Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τιμές του πετρελαίου ανέβηκαν σταθερά από το κατώτατο σημείο της πανδημίας τον Απρίλιο του 2020, ωθούμενοι από τις ανεπαρκείς επενδύσεις του κλάδου και την αργή ανάκαμψη της προσφοράς πετρελαίου εν μέσω ταχείας ανάκαμψης της ζήτησης πετρελαίου. Ενώ οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν πολύ πάνω από τα 50-70 $/βαρέλι, αυτό υποστήριξε την κερδοφόρα επανεπένδυση από τον κλάδο που θα συντελέσει μελλοντικά σε βελτίωση του ελλείματος προσφοράς.
Η ζήτηση για πετρέλαιο θα αρχίσει να μειώνεται καθώς οι υψηλές τιμές του πετρελαίου που επικρατούν σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων περιορίζουν την οικονομική ανάπτυξη. Η Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ (EIA) στις αρχές αυτού του μήνα μείωσε την πρόβλεψή της για την παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου και καυσίμου για το 2022 σε 99,6 εκατομμύρια βαρέλια/ημέρα, μειωμένη κατά περίπου 1 εκατομμύριο βαρέλια/ημέρα από την εκτίμησή της στην αρχή του έτους.
Η ζήτηση πετρελαίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κατανάλωση καυσίμων, όπως η βενζίνη και το ντίζελ. Τα τωρινά δεδομένα δείχνουν μια ευρεία πτώση των τάσεων κινητικότητας σε όλες τις μεγάλες αγορές από την έναρξη της κρίσης Ρωσίας-Ουκρανίας. Ταυτόχρονα, οι τιμές των καυσίμων αυξάνονται πολύ πιο γρήγορα από τις τιμές του πετρελαίου, λόγω της εξάπλωσης των φυσικών ελλείψεων καυσίμων ύστερα από σημαντική μείωση της προσφοράς από τη Ρωσία και των χαμηλών αποθεμάτων. Η Ευρώπη, η οποία εισάγει περίπου το 40% του ντίζελ της από τη Ρωσία, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη. Η αυξανόμενη ζήτηση για εξαγωγές καυσίμων από τις ΗΠΑ ωθεί τις διαπραγματεύσιμες τιμές του ντίζελ και της βενζίνης σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις τρέχουσες τιμές του πετρελαίου, επιδεινώνοντας την πίεση στους καταναλωτές.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επιδεινώσει την αβεβαιότητα της προσφοράς και θα συνεχίσει να είναι η αιτία αύξησης γεωπολιτικού κινδύνου και των άγριων διακυμάνσεων στις τιμές του πετρελαίου φέτος και το επόμενο έτος.
Η Ρωσία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα εξαγωγής πετρελαίου και η μεγαλύτερη χώρα εξαγωγής καυσίμων στην Ευρώπη. Η σύγκρουση έχει αφήσει τις αγορές πετρελαίου να εξαρτώνται περισσότερο από ποτέ από μοχλούς πολιτικής, όπως κυρώσεις, εμπάργκο και άλλους εμπορικούς κανονισμούς. Το προτεινόμενο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να απαγορεύσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, εάν εφαρμοστεί, θα ενισχύσει τις ανισορροπίες στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και θα προκαλέσει απότομα υψηλότερες τιμές του πετρελαίου και ελλείψεις καυσίμων πετρελαίου. Το σχέδιο, ωστόσο, έχει σταματήσει λόγω της αντίστασης πολλών κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η απελευθέρωση στρατηγικού αποθέματος πετρελαίου (SPR) από τις ΗΠΑ θα παράσχει περίπου 1 εκατομμύριο βαρέλια/ημέρα πρόσθετης προσφοράς τον Μάιο-Οκτώβριο του τρέχοντος έτους και επομένως θα μειώσει την πίεση στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου κατά τη θερινή περίοδο.
Οι διαρθρωτικές ανισορροπίες της προσφοράς που προκαλούνται από τις ανεπαρκείς επενδύσεις είναι πιθανό να διατηρηθούν για χρόνια και θα απαιτήσουν ισχυρότερη ανταπόκριση από τους παραγωγούς. Βραχυπρόθεσμα, ωστόσο, οι αυξανόμενοι κίνδυνοι της ζήτησης θα οδηγήσουν σε χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου έως το τέλος του 2022.
Μαρία Μπερτζελέτου
