Καθώς υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο της κατηγορηματικής άρνησης της ΕΚΤ ως προς τη μετακύλιση του ελληνικού χρέους, ο επικεφαλής της, κ Ζαν Κλοντ Τρισέ έκρουσε τον «κώδωνα κινδύνου», προειδοποιώντας ότι σε περίπτωση που οποιαδήποτε λύση ενάντια στην ελληνική κρίση χρέους οδηγήσει σε «πιστωτικό γεγονός», τότε θα βάλει οριστικό «μπλόκο» στην άντληση ρευστότητας από τις ελληνικές τράπεζες. «Ωστόσο, ο ίδιος εν μέσω συνεχών απειλών από τους οίκους αξιολόγησης, ξεκαθάρισε ότι η ΕΚΤ θα εξακολουθεί να δανείζει την Ελλάδα μέχρις ότου οι οίκοι «ξαναχτυπήσουν».
Να σημειωθεί ότι τα «δανεικά» 97 δις. ευρώ επιστράφηκαν κάποια στιγμή στη βάση τους, ως ένδειξη απεξάρτησης από την ΕΚΤ, αργότερα όμως επαναδανείσθηκαν, ως ένδειξη σοβαρού προβλήματος ρευστότητας.
Σε περίπτωση Euribor
Το κόστους δανεισμού «ανεβαίνει», καθώς ενσωματώνονται «αυτόματα» οι αυξήσεις των επιτοκίων. Eνυτπωσιακό είναι το γεγονός ότι αμέσως μετά την ανακοίνωση της ΕΚΤ για αύξηση των επιτοκίων κατά 0,25 μονάδες βάσης στο 1,50%, το διατραπεζικό επιτόκιο euribor «σκαρφάλωσε» στο 1,583% από 1,001% τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους. Τώρα «κρύος ιδρώτας» έχει πιάσει τις μικρομεσσαίες επιχειρήσεις που έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο, καθώς η «εκτίναξη» του euribor στο πρώτο 6μηνο του 2011 επιδείνωσε και άλλο τα βάρη τους. Σημειώνεται, όμως, ότι η άνοδος των επιτοκίων σαν και αυτή που ανακοίνωσε η ΕΚΤ έχει αντίκτυπο κυρίως στα δάνεια που έχουν συναφθεί σε επιτόκιο ΕΚΤ πλέον περιθωρίου, τα οποία είναι και ελάχιστα σε σχέση με τα αντίστοιχα του euribor.
Τα δύο «αγκάθια» των τραπεζών
Πρώτον η ζήτηση δανείων και δεύτερον η ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας. Η ζήτηση δανείων είναι «κατακεραυνωμένη» και αυτό διότι δεν υπάρχουν λεφτά για να κατατρέξει ο μέσος Έλληνας στη λήψη δανείου, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Επιπλέον, τα δάνεια δεν λαμβάνουν το «πράσινο φως». Και αυτό γιατί οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες λόγω υψηλών επισφαλειών να κλείσουν περαιτέρω τις κάνουλες, ώστε να μην διευρυνθεί το ήδη έντονο πρόβλημα ρευστότητας.
«Εφιάλτης» για τον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, η ανάγκη για ενίσχυση των κεφαλαίων τους σε μία τόσο δραματικά δύσκολη οικονομική συγκυρία, την οποία και απαιτεί - κατά κάποιο τρόπο- ο Ζαν Κλον Τρισέ, όταν λέει ότι οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να καταστούν αποτελεσματικές και γόνιμες!
Η κεφαλαιακή επάρκεια το στοίχημα
Στο μικροσκόπιο θέτει η Τράπεζα της Ελλάδος τις αξιολογήσεις κερδοφορίας των τραπεζών, καταρτίζοντας διαρκώς εκθέσεις για την κεφαλαιακή τους κατάσταση.
Την παρούσα περίοδο και ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη τα τεστ αντοχής των ελληνικών τραπεζών η Τράπεζα της Ελλάδα διεξάγει μελλοντοστραφείς αξιολογήσεις της κερδοφορίας των τραπεζών σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, το πόρισμα των οποίων θα είναι έτοιμο τον Σεπτέμβριο.
Βασικό κριτήριο του ελέγχου είναι η αύξηση των βασικών εποπτικών κεφαλαίων (Tier 1) των τραπεζικών ιδρυμάτων στο 10% μέχρι τον Ιανουάριο 2012. Σε αυτά δε θα περιλαμβάνονται υβριδικά κεφάλαια, αλλά θα συνυπολογίζονται οι προνομιούχες μετοχές που εκδίδονται από τράπεζες και εγγράφονται από το Ελληνικό Δημόσιο.
Η Τράπεζα της Ελλάδος επίσης θα απαιτήσει επιπρόσθετα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας έναντι ενδεχόμενης περαιτέρω επιδείνωσης του επιχειρησιακού περιβάλλοντος, με βάση το συγκεκριμένο προφίλ κινδύνου κάθε τράπεζας και τα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής άσκησης αντοχής ακραίων συνθηκών. Έτσι, οι τράπεζες θα πρέπει να παρουσιάσουν μέχρι τον Ιανουάριο σχέδια για το πώς σκοπεύουν να φτάσουν τις νέες κεφαλαιακές απαιτήσεις μέσα από λύσεις μέσω της αγοράς.
Για τον έλεγχο των κεφαλαιακών αποθεμάτων ασφαλείας, η Τράπεζα της Ελλάδος θα αναθέσει σε μια αναγνωρισμένη και εξειδικευμένη συμβουλευτική εταιρεία τη διεξαγωγή ενός διαγνωστικού ελέγχου στα χαρτοφυλάκια χορηγήσεων των τραπεζών. Αυτή η άσκηση θα ολοκληρωθεί μέχρι το Δεκέμβριο του 2011 και θα πληρωθεί από τις τράπεζες.
Η Τράπεζα της Ελλάδος θα απαιτήσει από τις τράπεζες να διατηρήσουν υψηλότερα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα του διαγνωστικού ελέγχου. Με τη σειρά τους αυτές θα πρέπει να εξαντλήσουν όλες τις προσπάθειες για την τήρηση του νέου κεφαλαιακού αποθέματος μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2012.
Η Τράπεζα της Ελλάδας θα διασφαλίσει ότι θα ληφθούν άμεσα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση των ανεπαρκειών κεφαλαίου σε όλες τις τράπεζες. Εάν τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν κρατική ενίσχυση, αυτό θα υπόκειται σε αξιολόγηση βάσει των κανόνων της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων.
Τέλος, οι τράπεζες που δεν ανταποκρίνονται στις κεφαλαιακές απαιτήσεις θα υπόκεινται σε εντατική εποπτεία.
Σταυρούλα Μαλαίνου