Η κατάληξη αυτή, αποδίδεται σύμφωνα με όσους γνωρίζουν τα παρασκήνια και τους διαλόγους που διαμείφθηκαν στην καχυποψία με την οποίαν πλέον αντιμετωπίζεται ο πρωθυπουργός Α. Τσίπρας από τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, αλλά και στις ειδικότερες επιδιώξεις ενός εκάστου των αρχηγών, οι οποίοι αναγνώρισαν μεν την εθνική σημασία του προβλήματος, αλλά εμφανίστηκαν απρόθυμοι να παραχωρήσουν στο Μαξίμου λευκή επιταγή.
Από τις πληροφορίες που διέρρευσαν και τις δημόσιες δηλώσεις των εκπροσώπων της αντιπολίτευσης προκύπτει το συμπέρασμα ότι ο πρωθυπουργός δέχθηκε δριμεία κριτική για την μέχρι τώρα στάση της κυβέρνησης, η οποία, όπως υποστήριξαν, εγκλωβισμένη σε ιδεολογικές εμμονές, δεν αντέδρασε εγκαίρως με αποτέλεσμα το πρόβλημα να προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Σε ρόλο «κυανόκρανου» ο Πρόεδρος…
Η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη, ώστε χρειάστηκε αρκετές φορές η πυροσβεστική παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας Π. Παυλόπουλου, ο οποίος με διάθεση καταλλαγής, άμβλυνε την οξύτητα και συνέβαλε αποφασιστικά στην επίτευξη μιας ελάχιστης συνεννόησης.
Το Συμβούλιο, σύμφωνα με βάσιμες πληροφορίες «βραχυκυκλώθηκε» για αρκετή ώρα εξαιτίας της επιμονής του προέδρου της Ένωσης Κεντρώων Β. Λεβέντη να τεθεί το θέμα σχηματισμού οικουμενικής κυβέρνησης.
Η ακαμψία του, οδήγησε τον κ. Παυλόπουλο να θέσει την πρόταση σε ψηφοφορία με αποτέλεσμα ο κ. Λεβέντης να απομονωθεί και να αποχωρήσει στο τέλος της συνεδρίασης σχεδόν εξοργισμένος, κάνοντας λόγο για πολιτικό σύστημα «κατώτερο των περιστάσεων».
«Θέλεις να με πεις ανίκανο;»
Ένταση όμως προκλήθηκε και στο τρίγωνο Μαξίμου-ΠΑΣΟΚ-ΝΔ, όταν η Φώφη Γεννηματά αξίωσε να περιληφθεί στο τελικό κείμενο η διαπίστωση ότι ο πρωθυπουργός αδυνατεί να διαχειριστεί μόνος του την προσφυγική κρίση, την οποία συνέδεσε μάλιστα με το αίτημα για σχηματισμό εθνικής κυβέρνησης.
«Θέλεις να βάλουμε στο κείμενο ότι είμαι ανίκανος;» φέρεται να διαμαρτυρήθηκε ο κ. Τσίπρας, ενώ την ίδια στιγμή και ο πρόεδρος της ΝΔ, Κ. Μητσοτάκης απέρριπτε ενοχλημένος το αίτημα- «ίσως επειδή τον προλάβαμε και καταθέσαμε εμείς πρώτοι την πρόταση για κυβέρνηση εθνικής ανάγκης», όπως σχολίαζαν αργότερα κύκλοι της Χ. Τρικούπη…
Και αυτός ο σκόπελος, πάντως, ξεπεράστηκε χάρη σε νέα παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος απέσπασε τη συναίνεση όλων ώστε να περιληφθεί στα συμπεράσματα η διαφωνία των πολιτικών αρχηγών με τους πρωθυπουργικούς χειρισμούς…
Δεν έλειψαν ωστόσο οι διαξιφισμοί μεταξύ πρωθυπουργού και αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ιδίως μετά την επιθετική στάση του δεύτερου, ο οποίος ζητούσε επιτακτικά σαφή διαχωρισμό μεταξύ μεταναστών και προσφύγων, αλλά και αύξηση των κλειστών κέντρων κράτησης για τους παράτυπους μετανάστες, γεγονός που οδήγησε κατά τις πληροφορίες τον κ. Τσίπρα να τον κατηγορήσει ότι υιοθετεί «ρητορική Βίσενγκραντ».
Παρόλα αυτά, δεν πέρασαν απαρατήρητες οι ανησυχητικές διαπιστώσεις του Γ.Γ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπα, ο οποίος αφού επέδωσε υπόμνημα με τις θέσεις του κόμματός του αποχώρησε από το Συμβούλιο, θεωρώντας τυπικής σημασίας την περαιτέρω παραμονή του.
Όπως εκτίμησε κατά την έξοδό του από το Προεδρικό Μέγαρο, οι αποφάσεις της Ε.Ε θα προκαλέσουν τον εγκλωβισμό των προσφύγων εντός συνόρων, ενώ προειδοποίησε πως η εμπλοκή του ΝΑΤΟ, ενισχύει την επιδίωξη της Άγκυρας για συγκυριαρχία στο Αιγαίο.
Μετά το πέρας του Συμβουλίου, όλοι είχαν έναν λόγο να είναι ικανοποιημένοι.
«Συμφωνήσαμε σε όλα» ανήγγειλαν σε θριαμβικό τόνο κυβερνητικές πηγές, εκφράζοντας την ικανοποίησή τους, για το γεγονός, ότι έξη πολιτικές δυνάμεις, παρά τις επιμέρους διαφωνίες, συμφώνησαν σε μια ενιαία εθνική στρατηγική στη βάση της εισήγησης του Πρωθυπουργού, σε ένα τόσο κρίσιμο θέμα. .
Πρόσθεταν δε, ότι «στόχος της Ελλάδας τόσο στην Σύνοδο Ε.Ε.-Τουρκίας όσο και στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας είναι να ληφθούν οι απαραίτητες αποφάσεις για την αποτελεσματική και ανθρώπινη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, με μείωση των ροών στην Τουρκία, αλληλεγγύη στους πρόσφυγες στην Ελλάδα, δίκαιη κατανομή βαρών και ευθυνών εντός της Ε.Ε., και συνέπειες για όσους δεν τηρούν τις κοινές αποφάσεις».
Ενδεικτική εξάλλου, των διαθέσεων με τις οποίες προσήλθε η ΝΔ στο Συμβούλιο, ήταν η διαπίστωση ηγετικών κύκλων της Συγγρού, οι οποίοι συμπέραιναν αργότερα, ότι «ο κ. Τσίπρας εξήλθε πολιτικά αποδυναμωμένος από τη συνεδρίαση». Ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί ότι υποχρέωσε σε ουσιώδεις παραδοχές τον αντίπαλό του και ότι διαμορφώνεται τώρα ένα δεσμευτικό πλαίσιο το οποίο οφείλει να υπερασπιστεί αποτελεσματικά την προσεχή Δευτέρα ο πρωθυπουργός, ώστε να φέρει πίσω απτά αποτελέσματα.
Ικανοποιημένη επίσης και η Χ. Τρικούπη επισήμαινε ότι στρατηγικά, η επιλογή της Φ. Γεννηματά να συναντήσει αρχικά τον Αλέξη Τσίπρα και να προκαλέσει το Συμβούλιο πολιτικών αρχηγών ήταν επιτυχημένη, ενώ ανέδειξε τόσο την διαχειριστική ανεπάρκεια της κυβέρνησης, όσο και το αίτημα για κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης πίσω από το οποίο στοιχήθηκαν τα υπόλοιπα κόμματα.
Ποιο ήταν το επιμύθιο της πολύωρης διαδικασίας; Το συνόψισε με δημοσιογραφική επιγραμματικότητα, ο ηγέτης του Ποταμιού Σ. Θεοδωράκης, λέγοντας κατά την έξοδό του από το Προεδρικό Μέγαρο: «Η πίεση της πραγματικότητας οδήγησε σε μετατόπιση της κυβέρνησης σε πιο ρεαλιστικές θέσεις. Μετά κόπων και βασάνων χαράχτηκε μια ελάχιστη εθνική γραμμή με τρεις άξονες: Αλληλεγγύη και φροντίδα για τους πρόσφυγες, επιστροφή των παράτυπων μεταναστών στις πατρίδες τους ή στη χώρα απ’ όπου έχουν έρθει και ασφάλεια για τους κατοίκους των νησιών και των συνόρων»