Όπως αναφέρεται στην Αιτιολογική Έκθεση «προβλέπεται ρητά η δυνατότητα καταβολής σε δόσεις των οφειλών των Κατόχων Άδειας Κυκλοφορίας (Κ.Α.Κ.) από ποσά επιστροφής (rebate) της παρ. 3 του άρθρου 35 του ν. 3918/2011 (Α 31) και του άρθρου 11 του ν. 4052/2012 (Α 41) (claw back) των ετών 2012 έως και 2018, των οποίων ο αριθμός ορίζεται σε έως 120 και δίδεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Υγείας, με υπουργική απόφαση να καθορίσει τις αναγκαίες διαδικαστικές λεπτομέρειες για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης.

Με τον τρόπο αυτό επιχειρείται η ρύθμιση και η είσπραξη σε έως 120 δόσεις των συνολικών οφειλών προς τον ΕΟΠΥΥ από rebate & clawback των Κατόχων Άδειας Κυκλοφορίας (Κ.Α.Κ) φαρμακευτικών προϊόντων, των φαρμακευτικών εταιρειών, ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη ροή εσόδων προς τον Οργανισμό ταυτόχρονα με την συνέχιση της ιδιωτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας, με γνώμονα τη διαφύλαξη του δημοσίου συμφέροντος και την απρόσκοπτη και αποτελεσματική πρόσβαση των ασθενών στη φαρμακευτική περίθαλψη.

Επίσης στο άρθρο 81 προβλέπεται ρητά η δυνατότητα καταβολής σε δόσεις των οφειλών των παρόχων (πλην φαρμακευτικών εταιριών και ΚΑΚ) ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη ροή εσόδων προς τον ΕΟΠΥΥ ταυτόχρονα με την συνέχιση της ιδιωτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας, με γνώμονα τη διαφύλαξη του δημοσίου συμφέροντος και την απρόσκοπτη και αποτελεσματική πρόσβαση των ασθενών στη παροχή υπηρεσιών υγείας.

Η «βόμβα»

Σημειώνεται ότι ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, κάποιες εταιρίες φαρμάκων δυσκολεύονται ή δεν καταβάλλουν καθόλου τα ποσά των υποχρεωτικών επιστροφών. Με τη διάταξη αυτή η κυβέρνηση προσπαθεί να διεχειριστεί μια κατάσταση που μπορεί να εξελιχθεί σε σημείο δημοσιονομικής αστάθειας. Δεν είναι τυχαίο ότι για την ανάγκη εξορθολογισμού του συστήματος clawback έχει κάνει λόγο στην τελευταία έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας η ομάδα των θεσμών προειδοποιώντας ότι το clawback αυξάνεται σταθερά με την πάροδο του χρόνου σε επίπεδα, που σύντομα δεν θα είναι βιώσιμα.

Μάλιστα όπως έχει αναφέρει ο ΣΦΕΕ σε ανακοίνωσή του με αφορμή την τελευταία την Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: Ανέφερε χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων: «Από τα 79 εκατομμύρια ευρώ το 2012, οι υποχρεωτικές επιστροφές για το 2018 υπερβαίνουν τα 550 εκατομμύρια ευρώ και οι προβλέψεις για το 2019 δείχνουν πως θα αγγίξουν τα 680 εκατ. ευρώ για το τρέχον έτος (από στοιχεία ΗΔΙΚΑ Ιαν.-Μάιος 2019), δηλαδή η υπερφορολόγηση θα ξεπεράσει το 70%! Καθίσταται προφανές ότι αυτή η αντιμετώπιση εξοντώνει τις φαρμακευτικές εταιρείες, μειώνει τις θέσεις εργασίας, ακυρώνει τα όποια επενδυτικά προγράμματα και πάνω από όλα θέτει σε τεράστιο κίνδυνο την πρόσβαση των ασθενών σε νέα, αλλά και σε υπάρχοντα σημαντικά φάρμακα».

Προτάσεις

Επιπλέον ο ΣΦΕΕ επαναφέρει μια σειρά από προτάσεις όπως:

- Αναθεώρηση του ύψους της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, με βάση τις πραγματικές ανάγκες της χώρας μας,

- Καθορισμός ανώτατου ορίου στο clawback και συνυπευθυνότητα της Πολιτείας με τις φαρμακευτικές εταιρείες στην υπέρβαση της δαπάνης. Ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων σε ένα προβλέψιμο δηλαδή περιβάλλον και

- η Πολιτεία να εξασφαλίζει τις συνθήκες αυτές που θα διασφαλίζουν ένα βιώσιμο Σύστημα Υγείας, με επίκεντρο την απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών στις απαραίτητες για τη ζωή τους θεραπείες».

Ένα από τα μέτρα πάντως που προτείνει ο κλάδος  είναι η επανεξέταση της κατάργησης της διάταξης για οικειοθελή μείωση τιμής από την πλευρά της βιομηχανίας, η αναστολή του οποίου ως σήμερα έχει επηρεάσει αρνητικά τόσο την παραγωγή και διανομή, όσο και το πορτοφόλι των ασθενών, αλλά και η εξαίρεση των εμβολίων από το ύψος της συνολικής δαπάνης μια και όπως τονίζεται αφορούν την πρόληψη.

«Χρειάζεται ολικός ανασχεδιασμός και αναδιάταξη του συστήματος, του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης και ένα επιβεβλημένο όριο για το clawback. Επίσης δε θα πρέπει να χαθεί η ευκαιρία για εθελούσιες μειώσεις τιμών που είναι έτοιμες να κάνουν πολλές βιομηχανίες φέρνοντας πιο κοντά καινοτόμα φάρμακα στον ασθενή» τονίζουν παράγοντες του κλάδου του φαρμάκου με αφορμή τις επαφές του κ. Κικίλια, που σημειώνουν ότι η χώρα έχει μείνει πολύ πίσω σε μεταρρυθμίσεις αλλά και στη διαμόρφωσης μιας νέας σχέσης με την αγορά φαρμάκου.

Γιώργος Αλεξάκης