Σύμφωνα μάλιστα με τις φαρμακευτικές μέσω claw back και rebate το ποσό θα φτάσει τα 700 εκατ. ευρώ, καθώς ο χαμηλός προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ για το φάρμακο οδηγεί σε υπερβάσεις.
Στο τέλος του πρώτου εξαμήνου, αν η συνολική δαπάνη των δημόσιων νοσοκομείων για φάρμακα έχει υπερβεί το προκαθορισμένο ποσό, το υπερβάλλον ποσό θα πρέπει να επιστραφεί μέσω του μηχανισμού αυτόματης επιστροφής (clawback) από τις φαρμακευτικές εταιρείες, μετά την αφαίρεση του υφιστάμενου rebate. Η θεσμοθέτηση, δηλαδή, του νοσοκομειακού clawback, δίνει τη δυνατότητα μετακύλισης της εγκεκριμένης από το Υπουργείο Υγείας υπερβάλλουσας φαρμακευτικής δαπάνης των νοσοκομείων στις φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες καλούνται να πληρώσουν εξολοκλήρου το έξτρα ποσό όσο υψηλό και αν είναι, παρ’ ότι δεν εμπλέκονται στη διαδικασία παρά μόνο ως εταιρείες παραγωγοί των φαρμάκων.
Η σχετική υπουργική απόφαση που υπογράφηκε στο τέλος Δεκέμβρη, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, αναμένεται να φέρει σημαντικά προβλήματα κατά την εφαρμογή της. Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές ο τρόπος που είναι οργανωμένα τα νοσοκομεία, η πενία στοιχείων αλλά και η έλλειψη διαλειτουργικότητας στις δομές αναμένεται να φέρουν προσκόμματα. Καθώς μάλιστα στην απόφαση προβλέπεται, επιπλέον, ότι όταν οι φαρμακευτικές εταιρείες ή οι κάτοχοι αδείας κυκλοφορίας φαρμακευτικών προϊόντων (ΚΑΚ), δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες της απόφασης θα διακόπτεται κάθε συμβατική σχέση που έχουν με τα νοσοκομεία και τον ΕΟΠΥΥ, μέχρι να τακτοποιηθούν οι οφειλές τους, ανοίγει ορθάνοιχτα το ενδεχόμενο διακοπής της προμήθειας φαρμάκων των εν λόγω εταιρειών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη νοσηλεία και τη θεραπεία των ασθενών.
Ουσιαστικά το μέτρο αποτελεί πραγματική πρωτοτυπία, η οποία θα δοκιμαστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Πολλά στελέχη από τον κλάδο της υγείας αντιδρούν έντονα, καθώς το μέτρο αναμένεται να αναχαιτίσει κάθε προσπάθεια νοικοκυρέματος των οικονομικών των νοσοκομείων. Το συγκεκριμένο μέτρο δίνει τη δυνατότητα μετακύλισης της εγκεκριμένης από το Υπουργείο Υγείας υπερβάλλουσας φαρμακευτικής δαπάνης των νοσοκομείων στις φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες καλούνται να πληρώσουν εξολοκλήρου το έξτρα ποσό όσο υψηλό και αν είναι αυτό, παρ' ότι δεν εμπλέκονται στη διαδικασία παρά μόνο ως εταιρείες παραγωγοί των φαρμάκων.
Όπως αναφέρεται από παράγοντες της βιομηχανίας το μέτρο αυτό εντάσσεται στη γνωστή λογική που αποτυπώνει την αδυναμία εισαγωγής ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων για την επίτευξη του βέλτιστου δυνατού συνδυασμού κόστους-αποτελεσματικότητας. Η επιλογή της ονομαστικής μείωσης των δαπανών, όπως αναφέρουν οι οικονομολόγοι της υγείας, είναι αδιέξοδη. Γιατί, όπως εξηγούν, δεν υπάρχει πραγματική μείωση, αλλά μετακύλιση του κόστους από το δημόσιο σε τρίτους, στους ασθενείς και τις φαρμακευτικές εταιρείες μέσω των συνεχώς αυξανόμενων rebate και clawback, αλλά και του ποσοστού συμμετοχής των ασθενών, γεγονός που δεν συμβάλει στη βιωσιμότητα του συστήματος. Οι γνώστες του χώρου το γνωρίζουν καλά, το ίδιο και η ηγεσία του Υπουργείου ως γιατροί με πείρα ετών, ωστόσο δεν ακολουθείται η δοκιμασμένη και επιτυχημένη διεθνώς πρακτική, η οποία βασίζει το σχεδιασμό των σύγχρονων συστημάτων υγείας στον καθορισμό των συγκεκριμένων υγειονομικών προτεραιοτήτων και την ανάλογη προσαρμογή των υγειονομικών και φαρμακευτικών δαπανών.
Ήδη, πάντως, με την αυγή του έτους αναμένονται σχετικές επαφές των εμπλεκόμενων κλάδων με την πολιτική ηγεσία τόσο του υπ. Οικονομικών όσο και του υπ. Υγείας ώστε να γίνουν εκτιμήσεις της κατάστασης και ει δυνατόν να προβλεφτούν σχετικά προβλήματα.
Γιώργος Αλεξάκης