Αναλυτικά η ομιλία του κ. Μίχαλου:
«Η τεχνολογική πρόοδος και η καινοτομία αναδεικνύονται σήμερα σε προϋπόθεση – κλειδί για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, παγκοσμίως και βεβαίως και στην Ελλάδα.
Συνδέονται άμεσα με την προσπάθεια να αυξηθεί η προστιθέμενη αξία της ελληνικής παραγωγής. Αλλά και με την ανάγκη να δημιουργηθούν περισσότερες εξειδικευμένες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και να αναστραφεί η διαρροή ταλέντων από τη χώρα.
Όπως είναι γνωστό, η χώρα μας μέχρι σήμερα υστερεί στους συγκεκριμένους τομείς.
Κι αυτό συμβαίνει,
- ενώ στην Ελλάδα διαθέτουμε ανθρώπινους πόρους υψηλής εξειδίκευσης.
- ενώ δαπανώνται σημαντικά ποσά από το ελληνικό δημόσιο και από τα πανεπιστήμια για Έρευνα και Ανάπτυξη
- ενώ έχουμε μεγάλο αριθμό δημοσιεύσεων από Έλληνες επιστήμονες.
Το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν παράγεται γνώση στην Ελλάδα. Αλλά ότι δεν υπάρχουν αποτελέσματα από την εμπορική της εκμετάλλευση.
Υπάρχει μια μεγάλη αναντιστοιχία, μεταξύ της παραγωγής γνώσης από τους ερευνητές και καινοτομικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων.
Οι αιτήσεις για κατοχύρωση εμπορικών σημάτων και σχεδίων προϊόντων, αλλά και ευρωπαϊκά διπλώματα ευρεσιτεχνίες είναι λιγοστές – πολύ κάτω από το μέσο όρο της Ε.Ε.
Οι ελληνικές εξαγωγές προϊόντων μεσαίας και υψηλής τεχνολογίας, που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη δυναμική στο διεθνές εμπόριο, δεν υπερβαίνουν το 20% των συνολικών εξαγωγών.
Το ποσοστό των δραστηριοτήτων υψηλής και μέσης και υψηλής τεχνολογικής έντασης στον κλάδο της μεταποίησης στην Ελλάδα επίσης δεν ξεπερνά το 20% του συνόλου, τη στιγμή που στην ΕΕ το μέσο ποσοστό είναι πάνω από 45%.
Και την ίδια ώρα, πολλοί Έλληνες ερευνητές σε εγχώρια πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα επιλέγουν να αναπτύσσουν εμπορικές ιδέες αφού πρώτα μεταναστεύσουν σε άλλες χώρες.
Σύμφωνα με το European Innovation Scoreboard για το 2019, η Ελλάδα κατατάσσεται 20η στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τις επιδόσεις της στην καινοτομία, παρά τη σχετική βελτίωση.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Γιατί παρά τις προσπάθειες που γίνονται, η Ελλάδα δεν έχει αποκτήσει ακόμα ένα βιώσιμο οικοσύστημα καινοτομίας, που να ενθαρρύνει τη μετατροπή της γνώσης σε προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Ένας βασικός λόγος, τον οποίο αναδεικνύουμε συστηματικά, είναι οι ασθενείς έως ανύπαρκτες διασυνδέσεις του κράτους και των πανεπιστημίων με τις επιχειρήσεις.
Οι κοινές ερευνητικές δημοσιεύσεις μεταξύ φορέων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα ανέρχονται μόλις στο ένα τέταρτο του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Οι δημόσιες – και ακόμη περισσότερο – οι ιδιωτικές επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη είναι εξαιρετικά χαμηλές.
Το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες μιας ανταγωνιστικής καινοτόμου οικονομίας. Με σχολεία και πανεπιστήμια που δεν είναι ανταγωνιστικά σε διεθνή κλίμακα.
Η πρόσβαση σε χρηματοδότηση είναι πολύ περιορισμένη.
Χρειάζεται να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις που θα επιτρέψουν στους κλάδους της τεχνολογίας και της καινοτομίας να πρωταγωνιστήσουν στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Χρειαζόμαστε ένα σύστημα επικοινωνίας και συνεργασίας ανάμεσα στους εμπλεκόμενους: τα επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα, τα πανεπιστήμια, το κράτος και τις επιχειρήσεις. Παραδείγματα προς μίμηση υπάρχουν: στο Τελ Αβίβ, στη Γερμανία και αλλού.
Πρέπει να ενισχυθούν οι δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη, ώστε να πλησιάσουν σταδιακά στα επόμενα χρόνια το 3% του ΑΕΠ.
Πρέπει να ενισχυθούν τόσο αριθμητικά, όσο και ποιοτικά τα δίκτυα ανάμεσα στη βασική έρευνα, την εφαρμοσμένη έρευνα και τις επιχειρήσεις. Με τη δημιουργία περιφερειακών συνεργατικών σχηματισμών. Οργανωμένων σύμφωνα με διεθνή πρότυπα. Με διαρκή και αυστηρή αξιολόγηση, με κίνητρα για την προσέλκυση υψηλού επιπέδου Ελλήνων αλλά και ξένων ερευνητών.
Πρέπει, επίσης, ο χώρος της ανώτατης εκπαίδευσης να εστιάσει αποτελεσματικότερα στην ενθάρρυνση της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Να δημιουργηθούν δίκτυα διασύνδεσης διαφόρων ειδικοτήτων και γνωστικών αντικειμένων, από την τεχνολογία, το σχεδιασμό και τον προγραμματισμό, μέχρι τη διοίκηση επιχειρήσεων. Ώστε με τον τρόπο αυτό να διευκολύνεται ο σχηματισμός επιχειρηματικών ομάδων με συμπληρωματικές γνώσεις και δεξιότητες.
Πρέπει να υπάρξουν περισσότερα επιχειρηματικά κεφάλαια από την πλευρά του χρηματοπιστωτικού τομέα, για νεοφυείς επιχειρήσεις, αλλά και για υφιστάμενες εταιρίες.
Πρέπει να αξιοποιήσουμε τα πλεονεκτήματα που διαθέτει η Ελλάδα:
- Τα λίγα, ίσως, αλλά υψηλού επιπέδου ερευνητικά της ιδρύματα
- Τις αξιόλογες επιχειρήσεις μέσης και υψηλής τεχνολογίας που διαθέτει, σε τομείς όπως η πληροφορική και ο φαρμακευτικός τομέας.
- Και βεβαίως το εξαιρετικό δυναμικό νεοφυών καινοτόμων επιχειρήσεων που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας.
Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών είναι από τους φορείς που επένδυσαν από νωρίς στην ενδυνάμωση της νεοφυούς επιχειρηματικότητας, δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο πλέγμα δομών και υπηρεσιών.
Σημείο αναφοράς αποτελεί η Θερμοκοιτίδα Υποστήριξης Νεοφυών Επιχειρήσεων, μια δομή που λειτουργεί από το 2014, παρέχοντας ουσιαστική υποστήριξη και καθοδήγηση σε νεοφυείς επιχειρήσεις, αλλά και αναπτύσσοντας γόνιμες συνεργασίες με φορείς της αυτοδιοίκησης, με πανεπιστήμια, φορείς καινοτομίας και εξωστρέφειας κ.ά.
Είναι κρίσιμο ζητούμενο για την Ελλάδα στα επόμενα χρόνια να καλύψει το έλλειμα καινοτομίας που παρουσιάζει σήμερα. Να δημιουργήσει μια κρίσιμη μάζα καινοτόμων τεχνολογικών εταιριών. Να αναδειχθεί σε περιφερειακή βάση έρευνας και ανάπτυξης για ξένες εταιρίες, προσελκύοντας τις αντίστοιχες επενδύσεις.
Η ενίσχυση της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας στη χώρα είναι υπόθεση όλων μας. Το ΕΒΕΑ έχει δείξει ότι μπορεί να στηρίξει αυτή την προσπάθεια, έμπρακτα και ουσιαστικά. Και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε και στο μέλλον».
