Με την ευρωπαϊκή στρατηγική να αναζητείται ακόμη τόσο στα μέτωπο της τρομοκρατίας όσο και του προσφυγικού, ακόμη και της διατήρησης της ζώνης Σένγκεν ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρεί να αναδείξει το ρόλο της Ελλάδας και να πετύχει ένα modus operandi με την Τουρκία και να διεκδικήσει ρόλο για τη χώρα.
Άλλωστε κοινή είναι η εκτίμηση στο Μέγαρο Μαξίμου ότι η χώρα μπορεί να δεχθεί ισχυρότατες πιέσεις από τους Συμμάχους σε ΝΑΤΟ και ΕΕ για συνεργασία με την Τουρκία στο Αιγαίο. Γι’ αυτό θα πρέπει να προλάβει στις εξελίξεις, ώστε να μην πιαστεί στον ύπνο, προτάσσοντας το ότι η χώρα μπορεί να γίνει σύνδεσμος συνεννόησης της Άγκυρας με τους Ευρωπαίους...
«Όπλα» και κίνδυνοι για την Αθήνα
Πέρα από την ευρωπαϊκή διάσταση των διμερών σχέσεων, εκτιμάται στην κυβέρνηση επίσης ότι το ενδεχόμενο μιας χερσαίας επέμβασης της Δύσης στη Συρία θα φέρει μπροστά και όψεις του Κουρδικού ζητήματος, το οποίο αποτελεί «αχίλλειος πτέρνα» της Τουρκίας και δίνει ένα αέρα κινήσεων στην ελληνική πλευρά.
Το θέμα, όμως, είναι ότι η κίνηση για την επίσκεψη γίνεται σε μια συγκυρία όπου η Τουρκία έχει τη «στρόφιγγα» ελέγχου του προσφυγικού αλλά και ισχυρά χαρτιά στο γεωπολιτικό πόκερ της Μέσης Ανατολής. Η γεωγραφική της θέση, το διαρκές παζάρι με το Ισλαμικό Κράτος που κάνει την καθιστούν παράγοντα σημαντικό ενώ η ισχυροποίηση Ερντογάν μετά τις εκλογές δίνει επιπλέον «αέρα» υπεροχής. Κι αυτό δημιουργεί πιθανότητα για άσκηση πιέσεων για αποδοχή τετελεσμένων γεγονότων, για τα οποία μάλιστα οι Ευρωπαίοι αδιαφορούν (συνοριακά ζητήματα, νέες γκρίζες ζώνες, διοχέτευση νέων προσφυγικών ρευμάτων κτλ).
Πάντως το Μέγαρο Μαξίμου τονίζει ότι η επίσκεψη είναι προπαρασκευαστική της Συνόδου και σπεύδει να καθησυχάσει τους ανησυχούντες, διπλωματικούς κύκλους.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ αντιμετωπίζει θετικά την πρωτοβουλία αυτή. Άλλωστε στο Βερολίνο έχουν υποσχεθεί 3 δισεκ βοήθεια στην Τουρκία ώστε να αποτελέσει το ανάχωμα των προσφυγικών ροών προς τον ευρωπαϊκό βορρά. Με όχημα τα χρήματα η ελληνική πλευρά αναμένεται να προτάξει και μια σχετική υποστήριξη στα αιτήματα της Τουρκίας για την σταδιακή απελευθέρωση της χορήγησης βίζας, την επανενεργοποίηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, ώστε να λάβει δεσμεύσεις για τη δημιουργία των hot spots διακρίβωσης προσφύγων στο τουρκικό έδαφος αλλά και την τήρηση εποικοδομητικής στάσης στο Κυπριακό το άνοιγμα του οποίου είναι προ των πυλών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελληνική πλευρά για την χαλάρωση των κανόνων για παροχή βίζας από Τουρκία στην Ε.Ε. σύμφωνα με πληροφορίες ζητεί να υπάρξει συμφωνία επανεισδοχής από την Ε.Ε. στην Τουρκία, κάτι που όμως δεν δέχεται η Άγκυρα καθώς συνδέεται με τα θέματα της υφαλοκρηπίδας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων (υπάρχουν νομικές διατυπώσεις για συνοριακές περιοχές που δε δέχεται η Τουρκία επιλέγοντας μια παρελκυστική πολιτική που τη βολεύει συνολικά). Σημειώνεται ότι η Λευκωσία έχει μπλοκάρει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας σε μια σειρά κεφαλαίων και ενώ παράλληλα παραμένει ακόμη ανοιχτό το ζήτημα της επίλυσης με τις διαπραγματεύσεις να βρίσκονται σε λεπτό σημείο.
Πάντως η ελληνική αποστολή θα βρεθεί μπροστά στην πλήρη ατζέντα των διμερών σχέσεων που πέρα από το εσχάτως ανακύψαν θέμα των κοινών ελληνο-τουρκικών περιπολιών στο Αιγαίο, περιλαμβάνει τα δικαιώματα των μουσουλμάνων στην Ελλάδα, τα κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο κτλ.
Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Τσίπρας αναχωρεί απόψε για την Κωνσταντινούπολη συνοδευόμενος από τον υπουργό Εξωτερικών Ν. Κοτζιά, τον αναπληρωτή υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Μουζάλα, την κυβερνητική εκπρόσωπο Ο. Γεροβασίλη και ο υφυπουργός Εξωτερικών Γ. Αμανατίδης, όπου θα παρακολουθήσει μαζί με τον Τούρκο ομόλογο του το φιλικό παιχνίδι ποδοσφαίρου Τουρκία-Ελλάδα κι αύριο θα συναντηθεί στο Φανάρι με τον οικουμενικό πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο.
Μετά τη συνάντηση θα αναχωρήσει για την Άγκυρα όπου θα έχει διαδοχικές επαφές και συναντήσεις με την τουρκική πολιτική ηγεσία.
Γιώργος Αλεξάκης