Στο πλαίσιο αυτό ανακοινώθηκε συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο ομόλογό του στις 5 και 6 Δεκεμβρίου στην Αθήνα με αφορμή το τρίτο (τακτικό ετήσιο) Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας.
Το ραντεβού κλείνετε σε μια δύσκολη χρονική στιγμή για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς η Τουρκία ανεβάζει τους τόνους μετά τις ελληνικές και κυπριακές κινήσεις γα τον καθορισμό των ΑΟΖ και την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.
Μιλώντας στη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ), ο υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, έδωσε απαντήσεις στις απορίες που δημιούργησε η ανακοίνωση,
Όπως γνωστοποίησε η σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, είχε συζητηθεί κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς με τον Τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου και οριστικοποιήθηκε κατόπιν διαβούλευσης της ελληνικής με την κυπριακή κυβέρνηση μετά την ολοκλήρωση της τριμερούς συνόδου κορυφής του Καΐρου το Σάββατο.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, το κύριο ζήτημα της συνάντησης θα είναι ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου και ο σεβασμός της ύπαρξης και της νομικής προσωπικότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σύμφωνα με τον κ. Βενιζέλο «η πρόκληση αυτή, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, έχει προκαλέσει την αντίδραση της Διεθνούς Κοινότητας και τη δική μας αντίδραση. Σας θυμίζω ότι υπεγράφη μία πολύ σημαντική συμφωνία για την έρευνα και διάσωση που ενώνει το FΙR Αθηνών με το FIR της Λευκωσίας και τους δύο αντίστοιχους θαλάσσιους χώρους. Επίσης, το γεγονός ότι έχουμε αυτή την Τριμερή συνεργασία με την Αίγυπτο και επίκειται η Τριμερής Συνάντηση των Γενικών Γραμματέων Ελλάδος-Κύπρου-Ισραήλ, την εβδομάδα αυτή στην Αθήνα, σημαίνει πολλά. Και νομίζω ότι και η Τουρκία διαβάζει με άνεση το μήνυμα που στέλνεται, που είναι ένα μήνυμα για το ρόλο του Διεθνούς Δικαίου και της ανάγκης να ισχύει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας στη Μεσόγειο και η Μεσόγειος να είναι μία θάλασσα ειρήνης, συνεργασίας και ευημερίας των λαών».
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης επισήμανε πως έπειτα από διαβουλεύσεις με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και τα κυπριακά κόμματα, στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου, καταλήξαν με τον πρωθυπουργό κ. Σαμαρά πως δεν θα έπρεπε να διαταραχθεί ο προγραμματισμένος τακτικός διάλογος με την Τουρκία.
«Η διατήρηση ενός διαύλου επικοινωνίας είναι προς όφελος της Ελλάδας, της Κύπρου και της ειρήνης στην περιοχή» τόνισε.
«Υπ’ αυτή την έννοια αποφασίσαμε μετά από πολλή σκέψη να πραγματοποιήσω και εγώ την επίσκεψή μου στην Άγκυρα, αλλά επειδή φθάσαμε πλέον στο μήνα Δεκέμβριο να πραγματοποιήσουμε και το Ετήσιο Τακτικό Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας μεταξύ των δύο Κυβερνήσεων».
Η συνεδρίαση του ΕΣΕΠ επικεντρώθηκε στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην ΑΟΖ Κύπρου, με την παρουσία του τουρκικού ερευνητικού σκάφους Barbaros, και στον αντίκτυπό της στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
«Είναι σημαντικό να παραμείνουν ανοιχτές οι γραμμές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, γιατί και η χώρα μας έχει δικά της κυριαρχικά δικαιώματα και συμφέροντα στην περιοχή» δήλωσε από την πλευρά της η υπεύθυνη Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ Νάντια Βαλαβάνη.
Ο κ. Βενεζέλος εξήρε το κλίμα συναίνεσης εντός του οποίου συνεδρίασε το ΕΣΕΠ, χαρακτηρίζοντας το γεγονός «καλό οιωνό» για την συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Βουλής την Τρίτη, όπου και θα κατατεθούν on the record οι τοποθετήσεις των κομμάτων.
«Ελπίζουμε το πνεύμα νηφαλιότητας που επικράτησε εντός του Συμβουλίου να μεταφερθεί και στον δημόσιο διάλογο», παρατήρησε και ο επικεφαλής Πολιτικού Σχεδιασμού και εκπρόσωπος της ΝΔ στο ΕΣΕΠ Γιώργος Κουμουτσάκος.
Νωρίτερα , ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ενημέρωσε αναλυτικά τον Κάρολο Παπούλια για το ζήτημα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά και τα αποτελέσματα της Συνόδου στο Κάιρο.
Αναφερόμενος στην επίσκεψη του με τον Πρωθυπουργό στη Λευκωσία και στην τριμερή συνάντηση στο Κάιρο, ο κ. Βενιζέλος τόνισε ότι οι επαφές αυτές εντάσσονται στο πλαίσιο της πολιτικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση τους τελευταίους 18 μήνες για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, όχι μόνο με την Αίγυπτο, αλλά με την Ιταλία, την Αλβανία.
Σημείωσε ωστόσο ότι υπάρχει ακόμη η εκκρεμότητα της Λιβύης και οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία. «Όλα αυτά συγκροτούνται σε μία ενιαία πολιτική υπεράσπισης και αξιοποίησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων και αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου. Και αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό», πρόσθεσε.
Υπογράμμισε δε ότι η χώρα μας ενεργεί πάντα στο πλαίσιο του δικαίου της θάλασσας και ότι το «μεγάλο κεκτημένο» της τριμερούς Διάσκεψης είναι «η πρόσκληση που απευθύνουμε σε όλες τις χώρες της περιοχής να αποδεχθούν τη σύμβαση του ΟΗΕ για το δίκαιο της θάλασσας και να ενεργούν στο πλαίσιό της».
Επεσήμανε ωστόσο ότι «το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι η Τουρκία δεν είναι μέλος», αλλά, όπως είπε, «αποδέχεται πλέον την ισχύ του εθιμικού διεθνούς δικαίου της θάλασσας και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό».
Υπενθυμίζεται ότι το Σάββατο, στην τριμερή του Καΐρου, η Ελλάδα, η Κύπρος και η Αίγυπτος αποφάσισαν την επιτάχυνση των διαδικασιών για τον καθορισμό των ΑΟΖ. Στο κείμενο της Διακήρυξης που επισφράγισε την τριμερή γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην «ταχεία προώθηση των διαπραγματεύσεων για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, όπου αυτή δεν έχει ακόμη γίνει».
Από τη μεριά της η Άγκυρα, διεμήνυσε την επομένη της τριμερούς ότι στο εξής το τουρκικό πολεμικό ναυτικό θα εφαρμόσει κανόνες εμπλοκής εάν έρθει αντιμέτωπο στην ανατολική Μεσόγειο με ελληνικά ή ισραηλινά πολεμικά σκάφη.
Ανώτατη στρατιωτική πηγή από την Αθήνα χαρακτήρισε τις τουρκικές δηλώσεις «άνευ περιεχομένου» και απάντησε στην πρόκληση λέγοντας πως «έχουμε και εμείς κανόνες εμπλοκής εγκεκριμένες από τον πρωθυπουργό και από το Υπουργικό Συμβούλιο, όχι μόνο στο Αιγαίο, αλλά και στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο για την προάσπιση των εθνικών μας συμφερόντων. Θα ήταν έκπληξη για μας εάν οι Τούρκοι δεν είχαν έως τώρα και αυτοί τέτοιους κανόνες».
Από την πλευρά του ο τουρκικός Τύπος, εξέβαλε την τριμερή συνάντηση ως συμμαχία εναντίον της Άγκυρας.
Ο διευθυντής της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Γιενί Σαφάκ, Ιμπραχίμ Καράγκιουλ εκτίμησε ότι η συνάντηση «αποσκοπεί στη δημιουργία μιας συμμαχίας εναντίον της Τουρκίας στη Μεσόγειο» και πως «συνιστά προσπάθεια εκδίκησης της Αιγύπτου μετά το πραξικόπημα εναντίον της Τουρκίας».
Ο αρθρογράφος σημείωσε ακόμη ότι «η χθεσινή δήλωση του αρχηγού του πολεμικού ναυτικού Μπουλέντ Μποστάνογλου καθιστά σαφή τη θέση της Τουρκίας». «Είμαι σίγουρος», πρόσθεσε, «ότι αυτοί που συναντήθηκαν στο Κάιρο άκουσαν με προσοχή το μήνυμα αυτό».
Η Γιενί Σαφάκ σε χθεσινό της δημοσίευμα με τίτλο «βρώμικη συμμαχία εναντίον της Τουρκίας» έγραφε ότι «η πραξικοπηματίας διοίκηση της Αιγύπτου συμπράττει με τις επιδιώξεις της Ελλάδας και της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης».
«Τριμερής ενεργειακή συμμαχία στο Κάιρο» ήταν ο σχετικός τίτλος της Μιλιέτ, ενώ η Χουριέτ έκανε λόγο για «τριμερές μέτωπο εναντίον της Τουρκίας».
Η Τζουμχουριέτ ανέφερε ότι στη διακήρυξη του Καΐρου οι τρεις ηγέτες «καταφέρθηκαν κατά της Τουρκίας και αποφάσισαν να συνεργαστούν όσον αφορά τις πηγές υδρογονανθράκων στην περιοχή της ΑΟΖ της Κύπρου».
«Έδωσαν τα χέρια εναντίον της Τουρκίας» ήταν ο τίτλος της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Σταρ, ενώ η φιλοκυβερνητική Ακσάμ έγραψε ότι «συσκέπτεται το τρίγωνο του κακού».