Για την ακρίβεια, στην κυβέρνηση αρχίζουν να προσβλέπουν σε παράταση των διαπραγματεύσεων για την ολοκλήρωση της β΄αξιολόγησης έως τον Φεβρουάριο ή και τον Μάρτιο ίσως, με την ελπίδα να εκδηλωθεί παρέμβαση Τραμπ προκειμένου να δώσει εντολή να αποσυρθεί το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα και να αφήσει την Ευρώπη να λύσει μόνη της το θέμα.
Ηδη πάντως οι κυβερνητικές πηγές προϊδεάζουν για καθυστερήσεις πέραν του Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου, χωρίς να προεξοφλούν συμφωνία ούτε καν σε εκείνο στις 20 Φεβρουαρίου.
Τις επόμενες μέρες αναμένεται στην Αθήνα τεχνικό κλιμάκιο των θεσμών που θα έχει ως σκοπό να βεβαιώσει ότι εκπληρώνεται η συνθήκη του τεχνικού Μνημονίου για τις δόσεις του δανείου που κατευθύνονται στην αποπληρωμή ληξιπρόθεσμών οφειλών. Με άλλα λόγια, οι ξένοι τεχνοκράτες θα πρέπει να ελέγξουν αν τουλάχιστον το 80% της δόσης των 1,7 δισ. ευρώ που δόθηκε με καθυστέρηση στο τέλος Οκτωβρίου για την πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει φτάσει στους δικαιούχους.
Ο στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι στο Euro Working Group την επόμενη Πέμπτη 12 του μήνα να έχουν δύο θετικά αποτελέσματα: Το πρώτο θα είναι οι τεχνοκράτες της ευρωζώνης να ενεργοποιήσουν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος επιλύοντας οριστικά το πρόβλημα που προέκυψε πριν από τα Χριστούγεννα με αφορμή τις παροχές του πρωθυπουργού. Το δεύτερο θα είναι το σώμα των τεχνοκρατών να επιβεβαιώσει μια πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη αξιολόγηση αλλά και τη συμμόρφωση της Ελλάδας με τον κανόνα της διάθεσης των δόσεων για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Αν το συνολικό αποτέλεσμα είναι θετικό, τότε θα υπάρχει η βάση στο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου να γίνει και η συζήτηση για το ποιο κομμάτι της δόσης των 6,1 δισ. ευρώ που θα συνοδεύει το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης θα διατεθεί για την αποπληρωμή ληξιπροθέσμων. Με την πιστοποίηση ότι η Ελλάδα τηρεί τη δέσμευσή της για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών το υπουργείο Οικονομικών μπορεί να διεκδικήσει την επόμενη δόση, η οποία δεν έχει ακόμη οριστεί καθώς η δεύτερη αξιολόγηση είναι μακριά από την ολοκλήρωσή της.
Σε δεύτερη ανάγνωση η κίνηση για τη διεκδίκηση χρημάτων για τα ληξιπρόθεσμα κρίνεται απαραίτητη και για ένα δεύτερο, πιο πρακτικό, σκοπό: Οι «επίσημες» ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης όπως ανακοινώθηκαν πρόσφατα από το ΥΠΟΙΚ είναι 5,6 δισ. ευρώ. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν άλλα 900 εκατ. ευρώ αιτήσεις επιστροφών φόρου που λιμνάζουν στις εφορίες και περίπου 1,5 δισ. από συντάξεις που καθυστερούν να απονεμηθούν λόγω δημοσιονομικής στενότητας.
Παράλληλα, τόσο το υπουργείο Οικονομικών όσο και οι θεσμοί παραδέχονται ότι σε μηνιαία βάση γεννιούνται νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές από 350 έως και 500 εκατ. ευρώ ανάλογα με το μήνα.
Αν λοιπόν η δόση των 6,1 δισ. ευρώ μετά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης έρθει την άνοιξη, τότε το υπόλοιπο των ληξιπροθέσμων θα φτάσει στα επίπεδα που βρίσκονταν πριν δοθούν τα συνολικά 3,5 δισ. ευρώ από το δάνειο Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας για τη μείωση τους. Τούτο διότι όσο καθυστερεί η καταβολή της «μεγάλης» δόσης θα έχουμε το γνωστό φαινόμενο της μεταχρονολόγησης των πληρωμών του Δημοσίου με αποτέλεσμα την επιτάχυνση και της αύξησης των ληξιπροθέσμων.
Αγνοείται η τύχη της δεύτερης αξιολόγησης!
Ολα αυτά δείχνουν ότι ο χρονικός ορίζοντας ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης -έστω και αν δεν ομολογείται- είναι τελείως άγνωστος. Δύο ημέρες νωρίτερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Τζανακόπουλος είχε πει ότι αν η αξιολόγηση δεν κλείσει μέχρι και το τέλος Ιανουαρίου θα φταίνε οι δανειστές, που καθυστερούν τη συμφωνία.
Χθες κυβερνητικοί κύκλοι έκαναν την εκτίμηση ότι η αξιολόγηση θα πρέπει να κλείσει μέχρι και το Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου. Και αυτό όμως είναι προσδοκία, καθώς κοινοτικοί κύκλοι δεν απέκλειαν την ολοκλήρωση της αξιολόγησης όχι νωρίτερα από το τέλος Μαρτίου.
Η αλήθεια είναι ότι, παρά την αισιοδοξία ή τις κάθε είδους εκτιμήσεις που γίνονται εντός και εκτός Ελλάδας, το ελληνικό πρόγραμμα δείχνει να έχει παγώσει πρόωρα περιοριζόμενο σε μια διαπραγμάτευση από μακριά, με την πλευρά των θεσμών να μην έχει ακόμη οδηγίες για τα επόμενα βήματα.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμη δεν έχει οριστεί ημερομηνία επιστροφής των ομάδων των δανειστών στην Αθήνα για απευθείας διαπραγματεύσεις.
Παρότι το υπουργείο Οικονομικών δηλώνει ετοιμότητα να κλείσει άμεσα την αξιολόγηση, βρίσκεται ακόμη μακριά από συμφωνία και στα εργασιακά, ενώ έχει καθυστερήσει και το θέμα των κόκκινων δανείων αλλά και του υπερταμείου των αποκρατικοποιήσεων.
Την ίδια ώρα οι εξελίξεις του τελευταίου μήνα έχουν διευρύνει πολύ και το δημοσιονομικό. Από ένα θέμα που περιοριζόταν σε ένα κενό 200 εκατ. ευρώ για τον Προϋπολογισμό του 2018 έχει αναχθεί στο μείζον θέμα της αξιολόγησης. Τούτο με δεδομένο ότι στην ατζέντα έχει προστεθεί ο μακροχρόνιος κόφτης, τα μέτρα που θα τον συνοδεύουν ώστε να εξασφαλίζεται η επίτευξη μεσοπρόθεσμα πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ. Και στα δύο θέματα ο υπουργός Οικονομικών είναι πρόθυμος να δώσει λύση αν εξασφαλίσει ότι δεν θα χρειαστεί να νομοθετήσει από τώρα για νέα μέτρα.
Προηγουμένως όμως, όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα πρέπει να προσδιορίσουν με ακρίβεια το διάστημα για το οποίο η ελληνική οικονομία θα πρέπει να πετυχαίνει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα ενώ και τα μέτρα που θα προτείνει η Ελλάδα σε περίπτωση ενεργοποίησης του κόφτη θα πρέπει να τύχουν της αποδοχής όχι μόνο του Eurogroup αλλά και του ΔΝΤ. Ωστόσο, η διαπραγμάτευση με το ΔΝΤ είναι από μόνη της ένα κεφάλαιο που δεν έχει ακόμη ανοίξει.