Η ατελής ενιαία αγορά τροχοπέδη της ανάπτυξης
Οι εξελίξεις αυτές λαμβάνουν χώρα καθώς η Ευρώπη υστερεί στην υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, λόγω της εθνικής περιχαράκωσης και της ατελούς ενιαίας αγοράς. Σύμφωνα με το Βαρόμετρο των Μεταρρυθμίσεων του 2018, που πρόσφατα δόθηκε στη δημοσιότητα από την BusinessEurope, τον πανευρωπαϊκό οργανισμό των εθνικών συνδέσμων επιχειρήσεων (που στην Ελλάδα εκπροσωπείται από τον ΣΕΒ), οι προτάσεις για μεταρρυθμίσεις που απευθύνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε επιμέρους κράτη-μέλη δεν υλοποιούνται ικανοποιητικά παρά μόνο στο 22% των περιπτώσεων, παρόλο που σε ποσοστό 89% οι προτάσεις αυτές κρίνονται ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Οι προτάσεις του BusinessEurope
(1) Στην αγορά εργασίας και τις δεξιότητες: μεγαλύτερη παραγωγή φυσικών, τεχνολόγων, μηχανικών, μαθηματικών και στελεχών με ψηφιακές δεξιότητες, μείωση του μη μισθολογικού κόστους, αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού που εργάζεται, μισθολογικές αναπροσαρμογές στα όρια της παραγωγικότητας,
(2) Στο επιχειρηματικό περιβάλλον: ενιαία αγορά σε ψηφιακή οικονομία, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια, υπηρεσίες, μεταφορές, διασύνδεση ενεργειακών υποδομών, χαμηλότερες τιμές ενέργειας για τη βιομηχανία, αύξηση του μεγέθους, και δημιουργία νεοφυών, επιχειρήσεων μέσω ευέλικτου ρυθμιστικού περιβάλλοντος,
(3) Στην καινοτομία κα τον ψηφιακό μετασχηματισμό: αύξηση της δαπάνης Ε&Α, ενίσχυση συνεργασίας εταιριών με ερευνητικά ιδρύματα, βελτίωση ψηφιακής υποδομής 5G, ενιαία αγορά στη ψηφιακή οικονομία, επέκταση διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου,
(4) Στην πρόσβαση στην χρηματοδότηση και την χρηματοοικονομική σταθερότητα: εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης, χαμηλότερα επιτόκια, ενιαίο σύστημα προστασίας καταθέσεων, χαμηλότερα κόστη συμμόρφωσης τραπεζών στο ρυθμιστικό περιβάλλον, προβλέψεις για κράτη-μέλη με υψηλά επίπεδα δανείων σε καθυστέρηση ώστε να μην επηρεασθούν δυσανάλογα από την αύξηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων στα δάνεια σε καθυστέρηση, και τέλος,
(5) Στη φορολογία και τα δημόσια οικονομικά: μείωση μη παραγωγικών κρατικών δαπανών, αύξηση δαπανών φιλικών προς την ανάπτυξη (εκπαίδευση, υγεία, μεταφορές και επικοινωνίες, έρευνα και ανάπτυξη), μείωση φόρων που στρεβλώνουν την παραγωγική διαδικασία, μείωση φορολογίας εργασίας και κεφαλαίου, απλούστευση και αύξηση αποτελεσματικότητας του διοικητικού φοροεισπρακτικού μηχανισμού, εξαίρεση δημοσίων επενδύσεων από τα δημοσιονομικά όρια του Σύμφωνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Οι βασικότεροι περιορισμοί
Ο κυριότερος περιοριστικός παράγοντας στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας εξακολουθεί να συνδέεται με την μη ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ενιαίας Αγοράς, και, κυρίως, τον κατακερματισμό των αγορών κεφαλαίων και τραπεζικών υπηρεσιών, την έλλειψη κινητικότητας στην αγορά εργασίας, την ανεπαρκή λειτουργία του ανταγωνισμού στους τομείς της ψηφιακής οικονομίας, των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας και της παροχής υπηρεσιών, και την ελλιπή διασύνδεση ενεργειακών και μεταφορικών υποδομών. Στην ουσία, η ευρωπαϊκή επιχειρηματική κοινότητα διεκδικεί συνθήκες ενιαίας αγοράς, που μόνο μια πολιτική ένωση μπορεί να διασφαλίσει σε όλη της την έκταση.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα σπεύδει ασθμαίνουσα να βελτιώσει τις επιδόσεις της έναντι της Ευρώπης, όταν η ίδια η Ευρώπη υστερεί σε πολλούς τομείς έναντι της παγκόσμιας οικονομίας. Η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να συμμετέχει στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα και να αντλεί τα οφέλη της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς, όσο ατελής και αν είναι. Η χώρα μας έχει μεγαλύτερες δυνατότητες από αυτές που προδιαγράφουν οι αδύναμοι θεσμοί της και η μικρή συμμετοχή της στην παγκόσμια οικονομία. Η πραγματική σύγκλιση με την υπόλοιπη Ευρώπη θα μειώσει το κενό που μας χωρίζει από τον υπόλοιπο κόσμο και θα απελευθερώσει παραγωγικές και αναπτυξιακές δυνάμεις.