Σε συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ οδεύει η χώρα, μετά τις ραγδαίες εξελίξεις του τελευταίου 24ωρου και την σχεδόν ειλημμένη απόφαση της ΔΗΜΑΡ για αποχώρηση από την κυβέρνηση. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα τα επόμενα βήματα εκτιμάται ότι θα είναι τα εξής: Με την πιθανή αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από ο κυβερνητικό συνασπισμό απομένει η πλειοψηφία των 153 βουλευτών (ΝΔ 125, ΠΑΣΟΚ 28) συν ενδεχομένως κάποιους ανεξάρτητους βουλευτές.Ο κ. Σαμαράς θα κάνει ανασχηματισμό που θα συναποφασίσει πια με τον κ. Βενιζέλο και ακολούθως θα ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής. Θεωρείται πιθανό στο επόμενο κυβερνητικό σχήμα να συμμετέχει και ο κ. Βενιζέλος όπως άλλωστε είθισται στις κυβερνήσεις συνεργασίας του Εξωτερικού και βέβαια θα συμμετάσχει με περισσότερα και αυτή την φορά πολιτικά στελέχη του.
Η ρήξη επήλθε στις σχέσεις του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά με τον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ, Φώτη Κουβέλη ο οποίος άνοιξε τον "ασκό του Αιολου" φέροντας στο προσκήνιο τα σενάρια των εκλογών, της ψήφου εμπιστοσύνης και της αναδιάρθρωσης της συγκυβέρνησης.
Ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του το βράδυ της Πέμπτης ήταν σαφής λέγοντας πως "θα εξαντλήσουμε την τετραετία" , επισημαίνοντας ότι "η κυβέρνηση θα προχωρήσει όπως και να έχει". Μάλιστα, και μετά τις δηλώσεις του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Πάνου Παναγιωτόπουλου το σενάριο για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες έχει ξεπεραστεί: "Εκλογές δεν θα γίνουν, δεν συμφέρουν τη χώρα".
Ο κ. Σαμαράς στην ομιλία του άφησε ανοιχτή πόρτα στη ΔΗΜΑΡ να παραμείνει στην κυβέρνηση, επιρρίπτοντας ωστόσο ευθύνες στον κ. Κουβέλη για τη στάση του: "Χθες είχαμε συμφωνήσει για την ΕΡΤ", ωστόσο " ο Φ. Κουβέλης σήμερα επανήλθε στην προηγούμενη θέση του". Παράλληλα, χαρακτήρισε ηρωική τη στάση του ΠΑΣΟΚ, ενώ υπογράμμισε τη σημασία των μεταρρυθμίσεων.
Την Παρασκευή συναντώνται οι κύριοι Σαμαράς και Βενιζέλος για να οριστικοποιήσουν τη συμφωνία τους, ενώ δεν αποκλείεται να ανακοινωθεί και ανασχηματισμός της κυβέρνησης.
Επίσης, όπως διεφάνη από τις δηλώσεις Σαμαρά, αλλά και "γαλάζιων" υπουργών που μετέβησαν εκτάκτως στο Μαξίμου, η κυβέρνηση δεν θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης.
Η ρήξη
Η διαφωνία για την ΕΡΤ φαίνεται ότι είναι το προκάλυμμα για τα δύσκολα που έρχονται. Με την οικονομία να βρίσκεται σε κακή κατάσταση και τις αποκρατικοποιήσεις ουσιαστικά να μην γίνονται, διαφαίνεται ήδη στον ορίζοντα νέα δέσμη σκληρών μέτρων από το Φθινόπωρο. Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Κουβέλης φέρεται να άδραξε την ευκαιρία της κρίσης για την ΕΡΤ, προκειμένου να πραγματοποιήσει μια "ηρωική" έξοδο από την κυβέρνηση, ώστε να αποφύγει το "καυτό" Φθινόπωρο και τις αντιδράσεις που θα επιφέρει στο εσωτερικό του κόμματός του.
Οι πολιτικοί αρχηγοί προσήλθαν την Πέμπτη στο Μέγαρο Μαξίμου, έχοντας συμφωνήσει την Τετάρτη σε ένα ευρύτερο πλαίσιο για τη μεταβατική δημόσια ραδιοτηλεόραση. Ωστόσο, ενώ η αρχική συμφωνία προέβλεπε ψήφιση του θεσμικού πλαίσιου της νέας δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, επανελειτουργία του μεταβατικού φορέας και την επαναπρόσληψη σε αυτόν περίπου 2.000 υπαλλήλων της ΕΡΤ με 3μηνες συμβάσεις, ο κ. Κουβέλης φέρεται να ζήτησε τη λειτουργία του μεταβατικού φορέα για έξι μήνες και επαναπρόσληψη όλων των υπαλλήλων της ΕΡΤ με 6μηνες συμβάσεις ή επαναλειτουργία της ΕΡΤ.
Σήμερα αποφασίζει η ΔΗΜΑΡ, ενώ το ΠΑΣΟΚ στηρίζει την κυβέρνηση
Ο κ. Σαμαράς διαφώνησε πλήρως με τη θέση αυτή κάτι που επέφερε και τη ρήξη. Πληροφορίες όμως αναφέρουν, πως στην ατζέντα της χθεσινής σύσκεψης δεν βρέθηκε μόνο η ΕΡΤ αλλά και κρίσιμα ζητήματα όπως η αναχρηματοδότηση των τραπεζών και οι συντάξεις, που προκάλεσαν και αντιδράσεις μεταξύ των εταίρων. Μετά τις εξελίξεις αυτές, η σύσκεψη ολοκληρώθηκε χωρίς κάποια απόφαση, με τον κ. Κουβέλη να θέτει ουσιαστικά εαυτόν εκτός κυβέρνησης, με τις τελικές αποφάσεις να λαμβάνονται σήμερα από την ΚΟ της ΔΗΜΑΡ που συνεδριάζει στις 10:30.
Από την πλευρά του κ. Βενιζέλος εξέφρασε τη στήριξή του στην κυβέρνηση και υποστήριξε την παραμονή του κόμματός του στη συγκυβέρνησ, με την ΚΟ του Κινήματος να δίνει το "πράσινο φως" λίγη ώρα αργότερα.
"Όχι" στις εκλογές
Εν τω μεταξύ, στο Μέγαρο Μαξίμου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη των υπουργών της ΝΔ υπό τον κ. Σαμαρά, όπου απορρίφθηκε το σενάριο των πρόωρων εκλογών. Στη σύσκεψη συζητήθηκε το θέμα της ψήφου εμπιστοσύνης, χωρίς όμως να υπάρχει επίσημη θέσει επ' αυτού. Αντιθέτως, η ΝΔ διαμηνύει ότι προχωράει στη συγκυβέρνηση και τις νέες προγραμματικές θέσεις χωρίς ψήφο επιστοσύνης.
Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση μετράει τα κουκιά και στην ψήφο εμπιστοσύνης έχει θέσεις ως στόσο τους 160 βουλευτές, κάτι που μάλλον πετυχαίνει. ΝΔ και ΠΑΣΟΚ συγκεντρώνουν μαζί 153 βουλευτές, ενώ ήδη μία σειρά από ανεξάρτητους βουλευτές (κατά κύριο λόγο πρώην του ΠΑΣΟΚ) δηλώνουν τη στήριξή τους στην κυβέρνηση, μεταξύ των οποίων οι κ.κ. Λοβέρδος, Μαρκόπουλος, Σκανδαλίδης, Σολδάτος και ενδεχομένως ο κ. Ζώης.
Λιγότερο εύκολα είναι τα δεδομενα στην Αγίου Κωνσταντίνου, με τη ΔΗΜΑΡ να φλερτάρει με τη διάσπαση. Ενώ η θέση της παράταξης είναι η ανοχή προς το νέο κυβερνητικό σχήμα, δύο βουλευτές της ΔΗΜΑΡ, οι κ.κ. Ψαριανός και Οικονόμου φέρονται να υπερψηφίζουν τη συγκυβέρνηση.
Σημαντική θα είναι και η θέση των υπολοίπων κομμάτων, με τη Χρυσή Αυγή να φέρεται να αποχωρεί από τη Βουλή κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας.
Επιπλέον, την Παρασκευή θα πραγματοποιηθεί συνάντηση του κ. Σαμαρά με τον κ. Βενιζέλο, προκειμένου να αποφασίσουν τις προγραμματικές θέσεις της νέας κυβέρνησης. Ωστόσο, τίθεται θέμα βιωσιμότητας του νέου κυβερνητικού συνασπισμού από τον Οκτώβριο, καθώς θα βρεθεί υπό πίεση με τα νέα σκληρά μέτρα.
Δηλώσεις υπουργών μετά τη συνάντησή τους με τον πρωθυπουργό Α. Σαμαρά
"Συνεχίζουμε στο δρόμο της ευθύνης και των μεγάλων αλλαγών που χρειάζεται η χώρα" δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Δημ. Αβραμόπουλος εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου.
"Συνεχίζουμε με ευθύνη και αποφασιστικότητα" δήλωσε επίσης ο υπουργός Εσωτερικών Ευριπίδης Στυλιανιδης.
"Συνεχίζουμε" δήλωσε ο κ. Σαλμάς και Μάκης Βορίδης είπε ότι η κυβέρνηση συνεχίζει με ορίζοντα τετραετίας και με αποφασιστικότητα για μεταρρυθμίσεις.
Στο ίδιο κλίμα οι υπουργοί κ.κ. Π. Παναγιωτόπουλος, Όλγα Κεφαλογιάννη, Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος και ο γραμματέας της ΚΟ της ΝΔ Θ. Μπούρας δήλωσαν ότι οι κυβέρνηση συνεχίζει το έργο της.
Σε ερώτηση προς τον γραμματέα του υπουργικού συμβουλίου Τάκη Μπαλτάκο αν πια η κυβέρνηση θα είναι δικομματική απάντησε "απ' ότι φαίνεται".
Κουβέλης: "Δεν έχουμε εμείς την ευθύνη"
Πρώτος έκανε δηλώσεις ο Φ. Κουβέλης, τονίζοντας ότι δεν επήλθε συμφωνία ανάμεσα σε εκείνον και τον πρωθυπουργό: "Δεν προέκυψε κοινός τόπος για την ΕΡΤ. αναδιάρθρωση με την ΕΡΤ εν λειτουργία και όλους τους εργαζομένους". Αναφέρθηκε επίσης και στην προσωρινή διαταγή του ΣτΕ δεν έχει επανέλθει η λειτουργία της ΕΡΤ, τονίζοντας ότι πρόκειται για λόγους δημοκρατικής ουσίας. "Επέμενα για συμφωνία, ο πρωθυπουργός θα έπρεπε να δεχτεί την πρότασή μας" επεσήμανε ο κ. Κουβέλης.
Συγκεκριμένα ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ δήλωσε: "Δεν προέκυψε κοινός πολιτικός τόπος στο ζήτημα της ΕΡΤ. Για τη ΔΗΜΑΡ είναι ζήτημα δημοκρατίας η επαναλειτουργία της ΕΡΤ με παρόντες τους εργαζόμενους και να γίνει η αναδιοργάνωση και ο εξορθολογισμός της ενΚου λειτουργία, δήλωσε ο Φώτης Κουβέλης, από τα γραφεία του κόμματος στην Αγίου Κωνσταντίνου, μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο κ. Κουβέλης, χρησιμοποιώντας σκληρή γλώσσα επέκρινε την κυβέρνηση, ότι η παραμονή του «μαύρου» και η βίαιη διακοπή των συχνοτήτων ήταν συγκεκριμένη επιλογή. «Δεν έχουμε εμείς την ευθύνη» συμπλήρωσε".
Βενιζέλος: "Το ΠΑΣΟΚ δεν φοβάται τις εκλογές"
Την επικαιροποίηση της προγραμματικής συμφωνίας και μάλιστα με τη συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ ζήτησε ο κ. Βενιζέλος μιλώντας από τα γραφεία του ΠΑΣΟΚ στην Ιπποκράτους: "Η κατάσταση για τη χώρα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Πριν από μέρες βρεθήκαμε αντιμέτωποι με ένα τεράστιο θεσμικό πρόβλημα λόγω της ατυχούς πρωτοβουλίας της ΝΔ να λειτουργήσει μονομερώς και να μαυρίσει την οθόνη, προκαλώντας θεσμικό πρόβλημα στη χώρα", είπε και πρόσθεσε: "Ζητήσαμε να επαναληφθούν οι εκπομπές της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης όπως επιτάσσει και η απόφαση του ΣτΕ και το κράτος δικαίου". Επισήμανε ότι "έχει ανοίξει ζήτημα πολιτικής σταθερότητας εν μέσω κρίσης", υπογραμμίζοντας ότι για το ΠΑΣΟΚ το μείζον είναι "η αποκατάσταση της λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών". "Ταυτοχρόνως έχει ανοίξει ζήτημα για την υπόσταση της κυβερνητικής συμμαχίας", πρόσθεσε. Αναφορικά με τις διαβουλεύσεις των εταίρων για την ΕΡΤ, είπε ότι "έχουν γίνει βήματα προσέγγισης και κινήσεις επανόρθωσης. Δεν μας ικανοποιούν πλήρως. Αποδέχεται όμως ο πρωθυπουργός και άρα το κόμμα της ΝΔ, την άμεση επαναλειτουργία των εκπομπών της δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης σε όλες τις συχνότητες και την άμεση επαναπρόσληψη περίπου 2.000 εργαζομένων με ειδική μέριμνα για τα Μουσικά Σύνολα"."Η μεταβατική κατάσταση μας επιτρέπει να συζητήσουμε για το πολύ πιο μεγάλο θέμα, που είναι η διακυβέρνηση για την πορεία του τόπου. Η επαναθεμελίωση της κυβέρνησης συνεργασίας. Είναι προφανές ότι όταν μετέχουμε σε μία ευθύνη, μετέχουμε όλοι σε μία ευθύνη. Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί το α λα καρτ", είπε.Κατόπιν διατύπωσε την βούληση να συνεχίσει ως τρικομματική η κυβέρνηση: "Θέλουμε να λειτουργούν οι θεσμοί, η Βουλή, τα συντονιστικά των κομμάτων".
Τέλος έθεσε το δίλημμα των πρόωρων εκλογών: "Το ΠΑΣΟΚ δεν φοβάται τις εκλογές, αλλά σεβόμαστε τον πολίτη. Δεν θέλει ο κόσμος εκλογές. Θέλει κυβέρνηση με προοδευτικό πρόσημο".Και διερωτήθη κατά πόσο θα βοηθούσε τους εργαζόμενους της ΕΡΤ η προσφυγή στις κάλπες
Για τον κ. Βενιζέλο τα πράγματα ήταν πιο εύκολα στην κοινή συνεδρίαση ΚΟ-ΠΣ: Ελαβε εν λευκώ επιταγή να διαχειριστεί το θέμα, πετυχαίνοντας το μέγιστο και να κλείσει αμέσως τη διαπραγμάτευση. «Πρόεδρε σε εξουσιοδοτούμε να πας και να ολοκληρώσεις τη διαπραγμάτευση τώρα» ήταν το κλίμα των τοποθετήσεων των βουλευτών οι περισσότεροι εκ των οποίων θεώρησαν άριστους τους μέχρι τώρα χειρισμούς. Οταν μάλιστα ο κ. Βενιζέλος ζήτησε «όποιος έχει διαφωνία με το πλαίσιο να το πει τώρα», ουδείς διεφώνησε, σύμφωνα με την Ιπποκράτους.
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ δεν μπήκε σε λεπτομέρειες του σχεδίου για τη νέα ΕΡΤ που παρουσίασε ο κ. Σαμαράς, αρκέστηκε να περιγράψει το πλαίσιο. Σύμφωνα με αυτό, το ΠαΣοΚ ζητά:
- Αμεση αποκατάσταση της δημόσιας τηλεόρασης.
- Συμμόρφωση στις δικαστικές αποφάσεις (του ΣτΕ).
- Τάσσεται υπέρ της ριζικής αναδιάρθρωσης της δημόσιας τηλεόρασης με σαφές οργανόγραμμα, σαφές χρονοδιάγραμμα και εγγυήσεις.
- Επίσης ο κ. Βενιζέλος διευκρίνισε ότι η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «δεν μπορεί να κυρωθεί», αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν πρόκειται το ΠαΣοΚ να ψηφίσει τον κυρωτικό νόμο.
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ κατηγόρησε το Μαξίμου ότι λειτούργησε με «αλαζονεία, προχειρότητα και μειωμένη αποτελεσματικότητα». Επίσης υποστήριξε ότι «δεν έγιναν αξιόλογα μεταρρυθμιστικά βήματα». Τέλος, μιλώντας για την προγραμματική συμφωνία, επεσήμανε: «Δεν μας ενδιαφέρουν οι προθέσεις, δεν αρκούν τα λόγια, χρειάζονται εγγυήσεις, η στάση του ΠαΣοΚ είναι καθαρή».
Δύο στελέχη του ΠαΣοΚ έβαλαν το θέμα του αριθμού των εργαζομένων στη νέα ΕΡΤ: Ο κ. Κώστας Σκανδαλίδης και η κυρία Τόνια Αντωνίου ζήτησαν να επαναπροσληφθούν όλοι οι εργαζόμενοι. Ο κ. Σκανδαλίδης εξαπέλυσε και προσωπική επίθεση στον Πρωθυπουργό, λέγοντας πως ο κ. Σαμαράς «είναι ο πιο αυταρχικός εκφραστής της δεξιάς αντίληψης» για να προσθέσει με νόημα: «Σε αντίθεση με τον Παπανδρέου, αυτός μένει αμετακίνητος» αφήνοντας να εννοηθεί ότι προκρίνει τη λύση αλλαγής Πρωθυπουργού.
Η σειρά των γεγονότων
Βενιζέλος και Κουβέλης προσήλθαν στη σύσκεψη με σκληρές γραμμές, οι οποίες αποφασίστηκαν μετά από συνεδρίαση των Κοινοβουλευτικών τους Ομάδων.
Το Μαξίμου διεμήνυε ότι η λύση περιλαμβάνει την ίδρυση νέου φορέα ραδιοτηλεόρασης, σημειώνοντας εμφατικά ότι "δεν επανιδρύεται η ΕΡΤ". Θα υπάρξει ένας ενδιάμεσος μεταβατικός φορέας, το προσωπικό του οποίου θα εργαστεί με τρίμηνες συμβάσεις έργου.
Στις 21.00 άρχισε η σύσκεψη, μετά και την άφιξη του πρωθυπουργού από τη Βιέννη, όπου είχε συνάντηση και με την καγκελάριο Μέρκελ.
Στις 22.00 η σύσκεψη διεκόπη και οι κύριοι Βενιζέλος και Κουβέλης κάλεσαν άμεσα νέα σύγκληση των Κοινοβουλευτικών τους Ομάδων.
Στις 22.20 αποχώρησαν οι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ.
Στις 22.30 έγινε γνωστό ότι στο Μαξίμου κλήθηκαν "γαλάζιοι" υπουργοί και ο πρόεδρος της Βουλής.
Ακολούθησε ένας καταιγισμός πληροφοριών και σεναρίων, ενώ τα πράγματα μπήκαν σε μία σειρά μετά από τις δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών.
Οι υπουργοί κατά την αποχώρηση τους από το Μαξίμου, περί τις 02.00, είχαν κοινό μοτίβο στις δηλώσεις τους: "Συνεχίζουμε στο δρόμο της ευθύνης και των μεγάλων αλλαγών που χρειάζεται η χώρα".
Σε ερώτηση προς τον γραμματέα του υπουργικού Συμβουλίου Τ. Μπαλτάκο αν η κυβέρνηση θα είναι δικομματική, απάντησε: "Απ' ότι φαίνεται...".
Σε αγωνιστική ετοιμότητα οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ
Οι εργαζόμενοι στην ΕΡΤ διαμηνύουν ότι δεν πρόκειται να σταματήσουν τον αγώνα τους, "αν δεν ανοίξει η ΕΡΤ".
Απορρίπτουν όλα τα σενάρια και δηλώνουν ότι θα αντιδράσουν. Όπως τονίζουν, δεν θα δεχθούν εκκαθαριστές και διοικήσεις "που ξεπουλούν τη δημόσια περιουσία".
Γιώργος Αλεξάκης
Νίκος Ιτσινές