Της Ερασμίας Αρβανιτά
Δημοσιεύθηκε στο Reporter Inside Information Magazine - Δεκέμβριος 2022
Η έμπνευση και η γέννηση
Το ενδιαφέρον γύρω από το όραμα του Metaverse εκτινάχθηκε κατακόρυφα τα δύο τελευταία έτη, τόσο λόγω των τεχνολογικών μετασχηματισμών που επέφερε η πανδημία του κορονοϊού, όσον αφορά στο μέλλον του Διαδικτύου, όσο και από τη σχετικά πρόσφατη απόφαση του Μαρκ Ζάκερμπεργκ να μετονομάσει το Facebook σε «Meta».
Ωστόσο, η πρώτη αποτύπωση του όρου βρίσκει τις ρίζες της πίσω στο 1992, στο μυθιστόρημα- ορόσημο του Νιλ Στίβενσον, «Snow Crash». Στο παραπάνω μυθιστόρημα επινοήθηκε και το «μετασύμπαν», ενώ ολοκληρώθηκε με κάποιο τρόπο και η ιδέα της απόδρασης από τον φυσικό στον ψηφιακό κόσμο, όπου οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να ζήσουν μοναδικές εμπειρίες.
Τρεις δεκαετίες αργότερα, το Metaverse αποτελεί έναν τρισδιάστατο και υψηλής διαδραστικότητας εικονικό κόσμο, ο οποίος «χτίζεται» στη βάση της σύνδεσης και της επικοινωνίας των χρηστών μεταξύ δύο παράλληλων συμπάντων, του φυσικού και του ψηφιακού.
Αγορά… τρισεκατομμυρίων
Για πολλούς, το Metaverse αποτελεί «The Next Big Thing», με την JP Morgan να έχει υποστηρίξει νωρίτερα φέτος ότι το Metaverse προσφέρει μια ιδιαίτερα επικερδή ευκαιρία, η οποία μπορεί να αποφέρει περίπου ένα τρισεκατομμύριο δολάρια σε ετήσια έσοδα.
Από την πλευρά της η Citi, σε παλαιότερο report της με την ονομασία «Metaverse and Money, Decrypting the Future», είχε υποστηρίξει ότι η αγορά του Metaverse θα μπορούσε να φτάσει έως και 13 δισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα χρόνια, με την Emergen Research να σημειώνει σε έκθεσή της ότι το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς του Metaverse εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 1.607 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2030, ενώ η αγορά θα καταγράψει ρυθμό ετήσιας ανάπτυξης 43,3%.
Αυτή τη στιγμή, εκατοντάδες παγκόσμιοι κολοσσοί προσπαθούν να διεκδικήσουν μερίδιο στο Metaverse, με τη μητρική του Facebook, Meta, να έχει επενδύσει ένα άπιαστο ποσό χρημάτων προκειμένου να υλοποιήσει το project που θα αλλάξει την εικόνα που έχουμε για το διαδίκτυο. Ωστόσο, τα μέχρι τώρα δεδομένα αποδεικνύουν πως η προσέλκυση νέων χρηστών δεν αποτελεί μια τόσο εύκολη διαδικασία.
Πρώιμο στάδιο
Μιλώντας στο Reporter Magazine, ο Digital Futurist Δημήτρης Δημητριάδης, εξηγεί ότι «το Metaverse βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο και η διαλειτουργικότητα μεταξύ του κάθε κόσμου παραμένει μια σημαντική πρόκληση».
Όπως σημειώνει ο ίδιος «δεν υπάρχει ακόμη μια ενιαία, μια καθολική πύλη εισόδου για όλους τους κόσμους καθώς και ένα κοινό όραμα προς ένα ενιαίο Metaverse, όπως δεν υπήρχε πριν το 1991 για το δημόσιο διαδίκτυο, όταν η ομάδα του Tim Berners-Lee έφτιαξε το πρωτόκολλο HTTP και έδωσε τη μορφή στο διαδίκτυο που γνωρίζουμε έως τώρα».
Δημήτρης Δημητριάδης, Digital Futurist
«Προς το παρόν, υπάρχουν πολλαπλά Μetaverses που μπορείτε να εξερευνήσετε», υποστηρίζει ο κ. Δημητριάδης, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι υπάρχουν και πολλές τεχνολογίες μέσω των οποίων μπορούμε να συνδεθούμε με αυτούς τους «κόσμους». Ενδεικτικά, «αυτές περιλαμβάνουν wearables εικονικής πραγματικότητας (VR headsets, Oculus Quest 2), υπολογιστές, laptops, smartphones, public blockchain, αποκεντρωμένους αυτόνομους οργανισμούς DAOs και πολλά ακόμα», σημειώνει ο ίδιος.
«Σε αυτόν τον εικονικό κόσμο, οι χρήστες μπορούν να ψωνίζουν, να εργάζονται, να κοινωνικοποιούνται, να παίζουν παιχνίδια, να κάνουν εικονικά ταξίδια και να σχηματίζουν κοινότητες ως avatar», εξηγεί ο κ. Δημητριάδης, τονίζοντας ωστόσο ότι «οι προσδοκίες μπορεί να είναι υπερβολικά αισιόδοξες, καθώς σχετίζονται με το μέλλον των μέσων του Metaverse, και παρόλο που οι πρώτοι χρήστες βρίσκονται ήδη σε αυτόν τον χώρο, ο χρόνος θα δείξει την έκταση της γενικής αποδοχής, δέσμευσης και χρήσης του πληθυσμού».
Οι προβλέψεις για τα επόμενα δέκα με δεκαπέντε χρόνια
Οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές του Metaverse έχουν εκφράσει πολλάκις φορές τις προσδοκίες τους ότι αυτό το όραμα μπορεί να υλοποιηθεί όντως τα επόμενα δέκα με δεκαπέντε χρόνια. Ήδη, πληθώρα επενδυτών πιστεύουν ακράδαντα στην προοπτική του, ενώ ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ έχει υποστηρίξει ότι σε πολύ λίγα χρόνια από τώρα το Metaverse θα μπορεί να έχει φθάσει το «ένα δισεκατομμύριο χρήστες».
Ανάπτυξη της παγκόσμιας αγοράς του Metaverse 2019-2030
• Το 2021 η αξία της αγοράς του Metaverse υπολογιζόταν σε 63,08 δισεκατομμύρια δολάρια
• Η αγορά είναι αρκετά κατακερματισμένη με πολλούς παίκτες να κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς
• Ένας από τους βασικούς «μοχλούς» για την ανάπτυξη της αγοράς του Metaverse είναι η σύγκλιση μεταξύ του ψηφιακού και του φυσικού κόσμου
«Ένα σύμπαν 4D ακούγεται συναρπαστικό τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τις εταιρείες. Ως πυλώνας του Web3, το Metaverse υπόσχεται τεχνολογικές εξελίξεις που θα υπερβούν το φυσικό και το ψηφιακό πεδίο, θα αποκεντρώσουν το Διαδίκτυο και θα μεταμορφώσουν την κοινωνία που γνωρίζουμε σήμερα», εξηγεί στο Reporter Magazine ο κ. Δημητριάδης, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στο γεγονός ότι «ακόμα και η Gen-Z και οι Millennials, οι οποίοι είναι πιο πιθανό ότι θα χρησιμοποιήσουν AR, VR ή εκτεταμένη πραγματικότητα (XR) για να αλληλοεπιδράσουν με τα brands στο μέλλον, εξακολουθούν να αποτελούν μειοψηφία στο Metaverse».
«Τα Μetaverses προσφέρουν μια εντελώς νέα εμπειρία για τους χρήστες στο να κοινωνικοποιηθούν, να παίζουν παιχνίδια, να εργάζονται και να πραγματοποιούν αγορές. Παρόλο που οι καταναλωτές έχουν αργήσει να προσαρμοστούν, ο ενθουσιασμός γύρω από αυτή τη νέα τεχνολογία έχει εκτοξευθεί στα ύψη, πράγμα που βλέπουμε καθημερινά στα social media. Η απάντηση λοιπόν είναι ότι το Metaverse είναι πραγματικότητα, απλά δεν έχουμε δει την πλήρη ανάπτυξη του ακόμη, όπως δεν είχαμε δει τα οφέλη του ηλεκτρονικού εμπορίου 10 χρόνια πριν», τονίζει ο ίδιος.
Η Meta ξόδεψε 15 δισ. δολάρια στο metaverse project
Ο CEO της Meta, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, μετά την περσινή του πρωτοβουλία να προχωρήσει στην αλλαγή της ονομασίας του Facebook, είχε υποστηρίξει ότι το «metaverse project» σε λίγα χρόνια από τώρα θα βρίσκεται στο επίκεντρο του τεχνολογικού κόσμου. Με τα σημερινά δεδομένα εντούτοις, το μέλλον της Meta δοκιμάζεται από δαπανηρές πρωτοβουλίες, οι οποίες φαίνεται να αφήνουν το κοινό «αδιάφορο». Για πολλούς αναλυτές, ο Ζάκερμπεργκ συνεχίζει «παίζει» ένα επικίνδυνο στοίχημα, το οποίο είναι πιθανό να επιφέρει ακόμα και την «καταστροφή» του.
Σύμφωνα με τον κ. Δημητριάδη, όπως «ο κάθε επιχειρηματίας προσπαθεί να κρατήσει την επιχείρηση του στην αιχμή της αγοράς, έτσι και ο Ζάκερμπεργκ έκανε τις απαραίτητες εξαγορές (Oculus - Μάρτιος 2014) και επενδύσεις (Horizon - Δεκέμβριος 2021) έτσι ώστε να μην τον ξεπεράσει η κυρίαρχη τάση».
«Από τότε που το Facebook έκανε το rebranding τους ως Meta, η λέξη Metaverse παίζει παντού», σημειώνει ο ίδιος, εξηγώντας ωστόσο ότι «αυτό δεν είναι αρκετό για να οικειοποιηθεί μια ολόκληρη “συναστρία τεχνολογιών” που αποτελούν και ενδυναμώνουν το Metaverse, όπως δεν είναι αρκετό για να τον καταστρέψει».
Θα χάσει η Ελλάδα αυτή την «επανάσταση»;
Το ενδιαφέρον για το Metaverse βρίσκεται σε άνθηση και στη χώρα μας, ενώ αποδεδειγμένα οι συζητήσεις αναφορικά με τον εικονικό κόσμο λαμβάνουν κατά πλειοψηφία θετικό πρόσημο. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα της Ebuyer, τον περασμένο χρόνο υπήρχαν 15.282 αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αναφορά στο Metaverse και μόνο το 2,36% εξ αυτών ήταν αρνητικές.
Πηγαίνοντας ένα βήμα παρακάτω τις συζητήσεις για το αυξημένο ενδιαφέρον του Metaverse στην Ελλάδα, ο Digital Futurist, Δημήτρης Δημητριάδης, μας εξηγεί ότι «έχουν γίνει αρκετές κινήσεις επί ελληνικού εδάφους αναφορικά με το μέλλον ελληνόφωνων Metaverses».
Ο ίδιος τονίζει ότι «όπως και στο διαδίκτυο έτσι και στο Metaverse η ελληνική παρουσία επιστημόνων δεν λείπει, είτε αυτό αφορά ερευνητές, είτε Startups είτε ακόμη και κυβερνητικούς οργανισμούς που ενδιαφέρονται να νομοθετήσουν για ένα διαλειτουργικό και δίκαιο Metaverse», ενώ καταλήγει αισιοδοξώντας ότι «η Ελλάδα θα καταφέρει να κάνει catch up την επανάσταση του Web3.0 και δεν θα χάσει την ευκαιρία, όπως συνέβη με το Web2.0».
