Η αναζωπύρωση του αριθμού των κρουσμάτων COVID-19 σε διάφορες περιοχές οδήγησε σε επιβράδυνση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΔΟΕ), η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου μειώθηκε στα 93,7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα (mb/d), με πτώση περίπου 1,0 mb/d από το τέταρτο τρίμηνο του 2020.
Μετά την αύξηση της προσφοράς κατά 0,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα τον Ιανουάριο του 2021, ο όμιλος παραγωγών OPEC+ αποφάσισε να παγώσει την παραγωγή για το υπόλοιπο του πρώτου τριμήνου του 2021, ενώ η Σαουδική Αραβία εφάρμοσε πρόσθετη εθελοντική μείωση της προσφοράς κατά 1,0 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από τον Φεβρουάριο του 2021.
Παρά τις πιέσεις αυτές, οι τιμές spot των δεξαμενόπλοιων μεσαίου μεγέθους παρουσίασαν ορισμένα σημάδια ανάκαμψης κατά τη διάρκεια του τελευταίου μέρους του πρώτου τριμήνου, ιδίως στην αγορά Aframax του Ατλαντικού. Η κακοκαιρία στον Κόλπο των ΗΠΑ τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2021, μαζί με τις καθυστερήσεις των πλοίων στη Μεσόγειο, οδήγησαν σε αυστηρότερη προσφορά χωρητικότητας, ενισχύοντας τις τιμές spot Aframax, οι οποίες έφθασαν πάνω από 20.000 δολάρια την ημέρα σε ορισμένες διαδρομές.
Η παρεμπόδιση της διώρυγας του Σουέζ από το containership Ever Given στα τέλη Μαρτίου 2021 ενίσχυσε περαιτέρω την προσφορά πλοίων και συνέβαλε στην αστάθεια της ναυλαγοράς. Αν και αυτά τα γεγονότα έχουν πλέον περάσει και τα επίπεδα ναύλων spot μειώθηκαν στις αρχές του δεύτερου τριμήνου, ήταν ενθαρρυντικό να δούμε μια θετική αντίδραση στην απόδοση της ναυλαγοράς.
Αν και η ναυλαγορά δεξαμενόπλοιων βρίσκεται επί του παρόντος υπό πίεση, υπάρχουν θετικοί δείκτες που τείνουν προς τη σωστή κατεύθυνση και σηματοδοτούν μια πιθανή ανάκαμψη τα επόμενα τρίμηνα, όπως:
- Βελτιώσεις στην παγκόσμια οικονομία – Οι προοπτικές για την παγκόσμια οικονομία βελτιώνονται, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) να αυξάνει την πρόβλεψή του για την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ για το 2021 από 5,5% σε 6,0%.
Ως αποτέλεσμα αυτής της βελτιωμένης οικονομικής προοπτικής, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας αύξησε την πρόβλεψή του για την παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου το δεύτερο εξάμηνο του 2021 από 98,6 mb/d στις αρχές του έτους σε 98,9 mb/d στη μηνιαία έκθεσή του για τον Μάιο του 2021. Το πιο σημαντικό για την ναυλαγορά δεξαμενόπλοιων αργού πετρελαίου, είναι ότι ο ΔΟΕ αναμένει ότι η παγκόσμια απόδοση των διυλιστηρίων θα αυξηθεί κατά 6,6 mb/d μεταξύ Απριλίου και Αυγούστου 2021, γεγονός που αναμένεται να προκαλέσει σημαντική αύξηση της ζήτησης μεταφοράς δεξαμενόπλοιων αργού πετρελαίου.
- Ραγδαία μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου – Τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου, τα οποία αυξήθηκαν σημαντικά το δεύτερο εξάμηνο του 2020, έχουν μειωθεί από τις αρχές του έτους και σχεδόν επιστρέφουν στους μακροπρόθεσμους μέσους όρους, πράγμα που σημαίνει ότι η αύξηση της ζήτησης πετρελαίου θα πρέπει όλο και περισσότερο να καλυφθεί από την πρόσθετη προσφορά πετρελαίου προκειμένου να διατηρηθεί η αγορά πετρελαίου σε ισορροπία.
Οι χώρες ΟΠΕΚ+ έχουν ήδη δηλώσει την πρόθεσή τους να επιστρέψει την προσφορά στην αγορά πετρελαίου ανακοινώνοντας αύξηση της παραγωγής κατά 2,1 mb/d από τον Μάιο του 2021 και αναμένεται ότι θα χρειαστεί πρόσθετη προσφορά το δεύτερο εξάμηνο του 2021, καθώς η ζήτηση πετρελαίου αναμένεται να αυξηθεί παράλληλα με την ανάπτυξη παγκόσμιων προγραμμάτων εμβολιασμού.
Αυτό αναμένεται να είναι θετικό για τη ζήτηση δεξαμενόπλοιων προς το δεύτερο εξάμηνο του 2021· Ωστόσο, ο κίνδυνος παραμένει ότι περαιτέρω εστίες covid-19 θα μπορούσαν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη ζήτηση πετρελαίου, ιδίως εάν αυτές οι εστίες επηρεάζουν μεγάλες χώρες εισαγωγής πετρελαίου.
- Θετικά θεμελιώδη στοιχεία για την αύξηση του στόλου δεξαμενόπλοιων – Τα βασικά στοιχεία για την προσφορά δεξαμενοπλοίων εξακολουθούν να φαίνονται πολύ θετικά λόγω ενός μικρού βιβλίου παραγγελιών, σχετικά χαμηλών επιπέδων παραγγελίας νέων δεξαμενόπλοιων και γηράσκοντος παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων. Από τις αρχές του 2021, έχει υπάρξει μεγάλος αριθμός παραγγελιών νέων πλοίων στον τομέα μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, ο οποίος καταλαμβάνει σημαντικό μέρος της χωρητικότητας των ναυπηγείων έως το 2023 και αυξάνει τις τιμές κατασκευής νέων πλοίων.
Οι υψηλότερες τιμές ναυπηγήσεων, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα σχετικά με την τεχνολογία των πλοίων, αναμένεται να διατηρήσουν το επίπεδο των νέων παραγγελιών δεξαμενόπλοιων σχετικά χαμηλό. Η διάλυση δεξαμενόπλοιων φαίνεται να αυξάνεται, με 1,7 εκ. dwt να διαλύεται τον Μάρτιο του 2021, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταία σχεδόν τριών ετών. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων αναμένεται να διατηρήσει την ανάπτυξη του στόλου των δεξαμενόπλοιων σε σχετικά χαμηλά επίπεδα για τα επόμενα δύο με τρία χρόνια.
Συνοπτικά, η αγορά δεξαμενόπλοιων εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις βραχυπρόθεσμα λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19.
Ωστόσο, οι προοπτικές για το δεύτερο εξάμηνο του 2021 φαίνονται πιο θετικές, καθώς η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου αναμένεται να ανακάμψει παράλληλα με την ανάπτυξη προγραμμάτων εμβολιασμού και καθώς η ομάδα παραγωγών του ΟΠΕΚ+ επιστρέφει την προσφορά πετρελαίου στην αγορά. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε βελτιωμένη απασχόληση του στόλου των δεξαμενόπλοιων το τελευταίο μέρος του 2021, με μια πιο σταθερή ανάκαμψη που αναμένεται το 2022 και το 2023 να υποστηρίζεται από θετικά θεμελιώδη στοιχεία στην αύξηση προσφοράς χωρητικότητας των δεξαμενόπλοιων αργού πετρελαίου.
Μαρία Μπερτζελέτου
