Από το αρχικό σενάριο για 7,9% το 2021 η τελευταία εκτίμηση τοποθετεί την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στο 3,5% και μεταθέτει την επιτάχυνση για το 2022 με ρυθμό της τάξης του 5,0%. Η πρόβλεψη για σχετικά ήπια ανάκαμψη το 2021 εξηγείται από τον 3ο γύρο των περιοριστικών μέτρων και από την εκτιμώμενη μερική ανάκτηση των τουριστικών εσόδων του 2019. Το 3ο lockdown που δύναται να χαρακτηριστεί ως η συνέχεια του 2ου με μεγαλύτερη ένταση, αναμένεται να έχει αρνητικές συνέπειες στα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών του 1ου τριμήνου 2021 με αποτέλεσμα, η ετήσια ύφεση του 1ου τρίμηνου 2021 να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα.
Η Eurobank σημειώνει ακόμη ότι στις προαναφερθείσες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έχει ενσωματωθεί η θετική επίδραση στους μακροοικονομικούς δείκτες της Ελλάδας από την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτό το στοιχείο ενδέχεται να διαφοροποιήσει σημαντικά την επίδοση της οικονομίας στο 2ο εξάμηνο 2021 σε σχέση με το 1ο εξάμηνο 2021.
Σύμφωνα με τη Eurobank, οι διακυμάνσεις στο μέτωπο του COVID-19 επηρεάζουν έντονα μια οικονομία σαν την ελληνική που ένα σημαντικό τμήμα του δυναμικού της επικεντρώνεται στην παραγωγή-παροχή τουριστικών υπηρεσιών. Είναι αυτονόητο ότι κλάδοι όπως ο τουρισμός, που προϋποθέτει τη μετακίνηση ταξιδιωτών από τη μια χώρα στην άλλη, αλλά και τα συμπληρωματικά σε αυτόν προϊόντα και υπηρεσίες, παρουσιάζουν αυξημένη ευαισθησία στην υγειονομική κρίση.
Οι εκτιμήσεις για την πορεία των μακροοικονομικών μεταβλητών στην Ελλάδα (και όχι μόνο) υπόκεινται σε αυξημένο βαθμό αβεβαιότητας. Αυτό αναφέρεται και στις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύτηκαν την περασμένη εβδομάδα. Συγκεκριμένα, ο πραγματικός ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης στην Ελλάδα εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε στο -10,0% το 2020 (-6,8% στην Ευρωζώνη), ενώ για τα έτη 2021 και 2022 προβλέπεται αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της τάξης του 3,5% και 5,0% αντίστοιχα (3,8% το 2021 και το 2022 για την Ευρωζώνη).
Πριν το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεπε επιτάχυνση του ρυθμού μεγέθυνσης στο 2,4% το 2020 από 1,9% το 2019, και επιβράδυνση στο 2,2% το 2021. Το τελευταίο στοιχείο αντικατόπτριζε την επαναλαμβανόμενη αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να ξεφύγει από τους χαμηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης. Μετά το ξέσπασμα της πανδημίας οι προβλέψεις για την πορεία των οικονομιών διεθνώς αναθεωρήθηκαν έντονα επί τα χείρω.
Στις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (άνοιξη 2020) η αρχική εκτίμηση για την ύφεση στην Ελλάδα το 2020 ήταν στο -9,7%, οριακά καλύτερα από την πιο πρόσφατη εκτίμησή της στο -10,0% (χειμώνας 2021). Η τελευταία αναθεωρήθηκε επί τα χείρω κατά μια ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με την αντίστοιχη του φθινοπώρου 2020 καθότι ενσωμάτωσε την αναμενόμενη αρνητική επίδραση του 2ου lockdown στα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών του 4ου τριμήνου 2020.
Μειωμένα κατά 7,4% σε σχέση με τον στόχο τα φορολογικά έσοδα τον Ιανουάριο του 2021
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού (ΚΠ), σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, τον Ιανουάριο 2021, το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους €1.473 εκατ., έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα €1.031 εκατ. (που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2021 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021) και πρωτογενούς πλεονάσματος €495 εκατ. την ίδια περίοδο του 2020. Το ισοζύγιο ΚΠ παρουσίασε έλλειμμα ύψους €1.561 εκατ. έναντι στόχου για έλλειμμα €1.091 εκατ. (ήτοι χαμηλότερο έλλειμμα κατά €470 εκατ.) και έναντι ελλείμματος €768 εκατ. για το αντίστοιχο διάστημα του 2020.
Αναλυτικότερα, για τον μήνα Ιανουάριο 2021, τα καθαρά έσοδα ΚΠ διαμορφώθηκαν σε €3.848 εκατ., παρουσιάζοντας μείωση σε σχέση με το στόχο των €4.660 εκατ. κατά €812 εκατ. (ή κατά 17,4%). Η εν λόγω απόκλιση οφείλεται α) στα μειωμένα φορολογικά έσοδα κατά €295 εκατ. (ή κατά 7,4%), λόγω της αρνητικής επίδρασης από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας και β) στα σημαντικά μειωμένα έναντι του στόχου έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) κατά €615 εκατ. (ή κατά 81%).
Από την πλευρά των δαπανών, για το μήνα Ιανουάριο 2021, καταγράφηκε συγκράτηση έναντι του στόχου της τάξης των €342 εκατ. (τροποποιημένη ταμειακή βάση, €5.409 εκατ. σε σύγκριση με τον στόχο των €5.751 εκατ.). Με αντίρροπο χαρακτήρα κινήθηκε το σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με τον στόχο κατά €597 εκατ.
Τα κυριότερα μέτρα κατά της πανδημίας για τον μήνα Ιανουάριο ανέρχονται σε €1.312 εκατ. και συνοψίζονται στα εξής:
α) στη δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 (μισθωτών) ύψους €386 εκατ., η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
β) στην επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους €167 εκατ. από την κατηγορία των μεταβιβάσεων και €740 εκατ. από το ΠΔΕ,
γ) στην κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους €19 εκατ., λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν.
