Έτσι, ήδη συγκροτήθηκε Ομάδα Εργασίας η οποία θα αξιολογήσει συνολικά τις επιπτώσεις της αναπροσαρμογής των τιμών ζώνης και θα καταθέσει προτάσεις για την προσαρμογή στα νέα δεδομένα όπου απαιτηθεί και κριθεί αναγκαίο. Παράλληλα θα λειτουργεί και η εξειδικευμένη Ομάδα Εργασίας της φορολογικής πολιτικής για τη διαμόρφωση του νέου ΕΝΦΙΑ.

Να σημειωθεί ότι ήδη είναι καταγεγραμμένη η δέσμευση της κυβέρνησης δια στόματος υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα ότι η αναθεώρηση των αντικειμενικών αξιών θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερη.

Επίσης όπως ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών Χρήστος Τριαντόπουλος, μιλώντας στο OPEN και την εκπομπή «Τώρα ό,τι συμβαίνει», εκτός από τις Τιμές Ζώνης που ήδη άλλαξαν, μελετώνται αλλαγές επίσης στα όρια ζωνών, συντελεστές εμπορικότητος κλπ, αλλά και εντάξεις νέων περιοχών που παραμένουν ξανά εκτός αντικειμενικών. Μέσα από τη διαδικασία αυτή εκτιμάται ότι θα κληθούν να πληρώσουν όσοι διαθέτουν «φιλέτα» κι έτσι θα δημιουργηθεί πρόσθετος χώρος έως και 200 εκατ. ευρώ που θα στηρίξει το σχέδιο για περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8%.

Πάντως η άσκηση για τις νέες αντικειμενικές και την απομείωση των δυσμενών αποτελεσμάτων από τις αυξήσεις είναι δύσκολη υπόθεση. Π.χ. μια γονική παροχή επηρεάζεται καταλυτικά καθώς με τις αυξήσεις το όριο των 150.000 ευρώ για το οποίο προβλέπεται πλήρης απαλλαγή από τον φόρο γονικής παροχής μπορεί εύκολα να ξεπεραστεί.

Γι’ αυτό το πρώτο άμεσο και ορατό αποτέλεσμα των αλλαγών στις αντικειμενικές αξίες είναι η κατακόρυφη αύξηση των προς μεταβίβαση ακινήτων. Έτσι σε πολλά συμβολαιογραφικά γραφεία σπεύδουν οι φορολογούμενοι για να κάνουν γονικές παροχές ή να μεταβιβάσουν ακίνητα ώστε να μην επιβαρυνθούν από την εκτίναξη σε πολλές περιοχές αντικειμενικών αξιών.

Υπενθυμίζεται φόρος είναι στο 3% επί της αντικειμενικής αξίας, που βέβαια από 1η 1ου 2022 για 7. 634 ζώνες (55% του συνόλου) καταγράφεται  αύξηση 19,5% κατά μέσο όρο.  Ενδεικτικό είναι ότι ο φόρος μεταβίβασης ενός διαμερίσματος 70 τετραγωνικών στου Ζωγράφου, όπου η τιμή ζώνης είναι σήμερα 1.450 ευρώ και αυξάνεται από τον Ιανουάριο σε 2.050 ευρώ, ο σήμερα είναι 3.045 ευρώ και σε έξι μήνες ανεβαίνει στις 4.305 ευρώ. Για μια τέτοια μεταβίβαση, ο φορολογούμενος έχει κάθε λόγο να «τρέξει» έως το τέλος του έτους.

Επίσης η μεταβολή στα όρια αντικειμενικής αξίας επιδρά και στα όρια απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης σε περίπτωση απόκτησης πρώτης κατοικίας. Σήμερα το όριο αυτό ανέρχεται σε 200.000 ευρώ για τον άγαμο φορολογούμενο και σε 250.000 ευρώ για τον έγγαμο το οποίο προσαυξάνεται  κατά 25.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα παιδιά  και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και κάθε ένα από τα επόμενα παιδιά. Με την αύξηση των αντικειμενικών τιμών, υπάρχουν περιπτώσεις που η φορολογητέα αξία της πρώτης κατοικίας ξεπερνά τα αφορολόγητα όρια και έτι οι αγοραστές θα κληθούν, εάν δεν αλλάξει κάτι στα όρια μέσα από τη δουλειά της Ομάδας Εργασίας, να καταβάλλουν υψηλότερο φόρο μεταβίβασης.

Επιπλέον άνοδος της αποτίμησης σε πολλές περιοχές της ακίνητης περιουσίας πολλών δικαιούχων προγραμμάτων κοινωνικής στήριξης μπορεί να οδηγήσει σε αποκλεισμούς από τα προγράμματα αυτά.

Υπενθυμίζεται ότι π.χ. για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα υπάρχει κριτήριο που προβλέπει ότι για να ενταχθεί κάποιος στο πρόγραμμα θα πρέπει η συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας του να μην υπερβαίνει τις 90.000 ευρώ αν είναι άγαμος, ή έως 150.000 ευρώ εάν είναι έγγαμος ή έχει σύμφωνο συμβίωσης και έχει αποκτήσει τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα.

Για το κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ προβλέπεται δυνατότητα ένταξης εφόσον η συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν υπερβαίνει το ποσό των 120.000 ευρώ. Το όριο αυτό προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος πέραν του ενός. Δηλαδή για μια τετραμελή οικογένεια το όριο αντικειμενικής αξίας για την ένταξη στο κοινωνικό τιμολόγιο είναι 180.000 ευρώ (120.000 ευρώ για τον σύζυγο και 15.000 ευρώ για τη σύζυγο και κάθε ένα από τα δύο εξαρτώμενα τέκνα).

Αναλυτικά, η Ομάδα Εργασίας που συνέστησε το Υπουργείου Οικονομικών θα ενσκήψει στις αλυσιδωτές αλλαγές που επιφέρουν οι νέες αντικειμενικές αξίες:

- Τεκμήρια φόρου εισοδήματος και στους φόρους μεταβίβασης.

- Στα δημοτικά τέλη

- Στα κριτήρια για τα προνοιακά επιδόματα του ΟΠΕΚΑ (Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, κλπ) και το κοινωνικό τιμολόγιο

- Στα κριτήρια προστασίας δανειοληπτών

Γιώργος Αλεξάκης