Από τα λίγα που έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά, είναι προφανές ότι το περιεχόμενο της Συμφωνίας δεν έχει καμία σχέση με την ιδεολογική και πολιτική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός που αναγνωρίζουν πρώτα τα στελέχη του κόμματος.
Η στάση όμως των 17 βουλευτών στην ψηφοφορία στη Βουλή τις πρώτες πρωινές ώρες του περασμένου Σαββάτου, σε συνδυασμό με τη δήλωση συμπαράταξης των «15», έχουν ήδη αναδείξει βαθύ ζήτημα κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Κυβέρνηση ειδικού σκοπού και κάλπες
Τα ίδια τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ παραδέχονται τώρα ότι για να περάσουν αυτά τα σκληρά μέτρα που συνομολόγησε ο κ. Τσίπρας από τη Βουλή, θα χρειαστεί είτε κυβέρνηση ειδικού σκοπού, είτε να στηριχθούν από τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης και σε βάθος τριμήνου, η χώρα να οδηγηθεί ξανά σε εκλογές προκειμένου να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο.
Την ιδιότυπη πολιτική ομηρία στην οποία βρίσκεται ο πρωθυπουργός εντός του κόμματός του, αντιλήφθηκε απολύτως και η πλευρά των δανειστών η οποία ζήτησε ισχυρές πολιτικές εγγυήσεις για την ψήφιση των προαπαιτούμενων.
Δεν είναι τυχαίο, ότι ένα όργιο φημών και συγκεχυμένων πληροφοριών διέτρεχε από χθες την ατμόσφαιρα, τις δραματικές ώρες που ο Αλέξης Τσίπρας -σε συνθήκες «εικονικού πνιγμού», όπως περιέγραφε ο βρετανικός τύπος- έδινε την ύστατη μάχη για την παραμονή της χώρας εντός της ευρωζώνης.
Κάποιες πλευρές μάλιστα, με πρωτοπόρο το ΔΝΤ, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, αξίωναν επιτακτικά κυβερνητική αλλαγή και αντικατάσταση της κυβέρνησης από ένα σχήμα τεχνοκρατών, παρεμβαίνοντας, με το πρόσχημα της έλλειψης εμπιστοσύνης, ανεπίτρεπτα στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας.
Με δεδομένη τη διαβεβαίωση Τσίπρα στη συνεδρίαση της Κ.Ο, όπου σε μια συναισθηματική έκρηξη είπε «εγώ δε θα γίνω Παπαδήμος», αλλά και τις δηλώσεις κορυφαίων στελεχών που υποστήριζαν το προηγούμενο διάστημα ότι δεν είναι διατεθειμένοι να ακολουθήσουν το παράδειγμα Σαμαρά, οι επιλογές, είναι περιορισμένες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κλυδωνίζεται
Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με συνεργάτες του, δεν επιθυμεί να εγκαταλείψει τώρα τη μάχη με την οικονομία και τη χώρα στο χείλος της καταστροφής και κλειστές τις Τράπεζες. Το ερώτημα είναι, πώς θα σταθεί πολιτικά, όταν θα χρειαστεί να παρουσιάσει μπροστά στους συντρόφους του, ένα τρίτο, «αριστερό» αυτήν τη φορά, Μνημόνιο…
Το θέμα δεν περιορίζεται στο στενό πλαίσιο ενός ανασχηματισμού με την απομάκρυνση των Π. Λαφαζάνη, Δ. Στρατούλη και ίσως δυο υπουργών ακόμη, (Ν. Χουντή και Κ. Ήσυχου) αλλά, ότι πολιτικά, η κυβέρνηση, έχει χάσει στη Βουλή την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας. Αρκετοί από τους διαφωνούντες βουλευτές μάλιστα, δεν φαίνονται καθόλου διατεθειμένοι να παραδώσουν την έδρα τους και να παραμερίσουν, προκειμένου να αντικατασταθούν από πρόθυμους να στηρίξουν τα μέτρα συναδέλφους τους.
Πολλοί προεξοφλούν από τώρα, ακόμα και τη διάσπαση του κόμματος στο τέλος του δρόμου και τεκτονικές αλλαγές στην πολιτική γεωγραφία. Είναι σαφές –και αυτό με βάση έγκυρες πληροφορίες-ότι η αριστερή πτέρυγα του κόμματος δε θα στέρξει σε μια τόσο οδυνηρή υποχώρηση, στηρίζοντας την εφαρμογή μέτρων που συντηρούν την ύφεση...
Και είναι επίσης βέβαιο, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ περνά τις οδύνες της πολιτικής του ενηλικίωσης –διαδικασία που συνήθως δε γίνεται χωρίς απώλειες- ενώ αμφίβολη παραμένει υπό τις συνθήκες αυτές η στάση του συγκυβερνήτη Π. Καμένου και των βουλευτών του, οι οποίοι δηλώνουν ότι σύρθηκαν απρόθυμα στην στήριξη του κοινού μετώπου.
Οι στρατηγικοί σύμμαχοι
Στο πολιτικό τοπίο, όπου επικρατούν συνθήκες περιορισμένης ορατότητας, ήδη το Ποτάμι, μολονότι διαβεβαίωσε ότι «δεν διεκδικεί ρόλο κυβερνητικού εταίρου σε μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ» τάχθηκε «στη διάθεση του Πρωθυπουργού για την εξεύρεση εθνικά επωφελών λύσεων (τόσο σε πρόσωπα όσο και σε προτάσεις)».
Ανάλογα σενάρια κυβερνητικής στήριξης φαίνεται πως εξετάζει και η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, που διατηρεί ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με τον πρωθυπουργό, την ώρα που η ΝΔ δηλώνει ότι θα τηρήσει στάση ευμενούς ουδετερότητας προκειμένου να παραμείνει η χώρα εντός ευρωζώνης.
Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ, κατά πάσα πιθανότητα, με την κριτική ανοχή της ΝΔ στη Βουλή, θα αποτελέσουν, όπως όλα δείχνουν, στρατηγικά προγεφυρώματα του κ. Τσίπρα ή μιας κυβέρνησης ειδικού σκοπού, το επόμενο βραχύ διάστημα, προκειμένου να «κλειδώσει» η Συμφωνία και στη συνέχεια η χώρα να αποφασίσει με εκλογές στις αρχές φθινοπώρου αν θα εφαρμόσει ή όχι, μέτρα που υπερβαίνουν κάθε αριστερό πρόσχημα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός επιστρέφοντας από τις Βρυξέλλες θα συγκαλέσει υπουργικό συμβούλιο προκειμένου να θέσει υπόψιν των μελών του τα νέα δεδομένα και να ξεκαθαρίσει καθείς τη στάση του αναλαμβάνοντας αναλόγως μερτικό στη ευθύνη. Δεν αποκλείεται στη συνέχεια να συγκληθεί και το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Το παιχνίδι ξεκίνησε
Ήδη πάντως, άρχισαν τα όργανα. Ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης αναγνώρισε ότι «Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα θέμα κυβερνητικής πλειοψηφίας» και προέβλεψε ότι «εντός του έτους θα υπάρξουν εκλογές».
Παράλληλα ο κ. Σκουρλέτης, μιλώντας στην ΕΡΤ, ξεκαθάρισε ότι είτε θα διαμορφωθεί κυβέρνηση ειδικού σκοπού ή θα υλοποιηθεί η συμφωνία με στήριξη από την αντιπολίτευση.
«Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα θέμα κυβερνητικής πλειοψηφίας. Δεν μπορώ να κατηγορήσω όποιον δεν μπορεί να πει “ναι” σε αυτή τη συμφωνία», πρόσθεσε, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία που δείχνει να προκύπτει από τη Σύνοδο Κορυφής ως μη βιώσιμη. «Δεν προσπαθούμε να κάνουμε τη συμφωνία να φαίνεται καλύτερη και το λέμε ξεκάθαρα. Αυτή η συμφωνία δεν μας αντιπροσωπεύει», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σκουρλέτης.
Από την πλευρά του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Φίλης, αναφερθείς από τον ANT1 στα στελέχη που δεν ψήφισαν «ναι», σημείωσε ότι το πιο σωστό θα ήταν να ψηφίσουν αρνητικά αφού διαφωνούσαν και στη συνέχεια να παραιτηθούν και να παραδώσουν τις έδρες τους.
Παράλληλα χαρακτήρισε εξωφρενικές τις απαιτήσεις κάποιων εταίρων για αλλαγή της κυβέρνησης στην Ελλάδα, ενώ για τις διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες είπε ότι υπάρχουν ακόμα κόκκινες γραμμές τις οποίες δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε ακόμα και με κίνδυνο να μην υπάρξει συμφωνία.
Χαρακτηριστικά ανάφερε τη συνέχιση της παρουσίας του ΔΝΤ στο επόμενο πρόγραμμα για τη χώρα μας και τη μεταφορά περιουσιακών στοιχείων της χώρας μας ύψους 50 δισ. ευρώ σε εταιρεία με έδρα το Λουξεμβούργο, ως εγγύηση για το νέο δάνειο που θα λάβουμε.
Γιώργος Χατζηδημητρίου