Πληθωρισμός: Eνεργή η νάρκη ακρίβειας στα τρόφιμα- «Ανάχωμα» τα «καλάθια»

10:14 - 22 Μαρ 2023 | Οικονομία

Κεντρικό καθίσταται και πάλι, παράλληλα με τα θέματα λειτουργίας του κράτους, ένεκα του τραγικού συστηχήματος των Τεμπών, το ζήτημα της ακρίβειας που πλήττει μεγάλο τμήμα της κοινωνίας παρά τις όποιες δράσεις στήριξης.

Παρότι ο ρυθμός αύξησης του πληθωρισμού "φρενάρει", οι τιμές έχουν ήδη “κατοχυρώσει” υψηλά επίπεδα και δύσκολα θα τα “χάσουν, καθώς τώρα ενσωματώνονται πλήρως οι αυξήσεις στα κοστολόγια από την ενέργεια και τις πρώτες ύλες. Ήδη, με βάση αναφορές οι τιμοκατάλογοι που φθάνουν σε πολλές αλυσίδες έχουν ανατιμήσεις που ξεπερνούν και το 10% ενώ βέβαια οι μειώσεις είναι ευάριθμες. Το μεγάλο ζήτημα βέβαια είναι τα τρόφιμα.

Έτσι, για το Φεβρουάριο, στα είδη διατροφής με βάση την ΕΛΣΤΑΤ καταγράφηκαν μεγάλες ανατιμήσεις, που κατά μέσο όρο έφτασαν το 14,8%, με τιμές σε βασικά είδη, να γράφουν υψηλότερα ποσοστά. Όπως ψωμί και δημητριακά 16,8%, κρέατα- γενικά (20%), γαλακτοκομικά και αυγά (25,2%). Κι όλα αυτά την ώρα που ο Γενικός Δείκτης είναι στο 6,1%.

Επίσης ο δομικός πληθωρισμός, δηλαδή εκείνος ο δείκτης που μετρά τις τιμές πέρα από τα ευμετάβλητα είδη τροφίμων και καυσίμων, είναι εκείνος που λειτουργεί ως "νάρκη" για το κόστος ζωής. .Συγκεκριμένα, ο δομικός πληθωρισμός εκτιμάται ότι ανέβασε ταχύτητα στην Ευρωζώνη διαμορφούμενος στο 5,6% τον Φεβρουάριο, από 5,3% τον Ιανουάριο κι έναντι εκτιμήσεων για ποσοστό 5,3%. Σε μηνιαία βάση, ο δομικός πληθωρισμός ανέβηκε τον περασμένο μήνα στο 0,8%, από -0,8% τον Ιανουάριο.

Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί και η παράμετρος της αγοραστικής δύναμης. Έτσι, μπορεί να διασφαλίστηκε άνοδος του κατώτατου μισθού της τάξης του 9,4%, ωστόσο είναι προφανές ότι παρά την όποια βελτίωση, δεν μπορεί να καλυφθούν οι απώλειες που ήδη έχουν υποστεί οι εργαζόμενοι και το ότι ακόμη και με την τελευταία βεκτίωση η Ελλάδα παραμένει σε χαμηλή θέση εντός ΕΕ.

Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και ο υπουργός Οικονομικών μιλώντας στον ΣΚΑΙ την Τρίτη παραθέτοντας τις δράσεις της κυβέρνησης, παραδέχθηκε ότι το ζήτημα της ακρίβειας στα τρόφιμα, είναι μείζον. Έτσι ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε για τον πληθωρισμό ότι φαίνεται να είναι επίμονος και τον χαρακτήρισε το μεγάλο πρόβλημα για το 2023, ωστόσο συμπλήρωσε ότι θα είναι λίγο χαμηλότερος από τις εκτιμήσεις, γύρω στο 4,5%. “Δεν θα δούμε μείωση των τιμών, ούτε σταθεροποίηση, αυτό που θα δούμε είναι να αυξάνονται οι τιμές με μειωμένο ρυθμό” είπε και πρόσθεσε ότι η ακρίβεια φεύγει από την ενέργεια και επικεντρώνεται στα τρόφιμα. “Αυξήσεις θα συνεχίσουμε να έχουμε ... ουσιαστική μείωση των τιμών δεν θα δούμε, ούτε καν σταθεροποίηση δεν θα δούμε”, είπε ο υπουργός Οικονομικών.

Αναφερόμενος, συγκεκριμένα, στους μέσους ετήσιους δείκτες πληθωρισμού, που για το 2022 υπολογίζονται στο 9,6% και για φέτος εκτιμώνται στο 4,6%, ο κ. Σταϊκούρας παραδέχθηκε ευθέως ότι “αυτό έχει δύο αναγνώσεις: πολύ μικρότερη αύξηση των τιμών, αλλά αύξηση πάνω στην προηγούμενη αύξηση των τιμών”. Παράλληλα, επιβεβαίωσε ότι η ακρίβεια “παραμένει στα τρόφιμα για το επόμενο χρονικό διάστημα”.

Πτώση στον “εισαγόμενο” πληθωρισμό

Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι κάποια θετικά μηνύματα υπάρχουν, κύρια από το μέτωπο των καυσίμων, αν και βέβαια ακόμη δεν έχουν περάσει στην αντλία λόγω του τρόπου τιμολόγησης αλλά και των εγχώριων στρεβλώσεων (φόροι κτλ), αλλά και του ρεύματος. Παράλληλα, περιορίστηκε στο 0,4% η αύξηση του γενικού δείκτη τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία τον Ιανουάριο εφέτος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιανουαρίου 2022, έναντι αύξησης 31,8% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2022 με το 2021. Μένει, βέβαια, να φανεί το πότε και εάν η κίνηση αυτή αποτυπωθεί στο “ράφι”.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η οριακή αύξηση στον λεγόμενο “εισαγόμενο πληθωρισμό” οφείλεται:

α. Στην αύξηση του δείκτη τιμών εισαγωγών από χώρες ευρωζώνης κατά 6,3%, και

β. Στη μείωση του δείκτη τιμών εισαγωγών από χώρες εκτός ευρωζώνης κατά 2,3%.

Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε μείωση 0,8% τον Ιανουάριο 2023 σε σύγκριση με τον δείκτη του Δεκεμβρίου 2022, έναντι αύξησης 9,7% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2022 με το 2021.

Πάντως η κίνηση αυτή επιβεβαιώνει ότι το “φρένο” στις αυξήσεις μπαίνει αλλά ήδη οι τιμές έχουν πετάξει. Σε συνδυασμό, ωστόσο, με την αύξηση των επιτοκίων, δηλαδή του κόστους χρήματος, αλλά και του μισθολογικού αντίστοιχου, η όποια “μετενέργεια” εξαφανίζεται.

Τα “καλάθια”

Ως “αναχώματα” πάντως η κυβέρνηση βάζει σταθερά τις διάφορες εκδοχές για “τα καλάθια του νοικοκυριού”, παρά τον σκεπτικισμό που ήδη έχει καταγράψει για το μέτρο η αγορά. Έτσι την Τετάρτη θα αναλυθούν τα δεδομένα για το “καλάθι του νονού” όπως και για τις τιμές των προϊόντων αυτής της εβδομάδας αλλά και του Πάσχα.

Στο μεταξύ όσον αφορά στο «καλάθι του νονού/ας» αυτό θα λειτουργήσει αντίστοιχα με εκείνο που εφαρμόστηκε την περίοδο των Χριστουγέννων, στα καταστήματα παιχνιδιών με βάση δηλώσεις του υπουργού Ανάπτυξης Αδ. Γεωργιάδη, τη Δευτέρα, στην ΕΡΤ. Οι κατηγορίες παιχνιδιών που θα περιλαμβάνει αναμένεται μάλιστα είναι παρόμοιες με εκείνες στο “καλάθι του ‘Αη Βασίλη”.

Παράλληλα, όπως, είπε, θα προστεθούν και οι λαμπάδες για τις αγορές των νονών στα βαφτιστήρια τους. Υπενθυμίζεται ότι οι κατηγορίες στο “καλάθι του ‘Αη Βασίλη” ήταν: Επιτραπέζια / Παζλ, Παιχνίδια με κούκλες, κουκλόσπιτα και άλλα αξεσουάρ (παιχνίδια μίμησης), βρεφικά παιχνίδια, φιγούρες δράσης, παιχνίδια κατασκευών και δημιουργίας (π.χ. παιχνίδια με τουβλάκια), οχήματα – τηλεκατευθυνόμενα, ηλεκτρονικά παιχνίδια, αθλητικά παιχνίδια (π.χ. μπάλες, παιδικές μπασκέτες και τέρματα), λούτρινα, μουσικά παιχνίδια.

Το Πάσχα

Επίσης ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης αποκάλυψε στις δηλώσεις του στην ΕΡΤ πως το “πασχαλινό καλάθι” θα ανακοινωθεί την Τετάρτη (22.3.2023).

Τόνισε, δε, πως θα περιέχει αρνί, κατσίκι, τσουρέκι, σοκολάτα. Σημείωσε μάλιστα πως φέτος περιμένουμε το Πάσχα χαμηλότερες τιμές από ό,τι είχαμε πέρυσι.

Ο ίδιος τόνισε πως τα δύο αυτά καλάθια που έρχονται να δημιουργήσουν ένα ανάχωμα κατά της ακρίβειας και να υποστηρίξουν τα νοικοκυριά, όπως είπε.

Τόνισε πως το “καλάθι του νοικοκυριού” έχει για 5 μήνες συγκρατήσει τις τιμές για 60 προϊόντα πρώτης ανάγκης, υποστήριξε.

Πρόσθεσε, δε, ότι οι έλεγχοι για αισχροκέρδεια είναι συνεχείς και δεν γίνονται μόνο στο καλάθι, αλλά και σε όλα τα προϊόντα των σουπερμάρκετ και σημείωσε πως: «Έχουμε επιβάλει πάνω από 3,5 εκατ. ευρώ σε πρόστιμα».

Είπε, επίσης πως, κανείς δεν αρνείται ότι υπάρχει ένα κύμα ακρίβειας που ροκανίζει το εισόδημα, αλλά με το καλάθι και με την κάρτα αγορών υπάρχει μια πρόσθετη στήριξη. Στα τρόφιμα η Ελλάδα έχει έναν από τους 4 χαμηλότερους πληθωρισμούς στην Ευρώπη, είπε.

Γιώργος Αλεξάκης