Ωστόσο ο ίδιος επικέντρωσε την ανησυχία του στην ανάπτυξη της δραστηριότητας της Χρυσής Αυγής, κι όχι στις ενέργειες των «αντιεξουσιαστών» ή λοιπών αριστερών οργανώσεων, αποδομώντας τον κυρίαρχο επίσημο λόγο «περί νόμου και τάξης» που αναπτύσσεται από την κυβέρνηση. Μάλιστα, σχολίασε σκωπτικά την προσπάθεια να ενταχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ στο αντισυστημικό τόξο.

«Δε χάθηκε ο κόσμος εάν αναβληθεί κι ένα μάθημα. Δεν αποτελεί συστημικό κίνδυνο κάτι τέτοιο» σημείωσε ο διάσημος ιστορικός απαντώντας στον καθηγητή ιστορίας του ΕΚΠΑ Θ. Βερέμη ο οποίος έθεσε το θέμα της δραστηριότητας αριστερών οργανώσεων στα Πανεπιστήμια.

Οι αντιεξουσιαστές δεν απειλούν το σύστημα

Παίρνοντας αποστάσεις από τις ιστορικές αναλύσεις της δεκαετίας του '50 περί ταύτισης Ναζισμού – Κομουνισμού (Χ. Αρεντ κτλ), σημείωσε ότι η εξομοίωση του κινδύνου που προέρχεται από τα αριστερά ή τα δεξιά για την αποσταθεροποίηση της δημοκρατίας είναι άκαιρη. Σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «το ΚΚΕ είναι το παλαιότερο ελληνικό κόμμα», ενώ ανέφερε ότι οι διάφορες εκφάνσεις της εγχώριας τρομοκρατίας μπορούν να ερμηνευτούν ιστορικά, αλλά δεν αποτέλεσαν ή αποτελούν συστημική απειλή για το πολίτευμα. «Δεν απείλησε η 17 Ν τη δημοκρατία» είπε, παίρνοντας, παράλληλα, αποστάσεις από την προσπάθεια της κυβέρνησης να ταυτίσει τo αριστερό και δεξιό άκρο του πολιτικού spectrum. Σημείωσε, δε, ότι παρά το γεγονός ότι η ελληνική εκδοχή της τρομοκρατίας αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση δεν συγκροτεί απειλή.

Η απειλή της Χρυσής Αυγής

Κάλεσε, ωστόσο, του πολίτες να «πάρουν σοβαρά τη Χρυσή Αυγή, ως απειλή» τονίζοντας ότι η ιδεολογία της προσιδιάζει με τον εθνικοσοσιαλισμό της μεσοπολεμικής Γερμανίας, καθώς έχει αντίστοιχες αναφορές στην καθαρότητα του αίματος, στον αφανισμό των μεταναστών κτλ., στον αντισημιτισμό, στην αυτάρκεια και ένα νέο απομονωτισμό. Ο νέος λαϊκισμός και ο αντίστοιχος λόγος που αναπτύσσεται παραπέμπει στη λογική φασισμού του Μεσοπολέμου σημείωσε.

«Το θέμα είναι ποιος κρίνει τα άκρα»

Παράλληλα, τόνισε, ότι η αντιμετώπιση των άκρων, που κυριαρχεί στον επίσημο πολιτικό λόγο τόνισε, έχει ένα βασικό έλλειμμα. Δηλαδή την πολιτική νομιμοποίηση των φορέων αυτής της κριτικής. «Το θέμα είναι ποιος κρίνει τα άκρα» σημείωσε, υπογραμμίζοντας ότι η πορεία των δύο κομμάτων, αλλά και συνολικά του πολιτικού συστήματος με τα φαινόμενα βραδείας ή ελλιπούς απονομής δικαιοσύνης, ανισομερούς κατανομής των βαρών, διαφθοράς κτλ, έχει οδηγήσει σε κρίση νομιμοποίησης. Παράλληλα τόνισε ότι το μεγάλο ζήτημα για τη χώρα είναι να προστατέψει τους θεσμούς, μέσα από μια διαδικασία επανομιμοποίησης της πολιτικής.

Από Αριστερά η λύση στην κρίση

Με σημείο εκκίνησης τη μνημειώδη μελέτη του Έρικ Χόμπσμπαουμ για τον 20ο αιώνα «Η εποχή των άκρων: Ο σύντομος εικοστός αιώνας 1914-1991» ο Μαζάουερ ανέλυσε τη σημερινή εποχή στην Ελλάδα, σε παραλληλία με ό,τι συνέβαινε στο Μεσοπόλεμο με την άνοδο του ευρωπαϊκού φασισμού και ναζισμού.

«Ένα είναι καθαρό η Ευρώπη πέρασε μια πολύ βίαιη περίοδο τον 20ο αιώνα, που άλλαξε τα πάντα. Η πολιτική της militerized mobilization – στρατιωτικής κινητοποίησης κυριάρχησε στο μεσοπόλεμο, οδηγώντας στην απαξίωση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Δεν μπορείς να μιλάς για εποχή άκρων αν αναφέρεσαι στη σχέση δημοκρατίας και καπιταλισμού» είπε.

«Η οικονομική κρίση της δεκαετίας του 1920 επηρέασε τη δημοκρατία, οδήγησε σε απαξίωση πολιτική κι έδωσε χώρο στον ακραίο πολιτικό λόγο. Μετά τον πόλεμο υπήρξε μια νέα θεώρηση της δημοκρατίας («rethink democracy»)
με τον οικονομικό ρόλο του κράτους αυξημένο. Παρά την αμερικανική ολιστική αντίληψη για την παγκόσμια ανάπτυξη της δημοκρατίας οι ΗΠΑ, επέτρεψαν μια τοπική εθνική αντίληψη για την οικονομία στην Ευρώπη. Μετά το 1980 έγινε το αντίθετο, με χαλάρωση της κίνησης κεφαλαίων, άνοιγμα των αγορών, νομισματική ένωση και πλεονάσματα στο βορρά» σημείωσε τονίζοντας ότι οι αποκλίνουσες οικονομικές πορείες στην Ευρώπη ναρκοθετούν τη ενωσιακή διαδικασία, αλλά κι εν τέλει την ίδια τη δημοκρατία.

Τέλος, υπογράμμισε ότι η κριτική των αριστερών οικονομολόγων για την οικονομική συγκυρία είναι μακράν πιο συγκροτημένη, ωστόσο, δεν απαντά συνολικά στο τι πρέπει να γίνει, αν κι η ελπίδα για λύση προέρχεται από εκεί...