Μετά την ανακούφιση από την αίσια έκβαση, τα ίδια περίπου ερωτήματα άρχισαν να σχηματίζονται στο μυαλό όλων. Ας δούμε μερικές σύντομες απαντήσεις στα σημαντικότερα από αυτά, όπως τα απάντησε ο Δρ Γεώργιος Σταυρουλάκης, Καρδιολόγος και Διδάκτωρ στο ΕΚΠΑ με εξειδίκευση στην Αθλητική Καρδιολογία:

• Ποιες είναι οι αιτίες αυτών των περιστατικών ;

Συχνότερα αίτια αιφνίδιου καρδιακού θανάτου αποτελούν οι μυοκαρδιοπάθειες (συνήθως σχετιζόμενες με γενετική προδιάθεση) και, μάλλον συχνότερα όπως έχουν δείξει μελέτες των τελευταίων ετών, διάφορα αρρυθμιολογικά σύνδρομα, στα οποία η καρδιά παραμένει δομικά φυσιολογική, αλλά παρουσιάζει επιρρέπεια σε δυνητικά θανατηφόρα «ηλεκτρικά» φαινόμενα. Άλλα σπανιότερα αίτια είναι οι συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αγγείων, ή οι ιογενείς λοιμώξεις της καρδιάς, ενώ στους αθλητές άνω των 35 ετών επικρατεί η στεφανιαία αθηρωμάτωση (έμφραγμα κλπ).

• Πόσο συχνός είναι ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος στους νέους/ες αθλητές/τριες;

Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας διάσημος ποδοσφαιριστής καταρρέει κατά τη διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα. Ο Καμερουνέζος Marc-Vivien Foé απεβίωσε κατά τη διάρκεια αγώνα του FIFA Confederations Cup το 2003 , ενώ ο Ζαϊρινός Fabrice Muamba, επέζησε μετά από επιτυχή ανάνηψη και πολλαπλές ηλεκτρικές απινιδώσεις και αφού η καρδιά του είχε σταματήσει για 78 λεπτά σε αγώνα μεταξύ Bolton και Tottenham το 2012. Η επίπτωση του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου κατά την άσκηση εκτιμάται να είναι περίπου 1/50.000 αθλητές. Είναι προφανές ότι αρκετά περιστατικά ανά τον κόσμο που συμβαίνουν σε λιγότερο διάσημους αθλητές δε μοιράζονται την ίδια δημοσιότητα, η τραγικότητα της απώλειας όμως δε διαφέρει καθόλου, τουλάχιστον για τους οικείους των θυμάτων, πόσο μάλλον όταν τα περιστατικά αυτά αφορούν στο υγιέστερο, αλλά και υποτιθέμενα πλέον ελεγμένο κομμάτι της κοινωνίας.

• Πως μπορεί να προληφθεί ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος των αθλητών και των νέων;

Σημαντικότερο εργαλείο αποτελεί ο προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος, ο οποίος μπορεί να αναδείξει τη συντριπτική πλειονότητα των επικίνδυνων αυτών παθήσεων, εφόσον διενεργείται σύμφωνα με τις ισχύουσες κατευθυντήριες οδηγίες από εξειδικευμένους ιατρούς. Η ενδελεχής ανίχνευση όλων των σχετικών παθήσεων πρέπει να γίνεται στοχευμένα, με ορθολογική αξιοποίηση όλων των διαγνωστικών μέσων, χωρίς άσκοπη διενέργεια ιατρικών εξετάσεων, αλλά και χωρίς άστοχους αποκλεισμούς, όχι μόνο όταν πρόκειται για επαγγελματίες αθλητές, αλλά και για μικρούς υποψήφιους αστέρες. Με αυτόν τον τρόπο ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος μπορεί να μειωθεί δραματικά, αλλά όχι να εξαλειφθεί, καθώς κάποια σπάνια περιστατικά μπορεί να διαλάθουν, συνήθως γιατί η πάθηση μπορεί να μην είναι ανιχνεύσιμη με τα συνήθη μέσα κατά την στιγμή του ελέγχου, ή γιατί μπορεί να οφείλεται σε παροδικά αίτια (μυοκαρδίτιδες, ηλεκτρολυτικές διαταραχές και άλλα). Αυτό εξηγεί γιατί ακόμα και σε αυτό το υψηλό επίπεδο είναι δυνατό να ξεφύγουν κάποιες περιπτώσεις και δικαιολογεί την ανάγκη παρουσίας συστημάτων αυτόματων εξωτερικών απινιδωτών και ετοιμότητας στην εφαρμογή τους, που μπορούν πραγματικά να σώσουν ζωές, όπως με δραματικό τρόπο επιβεβαιώθηκε στην περίπτωση του Δανού ποδοσφαιριστή.

Ο προαθλητικός έλεγχος δεν είναι μια απλή εξέταση ρουτίνας, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να αποτελεί σύμπλοκη διαδικασία και σημαντική πρόκληση για τον κλινικό ιατρό. Η πολιτική ανάπτυξης συστημάτων εξωτερικής απινίδωσης, απαραίτητη δικλείδα ασφαλείας η οποία εφαρμόζεται ευρέως σε πολλές χώρες του κόσμου, όχι μόνο στους αθλητικούς, αλλά και σε αρκετούς άλλους μαζικούς χώρους, χρειάζεται να ενισχυθεί και στη χώρα μας, όπου τα τελευταία έτη έχουν γίνει θετικά βήματα στην καθιέρωση νομικού πλαισίου του προαθλητικού ελέγχου.