σημαίνουν ότι πολλά πλοία δεν μπορούν να επιστρέψουν στην ώρα τους για την επόμενη προγραμματισμένη αναχώρηση», υπογραμμίζεται στην ανάλυση της BIMCO.
Η ανάπτυξη του στόλου
Από τον Ιούλιο του 2020, οι διαλύσεις σταμάτησαν, καθώς η ζήτηση αυξήθηκε και οι ιδιοκτήτες ανακάλυψαν ότι ακόμα και τα παλαιότερα και λιγότερο αποτελεσματικά πλοία είναι κερδοφόρα. Στο τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους, πλοία χωρητικότητας 7.448 TEUs αποχώρησαν από την αγορά, αριθμός 70,9% χαμηλότερος από την ίδια περίοδο του 2019.
Την ίδια ώρα, ενισχύθηκαν οι επενδύσεις σε νεότευκτα πλοία, καθώς τοποθετήθηκαν παραγγελίες συνολικής χωρητικότητας 751.057 TEUs. Στο σύνολο του 2020, ο στόλος των containerships αναπτύχθηκε κατά 2,9%, με 857.616 TEUs να προστίθενται στην αγορά, ενώ διαλύθηκαν πλοία χωρητικότητας 188.800 TEUs.
Πόσο θα κρατήσει;
Με τις εταιρείες του κλάδου να ανακοινώνουν κερδοφόρα αποτελέσματα άνευ προηγουμένου, το βλέμμα στρέφεται στο πως θα εξελιχθεί το 2021, σημειώνει η BIMCO, συμπληρώνοντας πως υπάρχουν πολλά καλά νέα στον ορίζοντα.
Πρώτο και σημαντικότερο, όλα τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια του τρέχοντος έτους είτε έχουν κλείσει τους τελευταίους μήνες είτε διαπραγματεύονται ακόμα. Για όλους, εκτός από τους μεγάλους μεταφορείς, οι μακροπρόθεσμοι ναύλοι θα αυξηθούν, σε σχέση με πέρυσι. Η τρέχουσα «στενή» προσφορά σημαίνει ότι τα carriers έχουν το προβάδισμα στις διαπραγματεύσεις νέων συμβολαίων και παρότι ορισμένοι μεταφορείς ήταν αρχικά απρόθυμοι για νέες υπογραφές, αναπόφευκτα θα το κάνουν τους επερχόμενους μήνες, εκτιμά η BIMCO. Αυτό θα συμβεί με τους ναύλους στα ύψη, προς όφελος των carriers, προσθέτει.
Το ίδιο θα συμβεί και για τους παρόχους χωρητικότητας, οι οποίοι διασφαλίζουν τα πλοία τους σε ναυλώσεις 6-12 μηνών, στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα των ναύλων.
Η BIMCO καταλήγει με την εκτίμηση ότι οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και η έλλειψη εξοπλισμού θα διαρκέσουν μέχρι τα μέσα του έτους, καθώς υπάρχει ακόμη σημαντικό ανεκτέλεστο και ο εξοπλισμός πρέπει να επανατοποθετηθεί.
Γιώργος Γεωργίου
