Η αναθεωρητική πολιτική, της Άγκυρας, δεν αποτελεί βέβαια κεραυνό εν αιθρία, αλλά, προφανώς αποτέλεσμα μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδιασμού που έχει ιστορικό βάθος και ξεδιπλώνεται μεθοδικά.
Η αναβαθμισμένη απειλή ωστόσο την εποχή αυτή, ενισχύεται από την παρουσία στο προσκήνιο και την (ασταθή ψυχολογικά και πολιτικά…) φυσιογνωμία του ίδιου του Ερντογάν ο οποίος προσθέτει σε ένα επικίνδυνο παιχνίδι με την περιφερειακή ασφάλεια, την παράμετρο των προσωπικών του επιδιώξεων για απόλυτη ηγεμονία στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Ο επίδοξος σουλτάνος, είδε όλες τις φιλοδοξίες του να καταρρέουν οικτρά, καθώς απέτυχε να αναδειχθεί σε ηγέτη του μουσουλμανικού τόξου, την ώρα που στα πεδία των μαχών στη Συρία και το Ιράκ, μετράει απανωτές ήττες- ένδειξη ενός στρατεύματος που μάλλον δεν είναι και τόσο αξιόμαχο, όπως σχολιάζεται…- αδυνατώντας να διαμορφώσει κατά τις επιθυμίες του τον χάρτη των ανατολικών του συνόρων και να απομακρύνει την πιθανότητα δημιουργίας Κουρδικού κράτους.
Απομένει η μετατόπιση των προσπαθειών για να τονωθεί η κλονισμένη εθνική αυτοπεποίθηση και «το μεγαλείο της Τουρκίας», στην περιοχή του Αιγαίου, όπως εισηγείται η ετερόκλητη και αλλοπρόσαλλη ομάδα των συμβούλων του, ανάμεσα στους οποίους συναντά κανείς «επιστήμονες» που παρασκευάζουν ειδικά ροφήματα και καταπότια και τον έχουν πείσει ότι πολύ συχνά γίνεται στόχος επιθέσεων αρνητικής ενέργειας…
Βεβαίως όλα αυτά ξεφεύγουν από το πεδίο της γραφικότητας όταν μεταποιούνται σε έμπρακτη αμφισβήτηση της εθνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο με στόχο τη δημιουργία τετελεσμένων.
Η Τουρκία, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα είναι μια χώρα που δείχνει να μην έχει σαφή προσανατολισμό, προκαλώντας την δυσπιστία της διεθνούς κοινότητας που παρακολουθεί τις εθνικιστικές ακροβασίες και τις κρίσεις μεγαλείου του καθεστώτος Ερντογάν.
Η οικονομία βυθίζεται σε μια άνευ προηγουμένου κρίση, οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν αποψιλωθεί από ικανά στελέχη και μάχιμους αξιωματικούς και την άκρως αντιφατική κοινωνία της, διατρέχουν υπόγεια ρεύματα δυσφορίας, μέσα σε συνθήκες καθημερινών διώξεων και αφόρητων απαγορεύσεων.
Ενόψει του δημοψηφίσματος του Απριλίου στο οποίο προσβλέπει ο Ερντογάν προκειμένου να αναδειχθεί σε απόλυτο ηγεμόνα με πρωτοφανείς εξουσίες, οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιώνουν ότι η πύρινη ρητορική του, μπορεί να συγκινεί ακόμα ένα συμπαγές ακροατήριο λίγο πάνω από το 50% του πληθυσμού.
Η χώρα όμως είναι διχασμένη και αυτό, ενισχύει την ανησυχία του Τούρκου προέδρου που βλέπει ότι η πορεία προς το Δημοψήφισμα δεν πρόκειται να είναι υγιεινός περίπατος…
Ο εναγκαλισμός του με τους φασίστες Γκρίζους Λύκους, θα είχε νόημα να σχολιαστεί ιδιαιτέρως, αν στην Τουρκία η εθνικιστική ιδεοληψία, δεν διαχεόταν σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα σε τέτοιο βαθμό, ώστε ακόμα και θεωρητικά μετριοπαθέστερες δυνάμεις από τον κεντρώο και σοσιαλδημοκρατικό χώρο να τον εγκαλούν ότι έχει παραδώσει δεκάδες νησιά στην Ελλάδα.
Η απόφαση της ελληνικής Δικαιοσύνης να απορρίψει το αίτημα για την έκδοση των 8 Τούρκων αξιωματικών, προσφέρει στο καθεστώς Ερντογάν, ένα ακόμα πρόσχημα ώστε να εντείνει την πίεση στον αέρα και τη θάλασσα, όπου μόνο το τελευταίο διάστημα, η Τουρκία οργανώνει επικίνδυνες φιέστες στην περιοχή των Ιμίων και άλλων ελληνικών νησιών, ασκείται με πραγματικά πυρά εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Φαρμακονήσι και κάνει όλο και πιο εμφανή την παρουσία της, υποχρεώνοντας τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να βρίσκονται σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας.
Ανεβάζοντας περισσότερο τη θερμοκρασία που ανακαλεί μνήμες της κρίσης του 1987 όταν οι δύο στρατοί βρέθηκαν σε διάταξη μάχης, η Άγκυρα ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη την έξοδο, στο Βόρειο αυτή τη φορά Αιγαίο, του ερευνητικού σκάφους «Τσεσμέ», το οποίο θα πραγματοποιήσει υδρογραφικές και ωκεανογραφικές έρευνες για άγνωστο χρονικό διάστημα, στην περιοχή που περικλείεται μεταξύ του Άθω, της Θάσου, της Λήμνου και της Σαμοθράκης.
Προσώρας η Αθήνα παρακολουθεί ψύχραιμα και με προσοχή την κλιμάκωση της επιθετικότητας, διαμηνύοντας μέσω του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά (συνέντευξη στον Σκάϊ) ότι η Ελλάδα «δεν είναι ούτε η κατεστραμμένη Συρία, ούτε το αποδιοργανωμένο Ιράκ» και πως η Άγκυρα, που παίζει με τις εθνικές κόκκινες γραμμές, «κάνει λάθος αν νομίζει ότι επειδή έχουμε την οικονομική κρίση είμαστε αδύναμοι όσον αφορά την προστασία της ασφάλειας της χώρας».
Στην παρούσα φάση, όπως υπογραμμίζουν στους διαδρόμους του ΥΠΕΞ η Αθήνα έχει επιλέξει να εξαντλήσει κάθε πρόσφορο διπλωματικό και πολιτικό μέσο. Βεβαίως, κανείς ρεαλιστικά δεν αποκλείει την πρόκληση ενός θερμού επεισοδίου από την απροκάλυπτα εχθρική γείτονα που θα πρόσθετε νέα δεδομένα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις…
Γιώργος Χατζηδημητρίου