Η συμφωνία υλοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης οριστικοποιεί τον τρόπο και τους όρους κατανομής 672,5 από τα συνολικά 750 δισ. ευρώ του Ταμείου. Η συμφωνία επιτεύχθηκε σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων των κρατών-μελών, αφού προηγουμένως το Συμβούλιο ECOFIN (υπουργοί Οικονομικών) έδωσε το «πράσινο φως» στους διπλωμάτες για την έγκριση των νομικών κειμένων.
Η κοινή θέση θα αποτελέσει τώρα αντικείμενο διαβουλεύσεων με την Ευρωβουλή, όπου η διαδικασία προβλέπεται να εξελιχθεί γρήγορα δεδομένου ότι οι ευρωβουλευτές έχουν ήδη συμφωνήσει με τα βασικά σημεία του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η συνολική προικοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης ανέρχεται σε 750 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 390 δισ. ευρώ θα είναι επιχορηγήσεις και 360 δισ. ευρώ δάνεια με μακρά περίοδο αποπληρωμής και με τα χαμηλότερα επιτόκια της αγοράς.
Στο μεταξύ η Ελλάδα για να πάρει την προκαταβολή της ευρωπαϊκής βοήθειας των 5,5 δισ. ευρώ (δεύτερο τρίμηνο του 2021), ώστε να έχει πιθανότητες για να πιάσει το εναλλακτικό και αισιόδοξο στόχο του 7,5% στην ανάπτυξη θα πρέπει να τηρήσει δεσμεύσεις που παραπέμπουν ουσιαστικά σε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.
Όπως είπε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης στο διαδικτυακό συνέδριο για την πανδημία ( 3ο Evidence Based Online Conference) οι όροι εκταμίευσης αυτών των χρημάτων είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί.
«Δεν θα είναι καθόλου εύκολο», είπε ο κ. Σκυλακάκης και για να δείξει το ποσό διαφέρει από τα ΕΣΠΑ, είπε πως δεν θα φτάνει στο νέο Ταμείο να πληρώσεις το έργο, θα πρέπει να επιτύχεις και τους στόχους με τους οποίους συνδέεται. Στα νέα προγράμματα κατάρτισης, είπε ως παράδειγμα, για να γίνουν πληρωμές θα πρέπει να περάσουν οι ιδιώτες σοβαρές εξετάσεις πιστοποίησης και να αποδείξουν ενδεχομένως πώς κάποιοι βρήκαν και μία θέση στην αγορά εργασίας.
«Χρειάζεται λοιπόν μια μικρή επανάσταση» είπε. Εξήγησε επίσης στο ίδιο παράδειγμα πως ακριβώς επειδή διαφορετικά θα πρέπει να πληρώσει το κράτος την κατάρτιση, «δεν θα τα δώσουμε» τα λεφτά αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις, γιατί «δεν μπορούμε να στείλουμε τον λογαριασμό στον Ελληνα φορολογούμενο». Το σχέδιο, κατέληξε, «επιβάλλει μια πειθαρχία που δεν την είχαμε στις ιδιωτικές επενδύσεις».
Ουσιαστικά όπως έχει αναφερθεί από κυβερνητικά χείλη απαιτείται μια «επανάσταση» στο δημόσιο κι όχι μόνο ώστε να μη χαθούν χρήματα. Άλλωστε πρέπει να σημειωθεί ότι θα υπάρχει υπάρχει δημοσιονομικός κόφτης για τις δόσεις από το Ταμείο σε περιπτώσεις αρνητικής γνωμοδότησης της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής (EFC) της Ε.Ε. για «μη ικανοποιητική εκπλήρωση ορόσημων και στόχων».
Επίσης παραμένει το δικαίωμα άσκησης βέτο από ένα ή περισσότερα κράτη-μέλη στην περίπτωση που θεωρήσουν ότι υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις από την «ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών ορόσημων και στόχων». Επισημαίνεται ότι τα κράτη-μέλη μπορούν να υποβάλουν τα σχέδιά τους στην Επιτροπή από τις 15 Οκτωβρίου έως και την 30ή Απριλίου του 2021, που είναι ο χρόνος για τα τελικά σχέδια.
Η προκαταβολή θα καταβάλλεται μετά από σχετικό αίτημα. Βέβαια ήδη υπάρχει προετοιμασία στο οικονομικό επιτελείο καθώς πέφτουν βροχή αιτήματα κλάδων και εσμών συμφερόντων για χρηματοδότηση.
Γιώργος Αλεξάκης
