Στην κόψη του ξυραφιού παραμένει η Ελληνική οικονομία με τα ελληνικά ομόλογα να παραμένουν ακόμη στην κατηγορία «σκουπίδια» καθώς γίνονταν δεκτά το προηγούμενο διάστημα κατ’ εξαίρεσιν (waiver), επειδή η χώρα ακολουθούσε το μνημονιακό πρόγραμμα, κάτι που λειτουργούσε ως εναλλακτική δικλίδα ασφαλείας. Αν φύγει από το μνημόνιο, χωρίς να μπει κάτι άλλο στη θέση του, η ΕΚΤ θα πάψει να δανείζει με φθηνό χρήμα τις ελληνικές τράπεζες, έως ότου αναβαθμίσουν την Ελλάδα οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης, τόσο όσο χρειάζεται για να φτάσει στην επενδυτική βαθμίδα (5 βαθμίδες από την S&P και τη Fitch και 6 βαθμίδες από τη Moody’s).
Η Standard and Poor’s θα δημοσιοποιήσει την επομένη αξιολόγησή της στις 20 Ιουλίου 2018, ο οίκος
Fitch στις 20 Αυγούστου, ημέρα λήξης του μνημονίου, η Moody’s στις 21 Σεπτεμβρίου 2018 και ο καναδικός οίκος DBRs στις 2 Νοεμβρίου 2018.
Ένα «μπαράζ» αναβαθμίσεων από την πλευρά των οίκων αξιολόγησης, θα οδηγήσει στην αντιστροφή του κλίματος που υπάρχει αναφορικά με τη δυνατότητα της Ελλάδα να προχωρήσει σε «καθαρή έξοδο», χωρίς νέο πρόγραμμα ή εναλλακτική γραμμή χρηματοδότησης. Όμως ένα από τα ερωτήματα των αγορών, είναι και το πότε τα ελληνικά ομόλογα θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν από την κατηγορία των «σκουπιδιών» σε κάποια «ασφαλή κατηγορία» επενδυτικής διαβάθμισης.
Κίνδυνοι θα παραμονεύουν σε κάθε εκτροπή από το δημοσιονομικό της πρόγραμμα και σε κάθε αντιστροφή των μεταρρυθμίσεων, κάτι που σημαίνει επίσης οτι ενδεχόμενες πολιτικές αναταραχές μπορεί να αποβούν καταστροφικές. Ευάλωτη θα παραμείνει, εξάλλου, η χώρα και σε εξωγενείς παράγοντες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πρόσβασή της στις αγορές. Αξιολογήσεις οι οποίες όχι μόνο επηρεάζουν τη στάση των επενδυτών ελληνικών ομολόγων, αλλά και καθορίζουν μία σειρά από κρίσιμες αποφάσεις επίσημων φορέων, όπως της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η Φρανκφούρτη αγοράζει ομόλογα μόνο αν οι οίκοι τα τοποθετούν σε επενδυτική βαθμίδα. Οι ίδιοι οίκοι πάντως, δεν διατυπώνουν προβλέψεις για το πότε θα βγουν οι ελληνικοί τίτλοι από τα «σκουπίδια».
Οσο για την έξοδο της χώρας από το μνημόνιο, την περιμένουν τον Αύγουστο, αλλά υπό προϋποθέσεις.Οι αναλυτές αποφεύγουν να απαντήσουν στο ερώτημα αν και πότε περιμένουν ότι θα φτάσει η Ελλάδα στην επενδυτική βαθμίδα, από την οποία άλλωστε –όπως επισημαίνουν– απέχει ακόμη πολύ. Επισημαίνουν, όμως, ότι μια απόφαση για περαιτέρω αναβάθμιση θα εξαρτηθεί, μεταξύ άλλων, από τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους.
Ανέστης Ντόκας
