Την ίδια ώρα, όμως, το πλήθος των κλειστών κατοικιών ξεπερνά το μισό εκατομμύριο και η κυβέρνηση μόλις κινητοποιήθηκε για να τα "ανοίξει".

• 526.154 κατοικίες είναι κενές στην Περιφέρεια Αττικής από το σύνολο των 2.162.826

Με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, ως κενή ορίζεται η κατοικία που βρέθηκε χωρίς ενοίκους κατά την ημέρα της απογραφής, επειδή:  α) Προοριζόταν για ενοικίαση, β) Προοριζόταν για πώληση, γ) Xρησιμοποιόταν κατά περιόδους ως εξοχική ή δευτερεύουσα κατοικία και δε διανυκτέρευσαν την ημέρα της απογραφής δ) Ήταν κενή για άλλο λόγο, π.χ. μετανάστευσε ή μετοίκησε ο ιδιοκτήτης, ή ήταν στο στάδιο της αποπερατώσεως, ή επισκευαζόταν.

Το μεγαλύτερο πλήθος κενών κατοικιών καταγράφεται στην Περιφερειακή ενότητα κεντρικού τομέα των Αθηνών που αποτελείται από τους Δήμους (Αθηναίων, Βύρωνα, Γαλατσίου, Δάφνης-Υμηττού, Ζωγράφου, Ηλιουπόλεως, Καισαριανής, Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας) που καταγράφουν τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες αυξήσεις των ζητούμενων τιμών μίσθωσης.

– Νέας Χαλκηδόνας) που καταγράφουν τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες αυξήσεις των ζητούμενων τιμών μίσθωσης

Το 48,3% των κατοικιών αυτών, είναι κατασκευής 1961-1980, κατοικίες που στην πλειονότητα τους θα χρήζουν τουλάχιστον μερικής ανακαίνισης αν όχι ολική.  Το 41% των κενών κατοικιών (216.279) είναι κατοικίες κατασκευής μετά το 1981, που στην πλειονότητα τους λογικά είναι κατοικήσιμες ή χρήζουν μερικών παρεμβάσεων.

Παράλληλα, το μεγαλύτερο πλήθος κενών κατοικιών είναι σε πολυκατοικίες, 329.845 στην Αττική. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, πολυκατοικία θεωρείται το κτίριο που έχει κτισθεί με σκοπό να κατοικηθεί και έχει τρεις ή περισσότερες κατοικίες.

• 117.137 κατοικίες είναι κενές στον Δήμο Αθηναίων από το σύνολο των 437.418

Ο Δήμος Αθηναίων περιλαμβάνει επτά δημοτικές κοινότητες, πρώην δημοτικά διαμερίσματα:

1. Περιλαμβάνει το κέντρο των Αθηνών με το λεγόμενο εμπορικό τρίγωνο (Σύνταγμα - Ομόνοια- Μοναστηράκι, Πλάκα, Κολωνάκι - Λυκαβηττός, Εξάρχεια, Κουκάκι, Ιλίσια, Μακρυγιάννη).
2. Περιλαμβάνει τις Ν.Α. συνοικίες (Παγκράτι- Ανάκτορα, Ζάππειο - Μετς, Κυνοσάργους, Γούβα, Νέος Κόσμος).
3. Περιλαμβάνει τις Ν.Δ. συνοικίες (Αστεροσκοπείο, Πετράλωνα, Θησείο, Ρουφ, Βοτανικός, Ελαιώνας).
4. Περιλαμβάνει τις Δ. συνοικίες (Κολωνός, Ακαδημία Πλάτωνος, Κολοκυνθού, Προφ. Δανιήλ, Σεπόλια).
5. Περιλαμβάνει τις Β.Δ. συνοικίες από τα Κάτω Πατήσια μέχρι τον Προμπονά (Άγιος Ελευθέριος, Πατήσια, Ριζούπολη, Προμπονά).
6. Περιλαμβάνει τις βόρειες κεντρικές συνοικίες (Πλατεία Αμερικής, Αττική (συνοικία), Κυψέλη).
7. Περιλαμβάνει τις Β.Α. συνοικίες (Νέα Φιλοθέη, Αμπελόκηποι, Ελληνορώσων, Γουδή, Κουντουριώτικα, Ερυθρός Σταυρός, Γηροκομείο, Πολύγωνο, Γκύζη).

Συνολικά, στον Δήμο περιλαμβάνονται 48 συνοικίες που υποδιαιρούνται σε 129 γειτονιές.

Τα στοιχεία του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates δείχνουν ότι 26,7% των κατοικιών έχουν δηλωθεί ως κενές. Παράλληλα, το 70% των κατοικιών (82.116) είναι κατασκευής 1961-1980, κατοικίες που σίγουρα χρίζουν τουλάχιστον μερικής ανακαίνισης, ενώ 17.929 κατοικίες είναι κατασκευής μετά το 1981.

Σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι στον Δήμο Αθηναίων, το μεγαλύτερο ποσοστό των κενών κατοικιών, είναι κατοικίες έως 79τμ, κατοικίες κατάλληλες για νέους, φοιτητές, εργένηδες και νέα ζευγάρια. Συγκεκριμένα, 88.611 κατοικίες είναι επιφάνειας έως 79τμ., εκ των οποίων οι 52.297 είναι έως 59τμ, κατοικίες κατάλληλες για φοιτητές. Χαρακτηριστικά κατοικιών που τα τελευταία χρόνια καταγράφουν ραγδαίες αυξήσεις των ζητούμενων τιμών, είτε πρόκειται για αγορά, είτε για ενοικίαση.

Παράλληλα, είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ο Δήμος Αθηναίων καταγράφει ποσοστό κενών κατοικιών 26,79%, την στιγμή που διαθέτει τα μεγαλύτερα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της χώρας και την υψηλότερη δυναμική στον κλάδο των βραχυχρόνιων μισθώσεων.

• 318.681 κατοικίες είναι κενές σε 50 Δήμους της Αττικής

Στις περιοχές υψηλής ζήτησης, καταγράφεται υψηλός αριθμός κενών κατοικιών. Συγκεκριμένα στον Δήμο Ζωγράφου, έναν Δήμο που διαμένουν πολλοί φοιτητές, οι κενές κατοικίες αριθμούν τις 9.706, εκ των οποίων οι 5.069 είναι έως 60τμ και οι 7.936 έως 79τμ. Στο Περιστέρι και το Αιγάλεω, περιοχές που επιλέγουν πολλοί φοιτητές, τα κενά ακίνητα είναι 13.212 και 8.164 αντίστοιχα.

Ο Πειραιάς, καταγράφει τον υψηλότερο αριθμό κενών κατοικιών μετά τον Δήμο της Αθήνας, αριθμώντας 21.712 κατοικίες. Η Καλλιθέα, περιοχή υψηλής ζήτησης, καταγράφει 13.093 κενές κατοικίες και η Νέα Σμύρνη 7.553. Στην Γλυφάδα και στον Δήμο Βάρη-Βούλα-Βουλιαγμένη, οι κενές κατοικίες αριθμούν 7.725 και 9.389 αντίστοιχα. Στον Βύρωνα καταγράφονται 5.590 κενές κατοικίες και στον Γαλάτσι 5.020, ενώ στο Χαλάνδρι 4.639 και στον Κορυδαλλό 5.032. 

Οι Δήμοι που καταγράφουν τον μεγαλύτερο αριθμό κενών ακινήτων σε επιφάνειες 60-79τμ είναι o Βύρωνας, το Γαλάτσι, η Δάφνη – Υμηττού, του Ζωγράφου, της Καισαριανή, της Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνος, του Περιστερίου, της Αγίας Βαρβάρας, των Αναργύρων –Καματερού, Αιγάλεω , Ιλίου, του Περιστερίου, του Χαϊδαρίου, της Καλλιθέα, του Αγίου Δημητρίου, του Ελληνικού – Αργυρουπόλεως, του Μοσχάτου – Ταύρου, Βάρη-Βούλα-Βουλιαγμένη, της Λαυρεωτικής, Μαραθώνος, Σπάτων – Αρτέμιδας, του Ωρωπού, του Πειραιά, του Κερατσινίου – Δραπετσώνας, Κορυδαλλού, Νίκαιας – Αγ.Ιωάννη Ρέντη και του Περάματος

Οι Δήμοι που καταγράφουν τον μεγαλύτερο αριθμό κενών ακινήτων σε επιφάνειες 80-99τμ είναι της Αγίας Παρασκευής, ο Δήμος Λυκόβρυσης – Πευκής, Πεντέλης, Χαλανδρού, Αλίμου, Γλυφάδας, Νέας Σμύρνης, Παλαιού Φαλήρου, Κρωπίας, Παιανίας, Παλλήνης, Σαρωνικού, Ελευσίνας, Ασπροπύργου, Μάνδρας,

Οι Δήμοι που καταγράφουν τον μεγαλύτερο αριθμό κενών ακινήτων σε επιφάνειες 100-119τμ, είναι των Βριλησσίων και Παπάγου – Χολάργου. Ενώ, οι Δήμοι Κηφισιάς, Φιλοθέης – Ψυχικού και Διονύσου, καταγράφουν τον μεγαλύτερο αριθμό κενών κατοικιών άνω των 150τμ.

• Οι κενές κατοικίες σε 12 Δήμους της Περιφέρειας

Στο σύνολο της χώρας (εκτός Αττικής), οι Δήμοι που καταγράφουν το υψηλότερο ποσοστό κενών κατοικιών είναι ο Κορινθίων με 38%, ο Δήμος Ναυπλιέων με 36,92%, ο Δήμος της Καλαμάτας με 30,83%, ο Δήμος Ιωαννιτών και ο Δήμος Χανίων με 27,56%. Το μικρότερο ποσοστό κενών κατοικιών καταγράφεται στον Δήμο Λαρισαίων 19,83%, στον Δήμο Ξάνθης με 22,12% και Κομοτηνής με 24,02%. Εντύπωση προκαλεί το υψηλό ποσοστό κενών κατοικιών στο Δήμο Ναυπλιέων, Καλαμάτας , Ιωαννιτών και Χανιών, διότι διαθέτουν Πανεπιστημιακές σχολές και έντονη δυναμική στον κλάδο των βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Πώς η αξιοποίηση των «κενών» οικιστικών ακινήτων μπορούν να αναχαιτίσουν το κόστος στέγασης – 2+1 Προτάσεις

Ένα μέρος των άνωθεν ακινήτων που έχουν δηλωθεί ως κενά το 2021, ενδεχομένως σήμερα, είτε να έχει μισθωθεί αν ήταν κατοικήσιμα και δεν χρειάζονταν ανακαίνιση, είτε μπορεί και να έχουν πουληθεί. Σίγουρα όμως το πλήθος των δηλωμένων ως κενών κατοικιών δεν παύει να είναι μεγάλο και η αξιοποίηση τους να αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την αναχαίτιση του κόστους στέγασης μέσω της αύξησης της διαθεσιμότητας.

Από τις 8 Σεπτεμβρίου 2024, οι ιδιοκτήτες ακινήτων που μίσθωσαν τα «κενά» ακίνητα τους δεν θα πληρώσουν ούτε ένα ευρώ φόρο για τα ενοίκια που εισέπραξαν το τελευταίο τετράμηνο του 2024.  Η νέα ρύθμιση ορίζει ότι η φοροαπαλλαγή επί των μισθωμάτων εφαρμόζεται για τους 36 πρώτους μήνες μετά από το μήνα, κατά τον οποίο συνάπτεται η σχετική σύμβαση μίσθωσης.  Οι ωφελούμενοι από τη νέα ρύθμιση είναι οι ιδιοκτήτες που για τουλάχιστον τρία χρόνια διατηρούσαν κλειστά τα ακίνητά τους και δεν τα είχαν εκμεταλλευτεί.

Η άνωθεν ρύθμιση αποτελεί σημαντικό κίνητρο για το σύνολο των ιδιοκτητών ακινήτων, αλλά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μέρος των δηλωμένων ως κενών κατοικιών, είτε πρόκειται για ακίνητα που χρήζουν μερικής ή/και ολικής ανακαίνισης και οι ιδιοκτήτες δεν διαθέτουν τα οικονομικά εχέγγυα ή/και την πιστοληπτική ικανότητα να δανειστούν ώστε να προβούν στις απαραίτητες παρεμβάσεις, είτε πρόκειται για κατοικίες που ανήκουν σε funds – servicers. Υπάρχουν επίσης και κατοικίες που έχουν πολεοδομικά-νομικά προβλήματα , είτε μισθώνονται «εκτός» μισθωτηρίου συμβολαίου, είτε ο ιδιοκτήτης δεν επιθυμεί να μισθώσει.  

Τι πρέπει να γίνει

• Έλεγχοι ΑΑΔΕ - «κλειστών» ακινήτων

Μία απαραίτηση κίνηση είναι, σύμφωνα με τον Θεμιστοκλή Μπάκα, πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, η διασταύρωση στα δηλωμένα ως «κλειστά» ακίνητα μέσω της πλατφόρμας της ΑΑΔΕ για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν συμβάσεις με εταιρείες παροχής νερού, φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Εάν οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας είναι συμβεβλημένες αλλά η κατανάλωση είναι χαμηλότερη από τα δεδομένα όρια (νερό 7 m³, ρεύμα 35 kwh), το ακίνητο θεωρείται επίσης κενό.

Παράλληλα, οι έλεγχοι και οι περιορισμοί που έχουν ανακοινωθεί για τον κλάδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης, να επεκταθούν και στα δηλωμένα ως «κλειστά» ακίνητα κυρίως στις «πιεσμένες» περιοχές.

• Φορολόγηση των «κλειστών» (χωρίς αιτιολογημένη αιτία) κατοικήσιμων οικιστικών ακινήτων, με απαλλαγή στην περίπτωση κατοίκησης τους
  

Το άνωθεν μέτρο μπορεί να εφαρμοστεί αποκλειστικά στις «πιεσμένες» περιοχές της χώρας μας. Η φορολόγηση μπορεί να προέλθει ενδεχομένως μέσα από την αύξηση του ΕΝΦΙΑ.

Έχει εφαρμοστεί στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ, στην Ιρλανδία και στις πολιτείες Βανκούβερ και Όκλαντ του Καναδά, με μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα την αύξηση της διαθεσιμότητας ακινήτων προς ενοικίαση.

Στην Ισπανία, όσοι κατέχουν περισσότερα από τέσσερα ακίνητα στον ίδιο δήμο και αφήνουν κατοικίες άδειες για περισσότερα από δύο χρόνια μπορούν να χρεωθούν με αύξηση έως και 150% του Impuesto sobre Bienes Inmuebles (IBI) από το τοπικό συμβούλιο .

Συγκεκριμένα, εάν το ακίνητο είναι άδειο για τρία χρόνια, η προσαύξηση μπορεί να φτάσει το 100%. Τέλος, υπάρχει η δυνατότητα αύξησης κατά 50% επιπλέον στην περίπτωση ακινήτων των οποίων οι ιδιοκτήτες έχουν τέσσερα ή περισσότερα διαμερίσματα στον ίδιο δήμο.

Με άλλα λόγια, αντί να κρατήσει το ακίνητο κλειστό, το κράτος θέλει να ενθαρρύνει τους ιδιοκτήτες να «προσθέσουν» ένα επιπλέον ακίνητο προς ενοικίαση στην αγορά.

• Φορολογικά και χρηματοδοτικά κίνητρα σε ιδιοκτήτες ακινήτων .

Η πόλη της Ρίγας (Λετονία) θέσπισε έναν κανονισμό για την αύξηση του φόρου ιδιοκτησίας μέχρι και 10-15 φορές υψηλότερο σε κτίρια που χαρακτηρίζονται ως υποβαθμισμένα, για να ενθαρρύνουν την αποκατάστασή τους. Για το σκοπό αυτό, ίδρυσαν την Επιτροπή Επιθεώρησης Υποβαθμισμένων Κτιρίων (Commission for the Inspection of Degraded Buildings). Η απειλή των φορολογικών αυξήσεων στη Ρίγα οδήγησε σε σημαντικές δραστηριότητες ανακαίνισης. Το άνωθεν μέτρο στη χώρα μας θα μπορούσε να λειτουργήσει συνδυαστικά με την παροχή χρηματοδότησης εκτός τραπεζικού συστήματος και φορολογικών κινήτρων για τους ιδιοκτήτες για να ενθαρρύνει την αποκατάσταση των κενών κατοικιών για την ενίσχυση της παροχής προσιτής στέγασης.

Θα μπορούσε να επιδοτηθεί η ανακαίνιση της κατοικίας μετά από έλεγχο της πραγματικής κατάστασης από κλιμάκιο υπαλλήλων της αρμόδιας υπηρεσίας με την υποχρέωση να μισθώσει το ακίνητο τουλάχιστον για 7 χρόνια με προσιτό ενοίκιο σε ευάλωτες οικονομικά και κοινωνικές ομάδες.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr