Έτσι πέρα από το επερχόμενο Eurogroup που στις 16/3 θα συνέλθει για σειρά ζητημάτων μεταξύ των οποίων και το θέμα του κορονοϊού, δεν αποκλείεται να γίνει και έκτακτη τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Όπως μεταδίδει το Reuters, η ανακοίνωση της τηλεδιάσκεψης, που αναμένεται να γίνει πιθανότατα την Τρίτη, ήρθε αφότου Ιταλία και Γαλλία ζήτησαν την παροχή δημοσιονομικών κινήτρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να αντιμετωπιστεί η οικονομική επίπτωση της επιδημίας.
«Μετά από διαβουλεύσεις, θα προχωρήσω σε τηλεδιάσκεψη των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τον Covid-19 και για να συντονιστούν οι προσπάθειες της ΕΕ», σημείωσε ο Σαρλ Μισέλ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο Twitter. «Πρέπει να συνεργαστούμε για να προστατεύσουμε την υγεία των πολιτών μας», πρόσθεσε.
Σημειώνεται ότι ήδη και η Ελλάδα έχει στείλει τα σχετικά μηνύματα ενώ ετοιμάζει και τη σχετική τεκμηρίωση για την ανάγκη αναθεώρησης των δημοσιονομικών στόχων. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του πρωθυπουργού στο Βερολίνο χτες ότι υπό τις παρούσες συνθήκες ίσως να μην μπορούν να τηρηθούν οι στόχοι που τέθηκαν στο παρελθόν. Όπως είπε ο Κ. Μητοστάκης, «το 2020 θα είναι μια διαφορετική χρονιά από αυτή που περιμέναμε και ίσως δημοσιονομικοί στόχοι οι οποίοι μπορεί να τέθηκαν σε άλλες συγκυρίες ενδεχομένως να μην μπορούν να επιτευχθούν».
Είναι προφανές ότι η Αθήνα βιώνει μια πλήρη ανατροπή του οικονομικού αλλά και πολιτικού της σχεδιασμού λόγω του κορονοϊού αλλά και του προσφυγικού. Ήδη, την εξαίρεση των δαπανών για το μεταναστευτικό και τον κορονοϊό από το δημοσιονομικό αποτέλεσμα ζήτησε χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας από τον επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, κατά τη χθεσινή συνάντησή τους.
Ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε στις δηλώσεις του ότι οι επιπτώσεις για την οικονομία θα είναι παροδικές αλλά πολύ πιο σημαντικές και επώδυνες σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις. Μάλιστα, τόνισε ότι θα πρέπει στο Eurogroup της επόμενης εβδομάδας να αναληφθούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες αντιμετώπισης των σοβαρών συνεπειών της εξάπλωσης του ιού στη μεγέθυνση των οικονομιών και στα δημόσια οικονομικά.
«Επιδιώκουμε την εξαίρεση συγκεκριμένων δαπανών που καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη διαχείριση των μαζικών πιέσεων από μετακινήσεις πληθυσμών στα ανατολικά, χερσαία και θαλάσσια, σύνορά μας, από την προσμέτρησή τους στο –κατά πρόγραμμα– δημοσιονομικό αποτέλεσμα» ανέφερε ο κ. Σταικούρας.
Σε σχέση με τον κορονοϊό η κυβέρνηση αναμένει το τι θα αποφασίσουν με οριζόντιο τρόπο οι μεγάλοι της ΕΕ ώστε να μη χρεωθεί ότι «τρέχει» για να καλύψει ελλείμματα στην υλοποίηση των προγραμμάτων. Έτσι είναι σε επαφή με χώρες του Νότου όπως η Ιταλία και η Γαλλία ώστε να γίνει ένα ισχυρό μέτωπο για την προώθηση πολιτικών επέκτασης έναντι των απόψεων για δημοσιονομική πειθαρχία, που φαίνεται ότι ακόμη είναι ισχυρές στη Γερμανία παρά τις εξελίξεις.
«Το Σύμφωνο πάντα προέβλεπε ότι είναι δυνατή η λήψη ειδικών μέτρων κατά τη διάρκεια μίας κρίσης, ακόμα και ο στόχος για δημοσιονομικό έλλειμμα 3%, ο οποίος συνήθως αποτελεί το ανώτατο όριο για δημοσιονομικά ελλείμματα, μπορεί να ανασταλεί. Δεν πιστεύω ότι είμαστε σε αυτό το σημείο, αλλά είναι μία πιθανότητα» δήλωσε χθες ο επικεφαλής του ESM χριστιανοδημοκράτης Κλ.Ρέγκλινγκ, για να προσθέσει, «αυτό συνέβη το 2009, υπήρξε μία συλλογική απόφαση από όλες τις χώρες στην ΕΕ να αναστείλουν προσωρινά αυτή την επίδοση, αλλά αυτό είναι μέρος του Συμφώνου. Ως εκ τούτου, δεν υφίσταται ζήτημα αναστολής, είναι ζήτημα να αποφασίσουμε πότε θα πρέπει να κάνουμε το βήμα αυτό. Δεν περιμένω να συμβεί την επόμενη Δευτέρα αλλά είναι θετικό να γνωρίζουμε ότι έχουμε την ευελιξία, η οποία μπορεί να χρειαστεί».
Ο νότος της ΕΕ πάντως στέκεται πίσω από την σχετική ρήτρα του Συμφώνου Σταθερότητας που αναφέρει ότι: «Σε περίπτωση ασυνήθων περιστάσεων που εκφεύγουν του ελέγχου του συγκεκριμένου κράτους- μέλους και έχουν σημαντική επίπτωση στη δημοσιονομική του κατάσταση ή σε περιόδους σοβαρής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας στη ζώνη του ευρώ ή την ΕΕ συνολικά, επιτρέπεται στα κράτη- μέλη να αποκλίνουν προσωρινά από την πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου…, με την προϋπόθεση ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο η μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική διατηρησιμότητα».
Στο μεταξύ μέσα στο Μάρτιο αναμένεται η Τράπεζα της Ελλάδος στην ετήσια έκθεση της να δώσει ένα στίγμα για την επιβράδυνση του ρυθμού μεγέθυνσης του ΑΕΠ λόγω της επιδημίας. Πληροφορίες παραπέμπουν σε εκτιμήσεις για ανάπτυξη στην περιοχή του 2,2%-2,3%, χωρίς ωστόσο να αποκλείει κανείς και τα χειρότερα. Πάντως όπως φαίνεται ο στόχος του 2,8% για φέτος έχει οριστικά χαθεί, κάτι που θέτει σε αμφισβήτηση το θέμα των εξαγγελθέντων φοροελαφρύνσεων κι άρα και του πολιτικού σχεδιασμού για σειρά πρωτοβουλιών που ξεκινούν από τον ανασχηματισμό και πάνε μέχρι τις εκλογές.
Γιώργος Αλεξάκης