Της Μαρίας Μπερτζελέτου

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Reporter Magazine Δεκεμβρίου 2021

Η διεθνής ναυτιλία είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά περίπου 90% του παγκόσμιου εμπορίου. Χωρίς τη διεθνή ναυτιλία, η μεταφορά πρώτων υλών, δημητριακών και σιτηρών, άνθρακα και προϊόντων πετρελαίου καθώς και άλλων βιομηχανικών προϊόντων δεν θα ήταν δυνατή. Οι πλοιοκτήτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ελέγχουν το 40% του παγκόσμιου στόλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΕ βασίζεται στη διεθνή ναυτιλία για τη μεταφορά του 75,5% του εξωτερικού της εμπορίου και άνω του 36% του εσωτερικού της εμπορίου.

Οι συνεχείς βελτιώσεις στην απόδοση, καθώς και οι αυξήσεις στο μέγεθος των πλοίων έχουν διατηρήσει το κόστος μεταφοράς εμπορευμάτων δια θαλάσσης πολύ χαμηλό. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι ένα μεγάλο πλοίο μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου μπορεί να μεταφέρει έως και 200.000 τόνους σιτηρών, αρκετά για να ταΐσει μισό εκατομμύριο ανθρώπους για ένα χρόνο. Ένα δεξαμενόπλοιο μεσαίου μεγέθους μπορεί να μεταφέρει βενζίνη, ντίζελ ή πετρέλαιο θέρμανσης για το σπίτι ίσο με την ποσότητα μεταφοράς από 1.700 φορτηγά,  ενώ τα μεγαλύτερα πλοία μπορούν να μεταφέρουν αρκετό καύσιμο για περισσότερα από 5 εκατομμύρια αυτοκίνητα μεσαίου μεγέθους. Ένα μόνο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μπορεί να μεταφέρει πάνω από δεκαπέντε χιλιάδες κιβώτια, αρκετά για να χωρέσουν 746 εκατομμύρια μπανάνες, μία για κάθε ευρωπαίο πολίτη.

Η ναυτιλία της ΕΕ προσφέρει συνολική προστιθέμενη αξία (άμεση, έμμεση και επαγόμενη) στο ΑΕΠ ύψους 140 δισεκατομμυρίων ευρώ. Για κάθε 1 εκατ. ευρώ που συνεισφέρει η ευρωπαϊκή ναυτιλιακή βιομηχανία στο ίδιο το ΑΕΠ, δημιουργεί άλλα 1,6 εκατ. ευρώ σε άλλα μέρη της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ενώ η Ελλάδα αντιπροσωπεύει μόνο το 0,15% του παγκόσμιου πληθυσμού, οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν περίπου το 21% της παγκόσμιας χωρητικότητας.

Μεταξύ του 2007 και 2018, οι Έλληνες πλοιοκτήτες υπερδιπλασίασαν τη φέρουσα ικανότητα του στόλου τους και η ελληνική ναυτιλία διαδραματίζει κύριο ρόλο στο σύνολο της ναυτιλίας της Ε.Ε. Ο ελληνόκτητος στόλος αντιπροσωπεύει το 53% του συνόλου της χωρητικότητας που ελέγχει η Ε.Ε. και 51,3% της χωρητικότητας του στόλου που φέρει τη σημαία της ΕΕ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν  σχεδόν το 32% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων, το 15% των πλοίων μεταφοράς χημικών και προϊόντων πετρελαίου,15% του παγκόσμιου στόλου πλοίων μεταφοράς LNG / LPG και 23% του παγκόσμιου στόλου των πλοίων μεταφοράς χύδην φορτίου. 

Πέρα από τον εφοπλισμό της Ε.Ε. και τη θέση των Ελλήνων αξίζει να εξετάσουμε τη δυναμική της ελληνικής ναυτιλίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Στο δημοσιευόμενο Infographic του οίκου αναλύσεων VesselsValue, φαίνεται ξεκάθαρα η παγκόσμια κατάταξη των κορυφαίων χωρών του εφοπλισμού και η θέση της Ελλάδας στην τρίτη θέση. Τα στοιχεία είναι πρόσφατα όπως τερμάτισε ο Νοέμβριος της φετινής χρονιάς, και καθρεφτίζουν τη συνολική αξία του στόλου στις 10 κορυφαίες χώρες και περιλαμβάνουν όλες τις κατηγορίες πλοίων.

Κίνα

Αυτό που έχει ιδιαίτερη αξία στα παραπάνω στοιχεία είναι η δυναμική της οικονομίας της Κίνας στον παγκόσμιο εφοπλισμό. Η Κίνα ανέβηκε από τη 2η θέση τον Ιανουάριο στην 1η θέση το Νοέμβριο, με συνολική αξία στόλου ύ191 δισ. USD. Η δεύτερη μεγαλύτερη παγκόσμια οικονομία έχει στην κατοχή της μεγάλο αριθμό πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, και καθώς η φετινή χρονιά αποτέλεσε ρεκόρ χρονιάς στην απόδοση των ναύλων που πυροδότησε και αύξηση στις τιμές των πλοίων, αυτό συντέλεσε στην κατάταξη της αξίας του στόλου της Κίνας στην πρώτη θέση. Η αύξηση των τιμών προκάλεσε επίσης ένα “ξεφάντωμα” παραγγελιών νέων πλοίων στον τομέα των πλοίων Container, καθώς η εμπιστοσύνη των εφοπλιστών στην απόδοση της ναυλαγοράς εκτινάχθηκε. Συνολικά, έχουν παραγγελθεί 516 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων από τον Ιανουάριο του 2021, το 46% αυτών των παραγγελιών έγινε από κινεζικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των SITC και COSCO Shipping.

Ιαπωνία

Από την 1η στη 2η θέση βρέθηκε η Ιαπωνία έχοντας συνολική αξία στόλου ύψους 187 δις. $. Πρόκειται για μια αύξηση άνω των 70 δισ. USD από τον Ιανουάριο του 2021, υπογραμμίζοντας την άνθηση των ναυλαγορών στα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου Bulker, υγροποιημένου αερίου LPG και μεταφοράς οχημάτων Vehicle Carrier. Από τις 10 κορυφαίες χώρες εφοπλισμού, η Ιαπωνία κατέχει τον στόλο με την υψηλότερη αξία σε πλοία μεταφοράς LPG ύψους 7,4 δισ. USD.  Η συνολική αξία των πλοίων μεταφοράς οχημάτων υπό ιαπωνική ιδιοκτησία ανέρχεται σε 13,4 δισ. $, σημειώνοντας αύξηση 6,1 δισ. $ σε σύγκριση με τις αρχές του έτους. Αυτή η αύξηση προκλήθηκε από τις κορυφαίες ιαπωνικές εταιρείες MOL, NYK Line και K Line που παρήγγειλαν 26 νέα πλοία από την αρχή του έτους. 

Ελλάδα

Και στην 3η θέση συναντάμε την Ελλάδα όπου η συνολική αξία του στόλου των Ελλήνων εφοπλιστών αυξήθηκε από 93.2 δις $ στην αρχή του έτους σε 145 δις $. Οι Έλληνες εφοπλιστές εμφανίζουν πρωτιά στα δεξαμενόπλοια, παρόλο που τα κέρδη των ναύλων παραμένουν σε χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με τις ναυλαγορές των πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου και εμπορευματοκιβωτίων. Η Ελλάδα κατέχει επίσης σημαντική θέση στον παγκόσμιο στόλο των πλοίων μεταφοράς LNG – υγροποιημένου φυσικού αερίου, και η αξία του στόλου των Ελλήνων παρουσίασε αύξηση ύψους 2 δις. $ από την αρχή του έτους. Ο ελληνικός στόλος των πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου – Bulker έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε αξία από 28 δισ. $ σε 53 δισ. $ ως αποτέλεσμα των υψηλών ναύλων. Οι Έλληνες παραμένουν ενεργοί στις αγοραπωλησίες μεταχειρισμένων πλοίων, αντιπροσωπεύοντας περίπου το ένα τέταρτο των πλοίων Bulkers που αγοράστηκαν μέχρι στιγμής φέτος.

ΗΠΑ

Η Αμερική μπορεί να έχει πρωτιά στην παγκόσμια οικονομία αλλά η θέση της σε όρους παγκόσμιου εφοπλισμού έχει πέσει στην 4η από τον Ιανουάριο του 2021με συνολικά αξία στόλου 96 δισ. $. Από αυτό το σύνολο, 56 δισ. $ ανήκει στο στόλο από κρουαζιερόπλοια που δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς οι μεγαλύτερες εταιρείες κρουαζιέρας, η Carnival και η Royal Caribbean, εδρεύουν και οι δύο στις ΗΠΑ. Παρά την επίθεση που γνώρισε ο κλάδος λόγω της πανδημίας COVID-19, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να διατηρούν την πρωτιά τους στον παγκόσμιο στόλο κρουαζιεροπλοίων παρά το γεγονός ότι η αξία του στόλου τους μειώθηκε συνολικά κατά 7 δισ. USD από την αρχή του έτους. Η οικονομία της Αμερικής κατέχει επίσης εξαιρετική θέση στο στόλο των πλοίων RoRo με συνολική αξία ιδιοκτησίας 2,1 δις. $.

Σιγκαπούρη

Η Σιγκαπούρη παρέμεινε στην 5η θέση από τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους και οι επενδύσεις των εφοπλιστών στον τομέα των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων οδήγησε σε αύξηση της αξίας του στόλου τους από 10 δις $ σε 25 δις $.

Γερμανία

Η Γερμανία παρέμεινε στην 6η θέση κατέχοντας συνολική αξία στόλου 76,8 δισ.$. Ένα μεγάλο μέρος του στόλου τους αποτελείται πάντα από πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και, κατά συνέπεια, η τεράστια έκρηξη της ναυλαγοράς οδήγησε στην αύξηση της αξίας του γερμανικού στόλου κατά 34 δισ.$ από την αρχή του έτους.

Νότια Κορέα

Η Νότια Κορέα ανέβηκε στην 7η θέση από τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, ξεπερνώντας το Ηνωμένο Βασίλειο. Η συνολική αξία του στόλου τους ανέρχεται πλέον σε 58 δισ. $, σημειώνοντας αύξηση 24 δις.$ από την αρχή του έτους. Οι επενδύσεις της Νότιας Κορέας στους τομείς των πλοίων LNG και LPG αποδίδουν επιτέλους με τις αξίες να διπλασιάζονται από την αρχή του έτους. Η Νότια Κορέα εξακολουθεί να διατηρεί δεσπόζουσα θέση ως παγκόσμιος θαλάσσιος εξαγωγέας αυτοκινήτων. Κορυφαίοι πλοιοκτήτες/διαχειριστές είναι η Glovis, η οποία έχει επεκτείνει τον στόλο τα τελευταία χρόνια, και η Eukor, με το 20% των μετοχών που κατέχει η Hyundai Glovis και η Kia Motors. Ο μεγάλος όγκος της κατασκευής αυτοκινήτων και των θαλάσσιων εξαγωγών καθιστά τη Νότια Κορέα τον τρίτο μεγαλύτερο ιδιοκτήτη οχημάτων.

Αγγλία

Το Ηνωμένο Βασίλειο έπεσε στην 8η θέση έχοντας συνολική αξία στόλου ύψους 54 δισ. USD. Η συνολική αξία έχει αυξηθεί κατά 15 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ από την αρχή του έτους, με τα περισσότερα κέρδη να σημειώνονται στις κατηγορίες των πλοίων Bulker και Container.

Τέλος, η Ταϊβάν, η Κίνα έκαναν νέα εμφάνιση στην πρώτη 10άδα της κατάταξης καθώς οι επενδύσεις τους σε Bulkers και Containers καρποφορούν. Η συνολική αξία του στόλου τους είναι 47 δισ. $, με 32 δισ. $ να προέρχονται μόνο από τον στόλο των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων τους. Εταιρείες όπως η TS Lines, η Wan Hai Lines και η Evergreen έχουν κάνει συνολικά 107 νέες παραγγελίες πλοίων μέχρι στιγμής φέτος, και αντιστοιχούν περίπου στο ήμισυ των συνολικών παραγγελιών που έχουν υποβληθεί.