Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr

Τα χάπια που προλαμβάνουν τη νόσο του Αλτσχάιμερ ή αμβλύνουν τις επιπτώσεις της είναι στον ορίζοντα, καθώς η καταπολέμηση της άνοιας εισέρχεται σε μια «νέα εποχή», σημειώνουν ειδικοί σε σχετικό ρεπορτάζ του Guardian.
Το 2024, τα πρώτα φάρμακα που μπορούν να αλλάξουν την πορεία της νόσου του Αλτσχάιμερ μπήκαν στην αγορά. Το lecanemab της Eisai και της Biogen και το donanemab της Eli Lilly εγκρίθηκαν από ιατρικούς φύλακες σε πολλές δυτικές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ.
Εκτιμάται ότι 50 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με άνοια παγκοσμίως, περισσότερα από τα δύο τρίτα από αυτούς σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Ο Τζεφ Κάμινγκς, καθηγητής επιστήμης του εγκεφάλου και υγείας στο Πανεπιστήμιο της Νεβάδα, παραδέχτηκε ότι οι υψηλές τιμές των φαρμάκων, οι περίπλοκες τεχνικές χορήγησης και οι απαιτήσεις για προηγμένη τεχνολογία για την παρακολούθηση των ασθενών σημαίνει ότι αυτά τα πρόσφατα εγκεκριμένα φάρμακα «δεν θα είναι ευρέως διαθέσιμα στον κόσμο».
Για παράδειγμα, κανένα από τα δύο δεν είναι ακόμη διαθέσιμο στο NHS στο Ηνωμένο Βασίλειο λόγω του υψηλού κόστους – περίπου 20.000 £ έως 25.000 £ ετησίως για κάθε ασθενή. Απαιτούν πρόσθετες εξετάσεις και σαρώσεις που ανεβάζουν ακόμα περισσότερο το απαιτόυμενο ποσό.
Ωστόσο, ο Cummings είπε ότι τα φάρμακα αυτά δείχνουν το δρόμο. «Η γνώση αυτή θα ανοίξει την πόρτα σε νέες θεραπείες πολλών τύπων και αυτά τα φάρμακα μπορούν να εξαχθούν σε όλο τον κόσμο». Υπάρχουν επί του παρόντος 127 φάρμακα σε δοκιμές για τη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Οι δυσκολίες και οι ελπίδες
Το Lecanemab και το donanemab ωθούν τον οργανισμό να αφαιρέσει την αμυλοειδική πλάκα στον εγκέφαλο. Πριν από τη θεραπεία, οι ασθενείς χρειάζονται μια διάγνωση που επιβεβαιώνεται με σάρωση PET υψηλής τεχνολογίας. Η παρακολούθηση απαιτεί σαρώσεις εγκεφάλου, ενώ τα φάρμακα χορηγούνται ενδοφλεβίως – ένας επιπλέον περιορισμός.
Σε κάθε περίπτωση, ο Κάμινγκς τόνισε τις πρόσφατες αποφάσεις της ρυθμιστικής αρχής των ΗΠΑ, της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων, που επέτρεψαν τη διάγνωση του Αλτσχάιμερ με βάση μια εξέταση αίματος ως κριτήριο εγγραφής για δοκιμές φαρμάκων για την άνοια. Αυτό θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για αυτές τις εξετάσεις αίματος, που αναζητούν «βιοδείκτες» της άνοιας, που θα χρησιμοποιηθούν για διάγνωση σε κλινικές αντί για ακριβές σαρώσεις.
Εν τω μεταξύ, τα αποτελέσματα των δοκιμών υποδηλώνουν ότι τα νέα φάρμακα θα μπορούσαν αντ 'αυτού να χορηγηθούν με ένεση κάτω από το δέρμα, ανοίγοντας την πόρτα για χορήγηση στο σπίτι από νοσοκόμα ή φροντιστή.
«Τελικά, θέλουμε να καταλήξουμε σε χάπια που θα μπορούν να ληφθούν μία φορά την ημέρα», είπε ο Κάμινγκς, μιλώντας μαζί με την Πάολα Μπαρμπαρίνο, διευθύνουσα σύμβουλο του Alzheimer's Disease International (ADI).
Μορφές δισκίων σεμαγλουτίδης - πιο γνωστές ως Ozempic, ένα ενέσιμο φάρμακο για τον διαβήτη που χρησιμοποιείται εκτός ετικέτας για απώλεια βάρους - βρίσκονται ήδη σε δοκιμές για τη νόσο του Αλτσχάιμερ και τα αποτελέσματα αναμένονται στα τέλη του 2025. Ο Cummings, ο οποίος προεδρεύει αυτών των δοκιμών, θεωρεί ότι υπάρχουν ενδείξεις πως το φάρμακο μπορεί να είναι αποτελεσματικό μειώνοντας τη φλεγμονή, η οποία είναι «θεμελιώδες μέρος της ασθένειας».
Τελικά, θα μπορούσε να υπάρξει θεραπεία για το Αλτσχάιμερ; Αυτό είναι «δύσκολο», είπε ο Κάμινγκς. Όμως, πρόσθεσε.
«Γνωρίζουμε αρκετά για τη χειραγώγηση της βιολογίας και πώς ξεκινάει, ώστε μπορούμε, νομίζω, στη διάρκεια της ζωής μου –ίσως λίγο περισσότερο, επειδή δεν είμαι νέος– μπορούμε να ελέγξουμε τις διαδικασίες που ξεκινούν την ασθένεια, και επομένως απλά δεν θα αναπτυσσόταν στον εγκέφαλο».
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι το 40% των περιπτώσεων Αλτσχάιμερ θα μπορούσαν ήδη να προληφθούν στοχεύοντας βασικούς παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και η ατμοσφαιρική ρύπανση.