Η Γερμανία (για πρώτη φορά) δυσαρεστημένη
Η επανεμφάνιση του Ορούτς Ρέις προκαλεί αντιδράσεις και για πρώτη φορά σημάδια απογοήτευσης στις πλευρές που στήριξαν την Τουρκία στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ο Γερμανός ΥΠΕΞ, Χάικο Μάας, πραγματοποιεί σήμερα επίσκεψη σε Ελλάδα και Κύπρο, αλλά δεν θα μεταβεί στην Τουρκία. Στο μεταξύ, η Ελλάδα εμφανίζεται έτοιμη να επαναφέρει το αίτημα για κυρώσεις στην Άγκυρα και ποντάρει στη στήριξη της Γαλλίας.
Το ζήτημα των κυρώσεων προς την Τουρκία συζητήθηκε έντονα στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής, ωστόσο, επικράτησε η άποψη πως δεν υπάρχει λόγος για σύγκρουση με τον Ερντογάν. Προτιμήθηκε το καρότο από το μαστίγιο και η ΕΕ έδωσε τις... ευλογίες της για την έναρξη των διερευνητικών επαφών Αθήνας- Άγκυρας.
Η Ελλάδα αποδέχθηκε την απόφαση, αν και στοίχισε πολιτικά στην κυβέρνηση, δήλωσε έτοιμη για διάλογο και μόλις λίγα 24ωρα αργότερα, είδε την Τουρκία να βγάζει ξανά το Oruc Reis στην ανατολική Μεσόγειο.
Ελλάδα-Κύπρος-Γαλλία: Σας τα λέγαμε
Η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε άμεσα, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να τηλεφωνεί στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ και να κάνει λόγο για «σοβαρή κλιμάκωση» από τη μεριά της Τουρκίας. Η Ελλάδα θεωρεί επίσης πως μετά το «καρότο» πρέπει να ακολουθήσει το «μαστίγιο», για να τιμωρήσει την τουρκική αναξιοπιστία.
Ακόμα δεν έχει ειπωθεί η λέξη «κυρώσεις» δημόσια, αλλά θεωρείται δεδομένο πως στο παρασκήνιο αυτή είναι η βασική επιδίωξη.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ εξέφρασαν (διά στόματος Μπορέλ) τη λύπη τους για τις τουρκικές κινήσεις, ενώ η Γερμανία δήλωσε πως θα περίμενε περισσότερη «σύνεση» από την Άγκυρα.
Φανερά απογοητευμένη και ίσως... έκθετη η Άνγκελα Μέρκελ στέλνει τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάικο Μάας σε Αθήνα και Λευκωσία για να καθοριστούν οι επόμενες κινήσεις. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο Μάας δεν θα πάει στην Άγκυρα, με Γερμανούς αναλυτές να εκτιμούν πως έτσι εκφράζεται η δυσαρέσκεια του Βερολίνου.
Η Γαλλία από τη μεριά της δεν έχασε την ευκαιρία να στείλει ηχηρό μήνυμα ενάντια στις νέες τουρκικές προκλήσεις. Το σχόλιο της γαλλικής πλευράς μοιάζει να απευθύνεται βέβαια και στο Βερολίνο, σε στιλ «Εμείς σας τα λέγαμε», επισημαίνοντας πως η Τουρκία προσβάλλει συνολικά την ΕΕ με τη στάση της.
Ανάλογη τοποθέτηση και από τον Κύπριο Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, που θεωρεί πως η ΕΕ είναι... παραπλανημένη από την Τουρκία.
Κυρώσεις και τουρκικές επιδιώξεις
Τα παραπάνω βέβαια δεν σημαίνουν πως η ΕΕ έχει ήδη αποφασίσει να προχωρήσει σε κυρώσεις έναντι της Άγκυρας.
Υπάρχει, όμως, έντονη δυσαρέσκεια και οι επόμενες ώρες και ημέρες είναι καθοριστικές. Βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη έντονο παρασκήνιο ενόψει της νέας Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, που είναι προγραμματισμένη για την Πέμπτη και την Παρασκευή.
Η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να «υψώσει» τους τόνους, καθώς βλέπει ότι η Τουρκία δεν συμμαζεύεται, σε τέτοιο βαθμό που πλέον φέρνει σε δύσκολη θέση ακόμη και όσους τη στηρίζουν.
Όσο για την Τουρκία φαίνεται πως έχει αποφασίσει να κινηθεί στα... άκρα με μία «άγαρμπη» διπλωματία συγκριτικά με την Ελλάδα. Προσπαθεί να επικοινωνήσει διεθνώς τις διεκδικήσεις της στις θαλάσσιες ζώνες και δεν είναι τυχαίο ότι ισχυρίζεται πως άδικα την κατηγορεί η Αθήνα, καθώς κινείται σε δική της υφαλοκρηπίδα μόλις 15 χιλιόμετρα από τις ακτές της. Διεκδικεί δηλαδή χώρο, γεγονός που εντάσσεται στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με την Ελλάδα.
Η παραπάνω «πυκνή» επικαιρότητα διαμορφώθηκε μέσα σε ένα μόλις 24ωρο και οι επόμενες ημέρες αναμένεται να φέρουν πολλές και σημαντικές εξελίξεις, καθώς η Τουρκία μοιάζει αποφασισμένη να τραβήξει κι άλλο το σχοινί, πιστεύοντας πως έτσι θα δημιουργήσει τετελεσμένα και θα ανοίξει την βεντάλια του διαλόγου με την Ελλάδα.
Σπύρος Πολυχρονόπουλος
