Πώς φτάσαμε στην παραίτηση Κοτζιά
Η αρχή του τέλους Κοτζιά ήρθε ουσιαστικά από τη στιγμή που ο Πάνος Καμμένος αποφάσισε να υψώσει τους τόνους σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών και να... αλωνίσει στις ΗΠΑ μιλώντας εντελώς αυθαίρετα για plan b της ελληνικής κυβέρνησης στο Σκοπιανό. Ήταν ξεκάθαρα μία από τις κινήσεις του, στο πλαίσιο της βεντέτας που είχε ανοίξει με τον Νίκο Κοτζιά από την ημέρα που έπεσαν οι υπογραφές στη συμφωνία με την ΠΓΔΜ. Ακολούθησαν οι αντιδράσεις εντός του ΣΥΡΙΖΑ, που εκφράστηκαν πολύ έντονα στην Κεντρική Επιτροπη του κόμματος το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Ο Αλέξης Τσίπρας προσπάθησε να διατηρήσει τις ισορροπίες, εξέφρασε μεν με έμφαση ότι η κυβέρνηση μένει πιστή στη Συμφωνία των Πρεσπών και δεν έχει εναλλακτική, αλλά στη συνέχεια συνάντησε και τον Πάνο Καμμένο, από τον οποίο απέσπασε την υπόσχεση πως δεν θα ρίξει την κυβέρνηση.
Με αυτή την υπόσχεση και με συμβουλές σε όλους να ρίξουν τους τόνους, ο Πρωθυπουργός συγκάλεσε το υπουργικό συμβούλιο της Τρίτης, πιστεύοντας πως έχει καταφέρει για μία ακόμη φορά να βρει τις ισορροπίες. Διαψεύστηκε, όμως, καθώς το κλίμα έγινε ξαφνικά πολύ δύσκολα διαχειρίσιμο. Κοτζιάς και Καμμένος αντάλλαξαν λόγια βαριά και ο Πρωθυπουργός που είχε βασικό στόχο να ενισχύσει την εικόνα σταθερότητας της κυβέρνησης, βρέθηκε τελικά απέναντι σε ένα μεγάλο πρόβλημα, που απειλεί την κυβερνητική βιωσιμότητα.
Ο Νίκος Κοτζιάς παρεξηγήθηκε επειδή περίμενε μεγαλύτερη στήριξη από τον Πρωθυπουργό στην κόντρα του με τον Πάνο Καμμένο. Ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε όμως να μην μετακινηθεί. "Στηρίζω τη Συμφωνία, αλλά χρειάζομαι και τον Καμμένο για να συνεχίσει η χώρα τη μεταμνημονιακή της πορεία", ήταν ουσιαστικά η απάντησή του στον Κοτζιά. "Και σε όποιον δεν αρέσει, πηδάει από το τρένο", που είπε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, λίγες ώρες πριν από την παραίτηση Κοτζιά.
Αιφνιδιασμός
Το ρεπορτάζ του Reporter λέει, πάντως, πως ο Αλέξης Τσίπρας δεν περίμενε ότι ο Νίκος Κοτζιάς θα υποβάλλει τελικά παραίτηση. Άλλωστε, πληροφορίες αναφέρουν ότι και στο παρελθόν είχε απειλήσει με την ίδια κίνηση, αλλά τελικά είχε υποχωρήσει. Την Τετάρτη, όμως, επέμεινε στην απόφασή του και ο Αλέξης Τσίπρας, λίγη ώρα πριν αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες έπρεπε να λάβει γρήγορα, δύσκολες αποφάσεις. Τελικά, πήρε ο ίδιος τη θέση Κοτζιά στο ΥΠΕΞ, για να δείξει κυρίως στους ξένους ότι η κυβέρνηση παραμένει αφοσιωμένη στην ολοκλήρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, παρότι διαφωνεί ο κυβερνητικός της εταίρος.
Παράλληλα, ο κ. Τσίπρας με την απόφασή του να αναλάβει υπουργός Εξωτερικών δημιουργεί ένα πρόβλημα στον Πάνο Καμμένο, που μέχρι τώρα τα είχε καλά με τον Πρωθυπουργό, αλλά έκανε επιθέσεις στον υπουργό Εξωτερικών. Τώρα, Πρωθυπουργός και ΥΠΕΞ είναι το ίδιο πρόσωπο, γεγονός που λογικά θα κόψει κάπως τη φόρα του υπουργού Άμυνας. Αυτό ελπίζει τουλάχιστον ο Τσίπρας.
Η επόμενη μέρα
Αυτά με το τι συνέβη μέχρι τώρα. Αυτό που κυρίως απασχολεί, όμως, είναι το τι θα συμβεί από εδώ και στο εξής. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά:
Είναι η κυβέρνηση σταθερή και ικανή να προχωρήσει, όπως υποστηρίζει το Μαξίμου ή υπάρχει περίπτωση ο Νίκος Κοτζιάς, που ελέγχει κάποιους βουλευτές της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, να ρίξει την κυβέρνηση;
Μήπως ακόμα σκέφτεται να μετεξελίξει την ομάδα του "Πράττω" σε πολιτική κίνηση, που θα απαιτήσει από τον ΣΥΡΙΖΑ να κινηθεί... προοδευτικότερα καταγγέλοντας τη συνεργασία με τον Καμμένο;
Το τι θα πράξει ο Νίκος Κοτζιάς και το "Πράττω" είναι πραγματικά δύσκολο να το ξέρει κανείς, αν και θεωρείται βέβαιο πως θα επιδιώξει να κάνει παιχνίδι μέσα στο κόμμα. Εντός του ΣΥΡΙΖΑ έχει σίγουρα κάποια ερείσματα, ωστόσο, φάνηκε και στην Κεντρική Επιτροπή πως η ομάδα Τσίπρα έχει ξεκάθαρα τον έλεγχο του κόμματος. Σημειώστε εδώ και τη δήλωση του γραμματέα του κόμματος, Πάνου Σκουρλέτη, που χαρακτήρισε ακατανόητη την απόφαση Κοτζιά να παραιτηθεί.
Είναι δεδομένο, ωστόσο, ότι δεν υπάρχει περίπτωση ο Νίκος Κοτζιάς να μείνει παρατηρητής. Θα χτίσει συμμαχίες και θα κάνει εσωτερική αντιπολίτευση. Αυτό φάνηκε και από το tweet που έκανε αμέσως μετά την παραίτησή του, δηλώνοντας "σπόρος", που κάποιοι έκαναν λάθος να τον θάψουν.
Πώς θα απαντήσει, όμως, ο Αλέξης Τσίπρας; Αρχικά, θέλησε να φανεί αποφασιστικός, σκληρός και πως δεν σηκώνει μύγα στο σπαθι του. Έβαλε μπροστά την παραμονή στην εξουσία και την υλοποίηση του σχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ να εξαντλήσει, αν είναι εφικτό την τετραετία.
Το βασικότερο ερώτημα που προκύπτει για τα επόμενα βήματα του Αλέξη Τσίπρα είναι αν τώρα που λείπει από την εξίσωση ο Νίκος Κοτζιάς υπάρχει περίπτωση να αποφασίσει να μεταφέρει την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών στην... επόμενη κυβέρνηση.
Τίποτα δεν αποκλείεται. Ο Τσίπρας επέλεξε να πάει με τον Καμμένο μέχρι τέλους, αφού δεν κατάφερε να πείσει Φώφη και Σταύρο για προοδευτική συμμαχία και τώρα δεν πρόκειται να υποχωρήσει. Θα κάνει ό,τι πιστεύει ότι χρειάζεται για να κερδίσει χρόνο, να μοιράσει χρήμα, να διορίσει και να πάει σε εκλογές όταν θα νιώθει ότι έχει ελπίδες να κλείσει την ψαλίδα έναντι του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ενδεχομένως, να του πετάξει και το μπαλάκι του Σκοπιανού.
Σπύρος Πολυχρονόπουλος