Αναλυτές της Alpha Bank σημειώνουν πως για να εξετάσουμε αν η αύξηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ είναι προσωρινή ή διατηρήσιμη, θα πρέπει να αναλύσουμε τις βασικές συνιστώσες του δείκτη τιμών καταναλωτή. Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ διαμορφώθηκε τον Ιούλιο σε υψηλό (5,4%) από Ιούλιο του 2008 και ο δομικός πληθωρισμός ανήλθε τον Ιούνιο σε υψηλό (4,5%) από τον Νοέμβριο του 1991. Το μεγαλύτερο μέρος της ανόδου αποδίδεται σε προσωρινούς παράγοντες όπως η σημαντική ενίσχυση που παρουσίασαν οι τιμές ενέργειας και εμπορευμάτων, οι τιμές των μεταχειρισμένων οχημάτων και οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων. Τους επόμενους μήνες αναμένεται να περιορισθεί η επίπτωση βάσης, καθώς τoν Σεπτέμβριο η ετήσια αύξηση αρκετών αγαθών αναμένεται χαμηλότερη συγκριτικά με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν τον μήνα Ιούλιο. Σε ό,τι αφορά στις τιμές ενέργειας, η σημαντική ανοδική επίπτωση στον πληθωρισμό, αναμένεται να διατηρηθεί και τους επόμενους μήνες, σε περίπτωση που η τιμή του πετρελαίου παραμείνει στα τρέχοντα επίπεδα (περίπου $70/βαρέλι). Αξίζει να αναφέρουμε ότι η στάθμιση τιμών ενέργειας στον πληθωρισμό είναι περιορισμένη (7,2%), συγκριτικά με τη στάθμιση που έχουν τα τρόφιμα.
Ο δείκτης τροφίμων και αγροτικών προϊόντων των Ηνωμένων Εθνών παρουσίασε τον Μάιο τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση (40,5%) από το 2011 και το προσεχές διάστημα αναμένεται να συνεχισθεί η ανοδική τάση λόγω των προβλημάτων που έχουν προκύψει στην εφοδιαστική αλυσίδα. Οι τιμές των ενοικίων έχουν ιδιαίτερα υψηλή στάθμιση (32,2%) στον πληθωρισμό. Προς το παρόν η αύξηση των ενοικίων στις ΗΠΑ δεν είναι ιδιαίτερα υψηλή, ωστόσο λόγω ολοκλήρωσης των μέτρων προστασίας των ενοικιαστών εκτιμάται ότι θα ωθήσει ελαφρώς υψηλότερα τα ενοίκια κατοικιών στις ΗΠΑ τουλάχιστόν βραχυπρόθεσμα. Ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας που έχει προκαλέσει αύξηση του πληθωρισμού, είναι οι ελλείψεις σε ημιαγωγούς, με αποτέλεσμα οι τιμές των μεταχειρισμένων οχημάτων να παρουσιάζουν ισχυρή ετήσια αύξηση (Ιούλιος: 41,7%), η οποία ωστόσο θεωρείται ότι θα είναι προσωρινή.
Το μεγαλύτερο μέρος της ενίσχυσης αποδίδεται σε προσωρινούς παράγοντες, ωστόσο οι εκτιμώμενες αυξήσεις τιμών τροφίμων και ενοικίων αναμένεται να έχουν περισσότερο μόνιμο χαρακτήρα. Επίσης, οι τιμές αρκετών αγαθών θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, καθώς επηρεάζονται ανοδικά από τις ιδιαίτερα αυξημένες τιμές ναύλων. Το κόστος των θαλάσσιων μεταφορών έχει αυξηθεί δραματικά λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας και των ελλείψεων που παρατηρούνται σε προσωπικό και φορτηγά πλοία. Ενδεικτικά το κόστος για τη μεταφορά ενός κοντέινερ 67 κυβικών μέτρων (40 foot) από τη Shanghai στο Los Angeles πλέον διαμορφώνεται στα $11.509 ενώ την αντίστοιχη περίοδο το 2020 ήταν στα $3.870 (ετήσια αύξηση 197%). Σημαντική επίδραση στην προοπτική του πληθωρισμού σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα θα έχουν οι μισθοί.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δημοσιευτεί έως τον Ιούλιο η αύξηση των μισθών στις ΗΠΑ θεωρείται ελεγχόμενη και δεν προκαλεί ανησυχία για ενίσχυση του πληθωρισμού. Σύμφωνα με τον υπολογισμό της Fed Atlanta, ο διάμεσος ρυθμός αύξησης των μισθών διαμορφώθηκε τον Ιούλιο στο 3,7%, ο οποίος είναι πλησίον του μέσου όρου 25 ετών (3,6%). Δεδομένου ότι η απασχόληση στις ΗΠΑ δεν έχει ακόμα επιστρέψει στα προ πανδημίας επίπεδα, δεν αναμένεται σημαντική αύξηση των μισθών τους επόμενους μήνες.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι Κεντρικές Τράπεζες προσαρμόζουν τη νομισματική τους πολιτική κυρίως ανάλογα με την πορεία των μεσοπρόθεσμων πληθωριστικών προσδοκιών, οι οποίες την τρέχουσα περίοδο κρίνονται ελεγχόμενες. Οι μεσοπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες (5Y5Y Inflation Swap) στις ΗΠΑ (2,37%) έχουν περιορισθεί ελαφρώς τις τελευταίες εβδομάδες μετά το υψηλό (2,55%) τεσσάρων ετών που κατέγραψαν τον Μάιο. Οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν πλέον αναθεωρήσει τον στόχο για τον πληθωρισμό σε συμμετρικό, καταδεικνύοντας ότι θα ανεχθούν βραχυπρόθεσμα ο πληθωρισμός να είναι υψηλότερα του 2%. Συνεπώς, η πρόσφατη αύξηση του πληθωρισμού, εφόσον επιβεβαιωθεί ότι είναι προσωρινή, δεν αναμένεται να μεταβάλει σημαντικά την πορεία της νομισματικής πολιτικής.
Συμπέρασμα: Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του πληθωρισμού αποδίδεται όντως σε προσωρινούς παράγοντες και η επίπτωση βάσης τους επόμενους μήνες θα μετριασθεί σημαντικά. Ωστόσο, τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και η εκτιμώμενη αύξηση των ενοικίων αναμένεται να διατηρήσουν τον πληθωρισμό υψηλότερα του στόχου των Κεντρικών Τραπεζών και το επόμενο έτος. Η πολιτική των Κεντρικών Τραπεζών θα πρέπει σταδιακά να είναι λιγότερο υποστηρικτική για να μετριασθεί ο κίνδυνος ο πληθωρισμός να παραμείνει υψηλός για αρκετό χρονικό διάστημα. Οι ομολογιακές κατηγορίες αναμένεται να παρουσιάσουν τη μεγαλύτερη αρνητική επίπτωση, ενώ οι τοποθετήσεις σε εμπορεύματα, ομόλογα συνδεδεμένα με τον πληθωρισμό και η αγορά ακινήτων παρουσιάζουν κατά μέσο όρο καλύτερη επίδοση σε περιβάλλον αυξημένου πληθωρισμού.
